Tổng thống Trump ký Hiệp định với Canada, Mexico, từ chối Trung Quốc

Hiệp định thương mại mới USMCA là gì?

Theo ông Trump, thỏa thuận mới này bao gồm các giao dịch thương mại giữa ba nước, trị giá 1,2 triệu USD và "thực sự mang tính lịch sử". Ông phát biểu sau khi đăng các dòng tweet trước đó tuyên bố rằng hiệp định thương mại mới đã giải quyết được "những thiếu sót và sai lầm" ở NAFTA, vốn đã chi phối thương mại giữa ba quốc gia kể từ năm 1994.

Hiệp định mới USMCA "sẽ hỗ trợ nhiều người, với hàng trăm ngàn việc làm cho người Mỹ".

Tổng thống Trump đã thực hiện chủ thuyết "Nước Mỹ trên hết" (American First) và tạo ra một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, cũng như áp đặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu thép và nhôm từ Mexico và Canada. Ông nói:

"Nếu không có đợt trừng phạt thuế quan, chúng ta sẽ không bao giờ có một thỏa thuận".

Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết hiệp định thương mại "mang lại lợi ích sâu sắc cho người Canada. Chúng tôi phải thỏa hiệp, và có điều khó thỏa hiệp hơn những điều khác. Chúng tôi không bao giờ nghĩ việc này sẽ dễ dàng, và đúng như vậy, nhưng hôm nay là một ngày tốt cho Canada".

Tổng thống Donald Trump nói: “Nếu không có các thuế quan, thì chúng ta sẽ không đứng đây!” (Ảnh: Reuters)

Tuy nhiên, ông Trump cho biết còn quá sớm để nói chuyện với Trung Quốc - đất nước mà Hoa Kỳ đã áp dụng ba vòng thuế quan trong năm 2018. Ông nói:

"Trung Quốc muốn nói chuyện, rất muốn ... [nhưng chúng ta] không thể trao đổi với họ bây giờ vì họ chưa sẵn sàng".

Các đối tác thương mại khác cũng đã gây khó khăn cho Mỹ, ông nói, trong đó có Liên minh châu Âu (EU), vốn đã đưa ra mức thuế trả đũa đối với hàng hóa Mỹ trong tháng 6/2018. Tổng thống Trump cho biết ông đang có một "cuộc đàm phán thành công" với EU.

Ông nói đó là "đặc quyền" của các nước được giao dịch với Mỹ:

"Vì vậy, chúng ta đã đàm phán thỏa thuận mới này [với Mexico và Canada] dựa trên nguyên tắc công bằng và có đi có lại - với tôi đó là điều quan trọng nhất trong mậu dịch, bởi vì chúng ta đã bị đối xử quá bất công bởi nhiều quốc gia trên thế giới. Hiệp định mới này là "tuyệt vời" cho cả ba quốc gia.

Hàng trăm trang của hiệp định đã được công bố vào sáng thứ Ba bao gồm những thay đổi trong thỏa thuận về ngành công nghiệp sữa của Canada và các biện pháp nhằm chuyển công việc chế tạo ô tô ở mức thu nhập thấp từ Mexico về Mỹ.

Nông dân Mỹ sẽ được tiếp cận 3,5% thị trường sữa Canada trị giá 16 tỷ USD một năm, trong khi một yêu cầu khác quy định rằng 40% linh kiện cho xe được sản xuất trong khu vực USMCA phải được thực hiện tại các khu vực trả lương 16 USD/giờ.

Meredith Crowley - nhà kinh tế thương mại quốc tế tại Đại học Cambridge, cho biết thỏa thuận về sữa cho thấy Canada đã làm tốt trong việc đàm phán hiệp định. Bà cho biết việc đặt mức lương tối thiểu cho các công nhân chế tạo xe hơi có thể dẫn đến các điều khoản tương tự trong các giao dịch mậu dịch khác.

Ông Trump cho biết thỏa thuận này là một chiến thắng cho nông dân, công nhân xe hơi và ngành công nghiệp sản xuất của Mỹ: "Nó có nghĩa là nhiều việc làm của người Mỹ hơn, và đây là những công việc chất lượng cao".

Mỹ và Canada đạt thỏa thuận NAFTA phiên bản 2.0

Thủ tướng Canada Justin Trudeau (phải) và Tổng thống Trump tại cuộc gặp ở Quebec (Canada) ngày 8/6/2018 (Ảnh: AFP)

Sáng 1/10 (giờ Việt Nam), Mỹ và Canada chính thức xác nhận đã đạt được thỏa thuận về một "thỏa thuận thương mại mới và hiện đại" nhằm thay thế cho NAFTA được ký kết từ ngày 12/8/1993, có hiệu lực ngày 1/1/1994. Trong tuyên bố chung được đưa ra sau nhiều giờ đàm phán, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland cho biết tên gọi mới của NAFTA phiên bản 2.0 sẽ là Hiệp định USMCA.

Tuyên bố nhấn mạnh USMCA sẽ mang lại cho những người công nhân, nông dân, các chủ trang trại và các doanh nghiệp của 3 nước một thỏa thuận thương mại, qua đó đảm bảo hoạt động thương mại diễn ra công bằng hơn, giúp mở ra thị trường cởi mở hơn cũng như góp phần thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng kinh tế trong khu vực.   

USMCA cũng sẽ mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho tầng lớp trung lưu, tạo nhiều việc làm tốt với mức lương cao, và tạo ra nhiều cơ hội mới cho gần nửa tỷ cư dân sinh sống dưới "mái nhà" Bắc Mỹ có tổng kim ngạch thương mại lên tới 1.000 tỷ USD/năm này.

Trên trang Twitter, Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray đã hoan nghênh thỏa thuận trên khi bình luận: "Một đêm tốt lành đối với Mexico và cả Bắc Mỹ".

Tương tự, ông Jesus Seade, đại diện cho Tổng thống đắc cử Mexico Andres Manuel Lopez Obrador, cũng viết: "Chúng tôi chào mừng một thỏa thuận ba bên", nhấn mạnh thỏa thuận này "sẽ mang lại sự ổn định cho thương mại của Mexico với các đối tác Bắc Mỹ".

Để có thể đi đến thỏa thuận hôm nay, các nhà đàm phán của Mỹ, Canada và Mexico đã dành những ngày cuối tuần qua thảo luận liên tục qua điện thoại, trong nỗ lực chạy đua nước rút nhằm bảo vệ NAFTA trước nguy cơ sụp đổ. Tuy nhiên, Hiệp định mới USMCA cần phải được Quốc hội mỗi nước phê chuẩn trước khi chính thức có hiệu lực.

                                                                                                     Tường Quyên

                                                                                             (Theo BBC News, AFP)

Nên đọc

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Ông Trump áp mức thuế mới 200 tỷ USD

Mỹ: Tổng thống Trump dọa đánh thuế mọi hàng Trung Quốc nhập khẩu

Chiến tranh mậu dịch Mỹ - Trung: Châu Á bị ảnh hưởng ra sao?

Mỹ: Tưởng niệm vụ khủng bố kinh hoàng ngày 11/9/2001