Nông sản quẩn quanh: Lại lo mít Thái rớt giá

Điển hình là dưa hấu Quảng Ngãi và tỏi Lý Sơn, mặc dù đã qua thời điểm hành tím, dưa hấu thu hoạch rộ, ế ẩm, khiến nông dân lỗ nặng; thế nhưng vụ tới, hỏi nông dân xứ Quảng hay nông dân Sóc Trăng trồng gì, bà con vẫn tiếp tục trồng dưa, trồng hành, bởi họ cũng không biết trồng cây gì khác để có hiệu quả hơn. Thế mới thấy, nông dân chỉ biết sản xuất, mà mù mịt lối ra cho sản phẩm của mình.

Mới đây lại rộ lên tình hình kém khả quan của mít Thái trồng ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Hồi đầu năm, mít Thái ở ĐBSCL được thương lái “săn đón” tại vườn với giá 20.000 đồng/kg. Trúng mùa, được giá nên nhiều nhà vườn trồng mít ở Hậu Giang - một trong những vựa mít lớn nhất khu vực- đã đón cái Tết thật ấm cúng.

Giá mít ở Hà Nội cao gấp hàng chục lần so với giá mít thu mua tại vườn ở đồng bằng Sông Cửu Long

Thế nhưng, từ đầu tháng 6 đến nay, giá mít liên tục tuột dốc không phanh. Hiện tại, người trồng mít ở xã Đông Phước A, huyện Châu Thành (Hậu Giang) chỉ bán được giá từ 2.000- 2.500 đồng/kg. Thậm chí, nhiều hộ còn không bán được do thương lái chê lên chê xuống.

 “Mấy tháng trước, mít không chất lượng lắm nhưng không đủ hàng để bán. Còn bây giờ vào mùa thu hoạch rộ, mít được mùa, chất lượng ngon nhưng một trái cả chục ký mà bán được số tiền chỉ bằng... một tô hủ tiếu”- bà Võ Thị Đào, một hộ trồng mít nói như khóc.

Về cơ bản là nhu cầu thị trường trong nước có, nhưng giá cả bán đến người tiêu dùng còn cao, vì phải qua trung gian đẩy giá lên. Người dân thì không được hưởng lợi mấy, cái cần là khâu phân phối đến người tiêu dùng.

Câu chuyện tiêu thụ nông sản thời điểm này không chỉ là nỗi lo của người nông dân trên chính mảnh vườn thửa ruộng của mình mà còn là vấn đề nóng của ngành nông nghiệp, được bàn thảo trong nhiều cuộc họp và chất vấn căng thẳng trên nghị trường Quốc hội.

Và tại phiên chất vấn, chính người đứng đầu ngành Nông nghiệp cũng thừa nhận tiêu thụ nông sản là nỗi lo lớn nhất của mình. Nhưng vì sao mà gần 10 năm qua, cái vòng luẩn quẩn “được mùa mất giá”, ế ẩm trong tiêu thụ nông sản ấy vẫn không được giải quyết?

Bà con nông dân ta rất cần cù, chịu khó, nhạy bén, sáng tạo. Nếu có các quan nhà nước định hướng, nếu được doanh nghiệp đặt hàng, thì với số lượng bao nhiêu, chất lượng khó thế nào, nông dân cũng đều đáp ứng được. Vì thế đổ lỗi cho dân trong vấn đề này là thêm một lần có tội với dân.

Những năm qua, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cũng đã rất cố gắng, đề ra nhiều chương trình để thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ nông sản như Liên kết 4 nhà, Cánh đồng mẫu lớn, hay Chương trình Thu mua tạm trữ lúa gạo... thế nhưng việc tổ chức thực hiện những chương trình này lại không được như mong đợi. Sau hơn 10 năm, mối liên kết 4 nhà vẫn rời rạc, lỏng lẻo; cánh đồng mẫu lớn khó nhân rộng, chương trình tạm trữ lúa gạo còn nhiều bất cập, tái cơ cấu còn nặng theo lối hành chính.

Nhờ truyền thông và cộng đồng mạng, những năm gần đây, nhân dân cả nước đã nhiều lần chung tay tiêu thụ nông sản ế cho bà con. Năm 2014 là các "chiến dịch giải cứu" khoai tây, cà chua Đà Lạt. Từ đầu năm tới nay, các đợt kêu gọi mua khoai lang, dưa hấu, hành tím, hành tây ủng hộ bà con miền Trung, miền Tây diễn ra mạnh mẽ.

Tuy nhiên, theo chia sẻ của nhiều hộ nông dân, việc được cộng đồng mạng ủng hộ trong lúc khó khăn là điều tốt nhưng chưa giúp bà con thoát khỏi nỗi ám ảnh "ế dài". Và đâu phải lúc nào cũng sử dụng lòng từ thiện.

Tin tức mới nhất về Kinh doanh độc giả đọc tại đây.

Cao Phong

Nên đọc

Hệ thống tiêu thụ nông sản nội địa, sao chưa ai nghĩ đến?

Nông sản Việt lao đao vì thương lái

Những nông sản khiến nông dân điêu đứng trong 3 tháng qua

Nông sản lại kêu cứu