Thống đốc Lê Minh Hưng giải cơn khát “vay ngoại tệ” cho doanh nghiệp xuất khẩu

“Cởi trói” kịp thời

Thời gian chấm dứt việc cho vay ngoại tệ vừa qua khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đã gặp khó khăn khi phải chuyển sang vay vốn lưu động bằng VND với lãi suất cao hơn, làm tăng giá thành sản xuất, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu, doanh nghiệp càng thêm khó khăn.

Rất may là cánh cửa lại một lần nữa mở ra với các doanh nghiệp này. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng đã ban hành Thông tư 07 cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu được vay ngoại tệ trở lại bắt đầu từ ngày 1/6 đến cuối năm nay.

Cụ thể, Thông tư 07 cho phép tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép hoạt động ngoại hối xem xét quyết định cho khách hàng là người cư trú vay vốn ngắn hạn bằng ngoại tệ để đáp ứng các nhu cầu vốn ở trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam mà khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu xuất khẩu để trả nợ vay.

Điều kiện đi kèm, khi được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài giải ngân vốn vay, khách hàng vay phải bán số ngoại tệ vay đó cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho vay theo hình thức giao dịch hối đoái giao ngay (spot), trừ trường hợp nhu cầu vay vốn của khách hàng để thực hiện giao dịch thanh toán mà pháp luật quy định đồng tiền giao dịch phải bằng ngoại tệ.

Theo NHNN, việc mở lại cơ chế trên nhằm tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh và tình hình kinh tế - xã hội còn khó khăn.

Đây được xem là một tín hiệu đáng mừng cho cả doanh nghiệp và ngân hàng bởi với tình hình kinh tế còn khó khăn như hiện nay, việc hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu bằng cách cho vay ngoại tệ trở lại hoàn toàn hợp lý.

Bài viết trên báo giấy Người Tiêu Dùng

 Theo đại diện của Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam cho rằng việc cho phép các ngân hàng thương mại (NHTM) cho vay USD trở lại với các doanh nghiệp xuất khẩu thời điểm này là hết sức cần thiết. Bởi những ngành hàng nông - thủy sản như lúa gạo, cà phê thì chi phí để thu mua, chế biến nguyên liệu xuất khẩu rất lớn và quay vòng nhanh chóng.

Cũng theo đại diện Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) thì việc cho vay ngoại tệ trở lại vào thời điểm này là đúng lúc và rất kịp thời. Điều này đồng nghĩa với việc kịp thời gỡ khó cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Hiện Vasep có khoảng gần 300 doanh nghiệp, hàng năm đóng góp cho kim ngạch xuất khẩu thủy sản khoảng 6-7 tỷ USD. Tuy nhiên, trong năm 2015 vừa qua do khó khăn về thị trường cộng với sự biến động tỷ giá của các đồng tiền mạnh đã khiến cho doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản giảm đáng kể lợi nhuận. Chi phí lãi vay và tỷ lệ vay vốn của hầu hết doanh nghiệp đến thời điểm này đều ở mức cao.

Theo các chuyên gia việc cho vay ngoại tệ trở lại cho rằng về mặt tâm lý quy định trên là sự "cởi trói" rất lớn cho cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng đồng tiền ngoại tệ.

Đây được xem là hành động "cởi trói" kịp thời cho cộng đồng doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng ngoại tệ.

Chính sách chống đô la hóa chưa bị ảnh hưởng

Trong khi cộng đồng doanh nghiệp hứng khởi thì một số chuyên gia lại tỏ ra thận trọng hơn bởi sức ép lên tỷ giá, lên chính sách chống đô la hóa là điều có thể xảy ra. Việc nới lỏng cho vay ngoại tệ sẽ có thể tiếp tục gây sức ép giảm giá lên đồng Việt Nam, vốn đang chịu nhiều áp lực do đồng USD có xu hướng mạnh lên, đồng Nhân dân tệ giảm giá.

Trước những mặt trái mà quy định nới lỏng cho vay ngoại tệ có thể gây ra, theo một số chuyên gia, việc NHNN trước mắt chỉ áp dụng quy định này từ tháng 6 đến hết năm nay là phù hợp.

Ở góc độ vĩ mô, dữ liệu của Ngân hàng HSBC cho thấy rằng đến thời điểm hết quý 1/2016 nguồn dự trữ ngoại hối của Việt Nam ở mức khoảng 33,9 tỷ USD (tương đương 2,5 tháng nhập khẩu). Mức dự trữ này đã cải thiện so với con số 28,6 tỷ USD vào cuối năm 2015. Như vậy khả năng ứng phó với các căng thẳng cục bộ trên thị trường ngoại tệ của NHNN là khá rộng và hoàn toàn có thể chủ động. Do đó, những lo ngại về thiếu hụt nguồn cung ngoại tệ khi các ngân hàng mở cửa cho vay USD với các doanh nghiệp cũng được hóa giải.

Thực tế, trong suốt các năm vừa qua, với việc NHNN cam kết giữ vững biên độ biến động tỷ giá ở mức trên dưới 2%, hoạt động cho vay ngoại tệ với các doanh nghiệp xuất khẩu diễn ra khá suôn sẻ ở hầu hết các NHTM. Cách thức cho vay ngắn hạn bằng USD sau đó đổi ra tiền Đồng giúp nhiều doanh nghiệp hưởng lợi từ các đợt tỷ giá tăng trong các năm 2014-2015.

Hơn nữa, ghi nhận từ thị trường cho thấy rằng, hiện nay một số ngành hàng xuất khẩu đang có cơ hội được hưởng lợi từ yếu tố tỷ giá của các đồng tiền mạnh. Cụ thể các đồng Euro và Yên Nhật đang có chiều hướng tăng giá so với đồng USD làm tăng sức mua tại các thị trường xuất khẩu truyền thống. Các đồng Bath Thái Lan, Rupee Ấn Độ, Real Brazil, Ringgit Malaysia tăng giá so với USD, từ đó hỗ trợ giá gạo, cà phê, cao su, thủy sản. Việc này sẽ giúp cho các doanh nghiệp có cơ hội thu ngoại tệ lớn hơn so với các quý 1 và 2/2016.

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu vui mừng khi có thông tin bắt đầu từ 1/6 sẽ được vay ngoại tệ trở lại.

Vân Lam