Nhiều nhóm hàng hóa mới được đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng

Sáng 13/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình Quốc hội tờ trình Chính phủ dự thảo nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).

Theo báo cáo của Chính phủ trong năm 2024, việc áp dụng chính sách giảm 2% thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 và Nghị quyết số 142/2024/QH15 đã hỗ trợ trực tiếp khoảng 49 nghìn tỷ đồng cho doanh nghiệp và người dân. Nhờ đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả năm tăng 9,0% so với năm 2023.

Kết quả tích cực này cho thấy, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Cụ thể, việc giảm thuế đầu vào giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí sản xuất, qua đó hạ giá bán hàng hóa, dịch vụ đến tay người tiêu dùng.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng (Ảnh Gia Hân)

Theo ông Nguyễn Văn Thắng, để góp phần tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, du lịch, tiêu dùng trong nước trong năm 2025 và năm 2026, cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng.

Theo đề xuất của Chính phủ, trong nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%, dự kiến sẽ thực hiện giảm 2% thuế suất giá trị gia tăng trong 6 tháng cuối năm 2025 và năm 2026 đối với các loại hàng hóa, dịch vụ phục vụ sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng và du lịch, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy du lịch nội địa.

Theo tờ trình do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày, sẽ giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%). 

Tuy nhiên, Chính phủ cũng đề xuất một số mặt hàng sẽ không được áp dụng chính sách giảm thuế. Cụ thể: Không giảm thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa là tài nguyên, khoáng sản, trừ trường hợp là hàng hóa đặc biệt, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Không áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng đối với các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, ngoại trừ mặt hàng xăng.

Theo đó, dự thảo đề xuất tiếp tục thực hiện giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với nhóm hàng hóa, dịch vụ đã được áp dụng mức thuế giá trị gia tăng giảm 2% theo Nghị quyết số 43/2022/QH15.

Đồng thời, mở rộng đối tượng được giảm thuế sang một số nhóm hàng hóa, dịch vụ mới, chưa được hưởng ưu đãi trước đây nhưng nay đáp ứng nguyên tắc hỗ trợ tiêu dùng và sản xuất, cụ thể:

Nhóm sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin và sản phẩm kim loại đúc sẵn: Gồm máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê hạ tầng công nghệ, cổng thông tin điện tử, thùng, bể chứa kim loại, nồi hơi... Đây là các sản phẩm phục vụ tiêu dùng trực tiếp của người dân.

Nhóm nguyên, nhiên liệu đầu vào cho sản xuất: Gồm than cốc, dầu mỏ tinh chế (xăng, dầu, mỡ bôi trơn...), hóa chất phục vụ sản xuất (phân bón, hợp chất ni-tơ, nhựa plastic, cao su tổng hợp...), than nhập khẩu và thương mại (than khai thác trong nước đã được giảm trước đó). Đây là các yếu tố đầu vào quan trọng cho sản xuất hàng hóa tiêu dùng trong nước.

Mặt hàng xăng, dầu: Dù thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, xăng dầu vẫn được xem xét giảm thuế do có ảnh hưởng lớn đến chi phí sản xuất, kinh doanh, giá tiêu dùng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết đa số ý kiến nhất trí tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế VAT cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026. Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế trong nước nhiều khó khăn, thách thức; kinh tế thế giới có nhiều biến động bất ổn không thể lường trước.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc tiếp tục đề xuất ban hành chính sách là chưa thật sự phù hợp và khó đạt được mục tiêu đã đặt ra về kích cầu tiêu dùng vì khả năng kích cầu của chính sách đã bão hòa qua một thời gian dài thực hiện. Việc liên tục gia hạn và kéo dài việc thực hiện chính sách giảm thuế tạo tiền lệ không tốt, khiến chính sách thuế trở nên thiếu tính ổn định và không nhất quán.