Trái Đất không thực sự quay quanh Mặt Trời?

Mặt Trời có khối lượng gấp khoảng 1.048 lần Sao Mộc - hành tinh lớn nhất Hệ Mặt Trời, được biết đến là ngôi sao tạo ra lực hấp dẫn mạnh mẽ tác động đến tất cả các hành tinh và vật thể xung quanh. Dù vậy, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng các hành tinh, bao gồm cả Trái Đất, cũng tác động ngược lại lên Mặt Trời thông qua lực hấp dẫn của chính chúng, dù rất nhỏ. Kết quả là các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng không chỉ các hành tinh quay quanh Mặt Trời, mà cả Mặt Trời và các hành tinh đều quay quanh một điểm chung, được gọi là "tâm khối" (hay barycentre).

Theo NASA và định luật thứ ba của Kepler, hai vật thể trong không gian quay quanh nhau luôn có một tâm khối, và cả hai đều di chuyển quanh điểm này. Nếu một vật thể lớn hơn nhiều so với vật thể còn lại, tâm khối thường nằm bên trong vật thể lớn. Tuy nhiên, nếu hai vật thể có khối lượng tương đương hơn, barycentre có thể nằm ngoài cả hai, dẫn đến việc cả hai quay quanh điểm đó.

Trong Hệ Mặt Trời, mặc dù Mặt Trời có khối lượng rất lớn, barycentre không phải lúc nào cũng nằm ở chính giữa nó. Các hành tinh lớn như Sao Mộc và Sao Thổ có lực hấp dẫn đủ mạnh để tác động lên Mặt Trời, kéo barycentre ra khỏi trung tâm của nó. Do đó, các nhà khoa học đã giải thích rằng Trái Đất không hoàn toàn quay quanh Mặt Trời mà thực sự đang quay quanh barycentre - điểm nằm ngoài Mặt Trời.

Video của nhà thiên văn học hành tinh James O'Donoghue mô tả việc Trái Đất không quay xung quanh Mặt Trời về mặt kỹ thuật mà quay xung quanh tâm khối của ngôi sao này (Nguồn: O'Donoghue).

Nhà thiên văn học O'Donoghue từng giải thích rằng, sự tác động của lực hấp dẫn từ các hành tinh lớn, đặc biệt là Sao Mộc, đã làm thay đổi quỹ đạo chung của cả hệ, buộc các hành tinh phải quay quanh một điểm mới trong không gian, chứ không phải trực tiếp quanh Mặt Trời.

Hiện tượng này cũng xảy ra với các vệ tinh như Mặt Trăng. Trái Đất và Mặt Trăng không chỉ đơn thuần quay quanh nhau, mà quay quanh một barycentre chung, nằm cách tâm Trái Đất khoảng 5.000km. Theo thời gian, khi Mặt Trăng di chuyển ngày càng xa Trái Đất, vị trí barycentre này cũng dần thay đổi.

Dù những thông tin này không ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày, nó vẫn là một lời nhắc nhở rằng vũ trụ luôn phức tạp hơn rất nhiều so với những gì con người thường được dạy trong các bài học cơ bản.