Thuốc lá lậu: Tạo hương thơm bằng chất gây ung thư

Ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng

Trên thị trường hiện lưu thông nhiều loại thuốc lá lậu, trong đó phổ biến nhất là Jet và Hero. Kết quả phân tích do Viện Khoa học Hình sự (Bộ Công an) thực hiện gần đây cho thấy trong sợi thuốc của hai loại thuốc lá lậu nói trên có chứa chất 7-hydroxy-6-methoxy-2H-1-benzopyran-2-one, thuộc nhóm coumarin nhằm tạo hương thơm và vị đậm trong điếu thuốc. Bộ Y tế cấm sử dụng nhóm coumarin trong những sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cơ quan chức năng thu giữ và tiêu hủy số lượng lớn thuốc lá lậu. Ảnh minh họa

Trước thực tế này, Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá -Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu, phân tích, đánh giá chất lượng và sự an toàn của sản phẩm thuốc lá nhập lậu JET và HERO đối với sức khỏe người tiêu dùng. Nhóm nghiên cứu đã lấy mẫu thông qua Chi cục Quản lý thị trường Tây Ninh với số lượng 100 bao mỗi loại; các mẫu còn nguyên bao, nguyên tút và được bọc trong túi PE nguyên niêm phong.

JET và HERO nhập lậu không tuân thủ bất kỳ quy định nào của pháp luật Việt Nam: Không in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh, không ghi rõ nơi sản xuất, ngày tháng, năm sản xuất và thời hạn sử dụng, không dán tem thuốc lá, không thực hiện quy định về công bố chất lượng, quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và lộ trình giảm tar và nicotin do đó không kiểm soát được chất lượng khi tiêu thụ trên thị trường.

Theo TS Phan Thế Đồng, nguyên Trưởng khoa Công nghệ thực phẩm Trường ĐH Nông lâm TP.HCM, cho biết coumarin là hương liệu tổng hợp được sản xuất thông qua các phản ứng hóa học. Coumarin được sử dụng nhiều trong sản xuất thuốc lá, nhất là thuốc lá lậu và chủ yếu dùng tẩm sợi thuốc. “Nghiên cứu trên chuột cho thấy coumarin gây ngộ độc gan, phổi, hình thành những khối u. Các nước như Đức, Mỹ… cũng cấm dùng coumarin trong công nghệ sản xuất thuốc lá vì có nhiều khả năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng” - TS Đồng nói.

Bên cạnh việc gây thất thu thuế cho ngân sách nhà nước, các sản phẩm thuốc lá nhập lậu này không in cảnh báo sức khỏe, vi phạm nghiêm trọng qui chế nhãn hiệu hàng hóa nhưng vẫn được lưu thông, bày bán tràn lan tại thị trường miền Trung và miền Nam từ nhiều năm nay và chưa hề tuân theo bất kỳ tiêu chuẩn nào về an toàn chất lượng của cơ quan y tế.

Tạo hương thơm bằng chất gây ung thư với hàm lượng độc tố cao

Chẳng những sợi thuốc bị tẩm nhóm chất cấm coumarin, trong khói của thuốc lá lậu Jet và Hero còn chứa nhiều chất độc hại gây ung thư phổi, thực quản, tụy, miệng, bàng quang…

Nghiên cứu của Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá (Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam) cho thấy hàm lượng cadimi rất cao (mẫu Jet là 2,11 mg/kg, mẫu Hero là 2,69 mg/kg). Kết quả phân tích còn cho thấy hàm lượng nicotin trong sợi của hai loại thuốc lá nói trên quá cao (mẫu Jet là 2,61%, Hero là 2,48%), vượt xa ngưỡng cho phép. Chưa hết, hàm lượng CO (oxide carbon) trong khói của thuốc lá Jet và Hero nằm ở ngưỡng khá cao so với các loại thuốc lá điếu khác trên thế giới.

Đại diện Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá cho biết người hút thuốc lá lậu do đó tiếp xúc với hàm lượng độc hại cao gấp nhiều lần mức thông thường nên dễ có nguy cơ cao mắc bệnh nan y và yếu sinh lý ở nam giới. “Với tên gọi bằng tiếng Anh và bao bì bắt mắt, nhiều người ngộ nhận Jet và Hero được sản xuất và kiểm định chất lượng tại châu Âu. Trên thực tế, hai loại thuốc lá lậu nói trên được sản xuất tại Indonesia và tuồn vào Việt Nam nên không tuân thủ các quy định thời hạn sử dụng, ATVSTP của Bộ Y tế” - vị này cho biết.

Qua khảo sát, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam ghi nhận mỗi năm các loại thuốc lá lậu tuồn vào Việt Nam khoảng 850 triệu gói. Trong đó Jet và Hero chiếm hơn 90% thị phần. 

Theo ông Đỗ Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường, số liệu từ Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho thấy mỗi năm Việt Nam thất thu thuế trên 8.000 tỉ đồng và chảy máu ngoại tệ khoảng 200 triệu USD do hoạt động buôn lậu thuốc lá.

“Bên cạnh đó, các đối tượng vận chuyển và kinh doanh thuốc lá lậu còn gây tình trạng mất an ninh trật tự tại khu vực vùng biên, các vụ TNGT nghiêm trọng ảnh hưởng đến tính mạng nhân dân… Vì vậy tăng cường phòng, chống buôn lậu thuốc lá sẽ đem lại nhiều lợi ích to lớn cho cộng đồng và xã hội” - ông Lam nhấn mạnh.

Mọi thông tin thêm, độc giả tham khảo mục Cảnh báo. 

 Vũ Hằng (TH)

Nên đọc

Hà Nội: Triệt phá đường dây buôn bán, tàng trữ thuốc lá lậu

Đầu năm lại nở rộ chợ thuốc lá lậu ở Hồ Gươm

Thuốc lá gây bệnh thần kinh, trầm cảm cho người tiêu dùng

Tác hại khó ngờ của thuốc lá đến giấc ngủ