Thực phẩm bẩn vẫn bao vây người tiêu dùng

Những cảnhbáo về chất lượng hàng thực phẩm Trung Quốc  liên tục được thông tin nhưng tại thị trường như gia vị mì chính Tàu, công nghệ làm sữa ngô từ các hóa chất của Trung Quốc và các loại thực phẩm khô, bánh kẹo làm người tiêu dùng lo lắng về sức khỏe.

Tại chợ Đồng Xuân, nơi tập trung nhiều mặt hàng khô như nấm, măng khô, hạnh nhân, gia vị…,  nguồn gốc đều từ Trung Quốc, hàng Việt Nam cùng chủng loại chỉ chiếm một lượng nhỏ và không cạnh tranh lại được.

Những mặt hàng này được đóng trong các bao tải, không nhãn mác và cứ thế, người bán xả ra cân ký, đóng bịch bán cho khách. Theo các tiểu thương, phần lớn các loại thực phẩm khô này được nhập từ TQ dưới dạng đóng thùng carton hoặc bao tải nên không có bao bì, nhãn mác, hạn sử dụng…

Các loại hàng này luôn dồi dào, mẫu mã đẹp (ví dụ nấm đông cô to đều, nấu nhanh chín, tai nấm mềm) và để bao lâu cũng được. Anh Hoàng Long – Tây Hồ , từng kinh doanh  phẩm khô ở chợ này, cho biết: Nấm, măng, rong biển bị mốc chỉ cần ngâm nước hoặc nước muối rồi phơi khô là hết. Nếu hàng nào để lâu quá xuống màu hoặc bị mốc đen thì chủ hàng mang về “kho” tút lại là… đẹp như thường.

Một trong những mặt hàng TQ “làm mưa làm gió” trên thị trường. Chủ một cửa  hàng chuyên bánh kẹo ở chợ Hà Đông chị Hương nói: “bánh kẹo thường được nhập từ Trung Quốc và thường là  các loại bánh kẹo giá bình dân, chủ yếu nhắm đến đối tượng trẻ em.” Chị Hương cũng khẳng định: Tại khu vực bánh kẹo ở chọ Hà Đông gần như  các loại bánh kẹo lạ, siêu rẻ được chất đống cho khách lựa chọn đều xuất phát từ Trung Quốc, bánh kẹo Việt Nam nghèo về mẫu mã, giá thành lại cao hơn nên khó cạnh tranh.Tại nhiều gian hàng bánh kẹo tại chợ Mơ là sô-cô-la, kẹo viên vitamin, kẹo dẻo màu sắc sặc sỡ đựng trong những thanh kiếm, đao, hộp quẹt gas… bằng nhựa để trẻ em sau khi ăn hết kẹo có thể sử dụng làm đồ chơi được bày bán rất nhiều.Theo bà Lanh người bán hàng lâu năm tại cho biết: những loại kẹo như trên được nhiều phụ huynh mua về làm quà cho con.

Các loại rau câu, , bánh gạo, bánh tráng cay chiên giòn, ,… được đóng gói sơ sài trong các bịch ni lông lớn, mỗi bịch có vài chục sản phẩm nhỏ, giá chỉ trên dưới 30.000 đồng/bịch lớn. Các loại thạch trái cây, bột ngũ cốc, bột sữa, nước giải khát TQ cũng không có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt nhưng mùi vị rất đậm đà nên thường được các quán ăn, quán nước mua về pha chế..

Mới đây, Phòng Kiểm tra Nhà nước về thực phẩm nhập khẩu (Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia) xét nghiệm 3 mẫu thực phẩm T rung Quốc là que cay, mực ăn liền và thịt hổ nhưng không thể phát hiện 3 sản phẩm này được làm từ chất gì, chế biến từ nguyên liệu nào… Giới kinh doanh cho biết đặc điểm rất đặc trưng và là ưu điểm lớn của thực phẩm Trung Quốc là mẫu mã phong phú, màu sắc bắt mắt, mùi vị đậm đà và giá rẻ nên rất dễ bán. Chẳng hạn, loại thức uống đóng chai có màu vàng sặc sỡ, giá chỉ 24.000 đồng/lốc 24 chai. Loại thức uống này thu hút trẻ em vì sau khi uống xong có thể sử dụng chai làm ống xịt nước để chơi.

Còn theo chị Hồng , kinh doanh bánh kẹo tại chợ , các mặt hàng của Trung Quốc như mứt bí, kẹo ngô, ô mai,  táo không hạt, hạt hướng dương, nấm đông cô… được mối lái giao hàng tận nơi với giá “mềm” hơn hàng trong nước khá nhiều. Người giao hàng cho chị cho biết, hàng nhập về Việt Nam rẻ hơn so với hàng nội địa Trung Quốc, ví dụ như nấm hương bán tại nội địa giá gần 300.000đ nhưng về tới Việt Nam giá chỉ còn hơn một nửa khoảng 180 nghìn đồng.

Theo giải thích  của giám đốc trong ngành chế biến thực phẩm  cho biết thị trường Trung Quốc rất rộng lớn, có đủ các mặt hàng từ giá cao đến giá thấp nhất. Sở dĩ họ sản xuất được hàng giá rẻ là do quy mô sản xuất thường rất lớn (kể cả cơ sở được xem là nhỏ) nên hạ giá thành sản xuất. Chưa kể doanh nghiệp của họ còn được sự trợ giúp của nhà nước. Cũng theo ông Viên, hàng hóa lưu thông qua đường tiểu ngạch giữa Việt Nam và Trung Quốc ước mỗi ngày từ 60 – 70 triệu USD nên rất khó kiểm soát.

Nhiều  doanh nghiệp cho rằng các  cơ sở sản xuất ở Trung Quốc cũng có nhiều cấp, với hàng có chất lượng cao thì được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận, còn hàng giá rẻ sản xuất xong là chuyển ngay cho các đầu nậu để bán qua biên giới, tuồn sang tiêu thụ ở Việt Nam nên gần như không chịu sự giám sát nào về mặt chất lượng.

Hàng Trung Quốc khi về đến Việt Nam thì được các đầu nậu tích cực chào hàng tại các cửa hàng, đại lý lớn. Có thế mạnh về vốn, các đầu mối này thường cho bạn hàng gối đầu công nợ dài ngày. Mỗi đầu nậu thường cung cấp nhiều mặt hàng nên chỉ cần giao dịch tại một đầu mối là đủ đáp ứng mọi nhu cầu của khách. Với phương thức kinh doanh này, lượng bạn hàng của họ khá đông đúc, chân rết giao dịch phủ khắp nơi nên gần như chiếm lĩnh thị trường bình dân.

                                                                                     Thanh Tùng