“Quái kiệt” Mai Đình Tới ấp ủ dự án đường treo thông minh bằng ni lông

Từ “quái kiệt” nhạc cụ tự chế

Có hơn 15 năm thân thiết nên tôi luôn được nghệ sĩ Mai Đình Tới chia sẻ những ý tưởng sáng tạo của mình. Tuy nhiên, khi nhìn anh biểu diễn (hiện thực những ý tưởng) trên sân khấu thì tôi vẫn luôn là kẻ bị gây ấn tượng mạnh! Chẳng hạn, với tiết mục đàn chai (12 chai nước ngọt được kết nối với nhau theo hình cánh cung, các miệng chai chụm lại, đáy xòe ra), khi mỗi chai đều có nước, đã tạo ra những âm thanh “lạ” trầm đục, vang vọng như tiếng tù và khi môi anh lướt qua (những miệng chai). Cho dù, tiếng đàn chai ấy không trong trẻo, lảnh lót như tiếng sáo trúc nhưng vẫn cho phép người nghệ sĩ, là anh, diễn tấu được cả những bản nhạc khó nhất. Rồi ngoài đàn chai, anh độc tấu một bản nhạc bằng... cái bóng đèn néon đang cháy sáng khiến tôi cùng hàng trăm khán giả vừa xem vừa lo ngay ngáy, sợ anh bị điện giật “lăn đùng”...

Kèn ống nước.

Biểu diễn đàn ống pô xe máy tại San Francisco 2009.

 Mai Đình Tới là thế, luôn khát khao nghiên cứu và nung nấu tạo cho mình một phong cách biểu diễn với các nhạc cụ “không đụng hàng”. Tôi hỏi anh đã tự chế được bao nhiêu nhạc cụ và loại nào tốn nhiều công sức nhất? Anh nói, anh không nhớ hết đã làm ra bao nhiêu nhạc cụ, song chủ yếu là các nhóm đàn chai, đàn chén, đàn ly, đàn chuông, đàn bóng đèn néon, đàn ống pô xe máy, đàn ống nước và ống nhựa... và cho biết, anh khởi nghiệp bằng tiết mục vừa thổi sáo (miệng và tay) vừa đánh dàn trống dân tộc bằng chân. Để có tiết mục này anh phải mất 7 năm khổ luyện. Còn sản phẩm quy mô nhất chính là Tổ hợp sân khấu - dàn nhạc ống nhựa lớn nhất châu Á. Tổ hợp này dùng ống nhựa (nhiều kích cỡ của Công ty Đạt Hòa) để dàn dựng thành một sân khấu lớn, có tới 16 loại nhạc cụ, có khả năng đệm và độc tấu cho 4 thể loại dân ca, quan họ, cải lương và Flamenco. “Tổ hợp được Tổ chức Kỷ lục châu Á trao bằng vào tháng 10/2012 đã khiến tôi mất đến 6 năm để biến ý tưởng thành hiện thực và tổ hợp này có thể tháo rời, lắp ráp lại, mặc dù ngốn hết 20 tấn ống nhựa (10 chiếc xe tải mới chở hết)!” - “quái kiệt” nói.

Đến ý tưởng đường treo bằng... nilon!

Mai Đình Tới đặc biệt đam mê và khát khao được sáng tạo. Khi bắt gặp bất kỳ một vật dụng, một chất liệu nào, anh nghĩ ngay là phải bắt nó tạo ra những âm thanh theo đúng ý mình để “phục vụ” cho thể loại âm nhạc cũng như những bản nhạc nào đó... Và, cứ nghĩ, trong anh chỉ có âm nhạc và “chinh phục” âm thanh, thế nhưng khi được hỏi, đang ấp ủ điều gì thì thật bất ngờ bởi câu trả lời: “Tôi đang nghĩ suy về một dự án... giao thông đường bộ”.

Sân khấu dàn nhạc ống nhựa.

Đàn thang.

Theo “quái kiệt” âm thanh, đó là dự án Đường treo thông minh, và ý tưởng này, anh đã ấp ủ từ hơn 5 năm nay. “Ấy là những con đường treo nhiều tầng ở trên cao, có khả năng không bao giờ tắc (nếu như người tham gia giao thông không tự gây tai nạn)... Tôi đã mua về cả mấy bao tải xe hơi, xe máy đồ chơi để lên mô hình, nghiên cứu. Vợ tôi liên tục can ngăn: “Đó không phải là lĩnh vực của ông. Ông chỉ nên nghiên cứu âm nhạc, nhạc cụ thôi!”. Tôi bảo: “Nhưng anh là một nhà sáng tạo. Hơn nữa, những trở ngại về giao thông luôn diễn ra hằng ngày khiến anh bức xúc và không nguôi thôi thúc anh phải làm một điều gì đó để thông thoáng đường phố và thông thoáng luôn... tâm trí của mình!” Kỷ lục gia Mai Đình Tới cho biết, có thể chưa một kỹ sư giao thông nào “dám” nghĩ tới dự án này, bởi những tiện lợi đặc biệt, thể hiện ở 4 tiêu chí: Một, không phải giải phóng mặt bằng, đền bù giải tỏa. Hai, chỉ sử dụng phế liệu từ nhựa, nilon làm cốt nền và mặt đường (góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bởi hàng nghìn tấn nhựa, nilon không tự hoại). Ba, giá thành rẻ, hợp lý với ngân sách. Bốn, thời gian sử dụng rất lâu dài (nếu không muốn nói là vĩnh cửu) và có thể tháo ráp, đem đi nơi khác.

Đàn chén.

Thổi sáo đôi bằng mũi.

Ấy là, chưa nói đường treo còn được thiết kế để có tính thẩm mỹ, nghệ thuật cao. “Tôi quan niệm rằng: Người Việt Nam phải sáng tạo ra những con đường rất Việt Nam, mà không có một kỹ sư ở nước ngoài nào có thể thiết kế được... Tôi sẵn sàng thuyết trình và diễn giải trước một hội đồng khoa học cấp Nhà nước hoặc quốc tế để chứng minh tính khả thi và tiện ích của “Đường treo thông minh”. Tôi xin chịu trách nhiệm về những gì mình đã phát biểu!” - “quái kiệt’ Mai Đình Tới nói và “hứa” sẽ bật mí cho tôi kỹ thuật độc đáo để thực hiện dự án “lạ” này...

Hà Đình Nguyên