Năm 2026: Đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều mới từ 1-1,5%

Một trong những mục tiêu tổng quát của Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026 được đề cập tới là thực hiện tốt an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Báo cáo của Chính phủ cũng đề cập tới các chỉ tiêu chủ yếu, gồm 15 chỉ tiêu phát triển kinh tế-xã hội trong năm 2026; trong đó tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400-5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1-1,5% (tính theo chuẩn nghèo đa chiều mới áp dụng từ năm 2026).

Hình minh họa

Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đã giảm từ 4,4% năm 2021 xuống 1,3% năm 2025.

Vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030 (sau đây gọi tắt là dự thảo Nghị định) với nhiều điểm mới.

Dự thảo Nghị định đã xây dựng tiêu chí đo lường chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030. Với tiêu chí thu nhập, dự thảo đề xuất ở khu vực nông thôn, thu nhập bình quân đầu người của hộ gia đình là 2.200.000 đồng/người/tháng. Còn ở khu vực đô thị, thu nhập bình quân đầu người của hộ gia đình là 2.800.000 đồng/người/tháng.

Dự thảo Nghị định quy định rõ về 6 chiều và các chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt về dịch vụ xã hội cơ bản cụ thể.

Thứ nhất, chiều thiếu hụt việc làm gồm: Chỉ số việc làm, chỉ số người phụ thuộc trong hộ gia đình.

Thứ hai, chiều thiếu hụt y tế gồm: Chỉ số bảo hiểm y tế, chỉ số dinh dưỡng.

Thứ ba, chiều thiếu hụt giáo dục gồm: Chỉ số trình độ giáo dục của người lớn, chỉ số tình trạng đi học của trẻ em.

Thứ tư, chiều thiếu hụt nhà ở gồm: Chỉ số diện tích nhà ở bình quân đầu người, chỉ số chất lượng nhà ở.

Thứ năm, chiều thiếu hụt thông tin gồm: Chỉ số sử dụng dịch vụ viễn thông.

Thứ sáu, chiều thiếu hụt nước sinh hoạt, vệ sinh và môi trường gồm: Chỉ số nguồn nước sinh hoạt, chỉ số nhà tiêu (công trình phụ) hợp vệ sinh, chỉ số xử lý rác thải.

Dự thảo Nghị định cũng xây dựng quy định về chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Theo đó, hộ nghèo khu vực nông thôn là hộ gia đình cư trú ở khu vực nông thôn, đáp ứng một trong hai tiêu chí sau: Có thu nhập bình quân đầu người từ 1.900.000 đồng/người/tháng trở xuống; Có thu nhập bình quân đầu người trên 1.900.000 đồng/người/thángđến 2.200.000 đồng/người/tháng và thiếu hụt từ 3 chỉ số đo lường tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản trở lên.

Hộ nghèo khu vực đô thị là hộ gia đình cư trú ở khu vực đô thị, đáp ứng một trong hai tiêu chí sau: Có thu nhập bình quân đầu người từ 2.500.000 đồng/người/tháng trở xuống; Có thu nhập bình quân đầu người trên 2.500.000 đồng/người/tháng đến 2.800.000 đồng/người/tháng và thiếu hụt từ 3 chỉ số đo lường tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản trở lên.

Còn theo quy định hiện hành tại Nghị định số 07/2021/NĐ-CP ngày 27/1/2021 của Chính phủ, các tiêu chí đo lường nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025 quy định về tiêu chí thu nhập với khu vực nông thôn là 1.500.000 đồng/người/tháng; khu vực thành thị là 2.000.0000 đồng/người/tháng. Tiêu chí mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản gồm có: Các dịch vụ xã hội cơ bản (6 dịch vụ); Các chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản (12 chỉ số).

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 được ban hành tháng 1/2022 cũng đã đề ra một số mục tiêu cụ thể. Đó là: Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều duy trì mức giảm 1-1,5%/năm; Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm trên 3%/năm.