Không thể cho đồng nhân dân tệ thanh toán tại Việt Nam?

Thanh toán bằng nhân dân tệ lợi cho doanh nghiệp Trung Quốc

Kiến nghị được Phòng Thương mại - Công nghiệp VN (VCCI) gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây trong một văn bản tập hợp kiến nghị của doanh nghiệp trong tháng 11. Theo đó, Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) Trung Quốc (TQ) cho rằng nhu cầu giao dịch thanh toán bằng nhân dân tệ (NDT) tại VN là khá lớn và đang tăng lên rõ rệt. Tại thị trường biên mậu Việt - Trung, cuối năm 2013 ước tính kim ngạch thanh toán bằng NDT đạt khoảng 15 tỉ USD. Tuy nhiên, do phương thức lưu thông NDT chưa được pháp luật VN quy định, nên đa số giao dịch thanh toán biên mậu bằng NDT nói trên được thực hiện ở VN thông qua con đường không chính ngạch. Vì vậy, nếu thị trường thanh toán NDT từ biên giới được mở rộng đưa vào nội địa VN và được các ngân hàng thực hiện theo con đường chính ngạch, thì Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) có thể quản lý nguồn vốn này hiệu quả, tăng cường thu thuế và công tác phòng chống rửa tiền?

Chúng ta phải hết sức cẩn trọng việc sử dụng đồng nhân dân tệ để thanh toán

Tất nhiên, đề xuất này về mặt giao dịch thương mại sẽ có lợi cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất-nhập khẩu Việt Nam, bởi khi thanh toán, sẽ không phải mất chi phí trung gian qua việc đổi VND-USD-RMB. Thế nhưng, điều này chưa tính đến yếu tố dự trữ trong rổ tiền tệ của các ngân hàng, chưa tính đến những vấn đề về chính trị và ảnh hưởng đến hệ thống tài chính.

Trước đây Trung Quốc từng có đề nghị tương tự nhưng Bộ Công Thương đã thẳng thừng từ chối: “Chúng ta phải hết sức thận trọng vì đồng nhân dân tệ không phải là đồng tiền đủ uy tín trên thế giới; nếu chúng ta cho sử dụng đồng nhân dân tệ trong bối cảnh hiện nay thì nền kinh tế chúng ta sẽ bị thiệt thòi; việc sử dụng nhiều, chúng ta sẽ mất nguồn thu nhập ngoại tệ khác sử dụng cho mục tiêu phát triển kinh tế.”

Một số chuyên gia kinh tế cũng cho rằng: Các cơ quan chức năng có liên quan cần xem xét lại toàn bộ việc thanh toán trong làm ăn với Trung Quốc hiện nay, trên nhiều phương diện khác nhau, không chỉ liên quan đền đề xuất sử dụng đồng Nhân dân tệ. Vì thực tế, sức mạnh và độ tin cậy của đồng Nhân dân tệ trên thị trường quốc tế vẫn chưa được đánh giá cao và vẫn chưa là đồng vốn chính của các định chế tài chính lớn trên thế giới như WB, ADB, IMF…

Nhưng lại gây ra hệ lụy lâu dài và chưa chắc đã có lợi cho DN Việt Nam

Theo Thanhnien, ông Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, với nền kinh tế đang phát triển và có vị thế trên thế giới, TQ muốn lớn mạnh, muốn đồng tiền lớn mạnh là ý muốn bình thường của một nước lớn. Nhưng riêng chúng ta cần cân nhắc kỹ lưỡng kiến nghị này. Trong bối cảnh VN nhập siêu và còn phụ thuộc nhiều vào thương mại từ TQ, đồng thời VN còn chưa hoàn tất tái cấu trúc và cân đối lại nền kinh tế, nếu đồng NDT được phép mở rộng thanh toán ở VN sẽ tạo điều kiện để hàng hóa nước này vào nội địa dễ dàng hơn. Mà hiện tại, thị trường trong nước đã ngập tràn hàng hóa TQ. “Là công xưởng sản xuất của thế giới, nguồn cung hàng hóa của TQ vượt xa nhu cầu của thị trường nội địa, nên áp lực để đưa hàng sang VN là vô cùng lớn”, ông nói.

Ông Lê Trọng Nhi, chuyên gia tài chính lo ngại, trong bối cảnh VN còn nhập siêu, đây chưa phải là thời điểm thích hợp để VN mở rộng sử dụng đồng NDT trong giao dịch ngoại thương với TQ. Nếu NDT được sử dụng nhiều ở VN sẽ gây nên hệ lụy khó lường. Đơn cử, nếu TQ chủ động trong việc phát hành, tung tiền ra hoặc hút tiền về, nền kinh tế của VN sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. “Đây là một trong những trường hợp mà tôi cho là nguy hiểm, vì điều này có thể làm chệch hướng việc điều hành chính sách tiền tệ của chúng ta”, ông nói.

Một cựu quan chức NH cũng thừa nhận, cái lợi trước mắt khi sử dụng đồng NDT trong thanh toán với TQ là DN trong nước giảm chi phí chuyển đổi ngoại tệ. Nhưng về lâu dài, họ sẽ phụ thuộc vào đồng NDT. “Vì vậy, nhất thiết phải nói không với kiến nghị này”, vị này nhấn mạnh.

Bác bỏ lập luận của DN TQ rằng “đồng tiền thanh toán thương mại từ USD... được thay bằng NDT chỉ là sự thay thế về đồng tiền thanh toán mà không ảnh hưởng gì đến tình hình xuất siêu hay nhập siêu”, ông Phan Minh Ngọc phân tích, nói như vậy là không xác đáng. Hiện tại, NDT vẫn là đồng tiền không được hoàn toàn tự do chuyển đổi nên xét đến tương quan lợi ích của thương nhân TQ và VN thì việc dùng NDT làm phương tiện thanh toán chủ yếu sẽ có lợi cho phía TQ hơn là VN. Cụ thể, với thương gia TQ, khi dùng NDT, họ không hứng chịu rủi ro biến động tỷ giá cũng như các loại phí liên quan đến chuyển đổi tiền tệ như trong trường hợp dùng USD hoặc một đồng tiền tự do chuyển đổi nào khác. Ngược lại, DN Việt vẫn phải chịu rủi ro biến động tỷ giá, cụ thể là VND/NDT, cũng như các loại chi phí tiền tệ liên quan. Chưa kể việc giữa nguồn thu bằng USD với nguồn thu bằng NDT thì nhà xuất khẩu trong nước sẽ chọn USD vì đồng tiền này đem lại cho họ nhiều lựa chọn, nhiều lợi ích hơn.

Quan trọng hơn, theo TS Ngọc, trên bình diện một quốc gia, việc nắm giữ một khối lượng quá lớn NDT không có tính tự do chuyển đổi, thay vì một ngoại tệ mạnh nào đó như USD, sẽ là bất lợi và rủi ro lớn cho VN khi những trường hợp xấu xảy ra.

Thông tin thêm về kinh doanh độc giả có thể đọc tại đây.

PV (Tổng hợp)

Nên đọc

Đào tiên hồ lô chơi Tết 1,4 triệu đồng một cặp

Đồ ăn nhanh - Tiện mà hại

Bước nhảy hoàn vũ 2015: Show đầu tiên đã có bất đồng giữa các giám khảo

Tiêu mất tiền học phí, nam sinh rủ bạn đi cướp