Khi người trẻ tìm về văn hóa - nghệ thuật truyền thống

Cultural Community Discourse (CCD) - Họ là ai?

Nhóm CCD được thành lập từ năm 2017 với 4 thành viên nòng cốt, ngoài ra còn có các thành viên / tình nguyện viên tham gia theo đợt. Độ tuổi của các thành viên từ 20-40, đều có công việc riêng bên ngoài và tham gia CCD vì yêu thích văn hóa Nam bộ.

CCD là đơn vị chính thực hiện dự án Diễn xướng Nam bộ. Từ đó, đưa lại cho khán thính giả những hiểu biết về bối cảnh văn hóa đặc biệt của vùng đất mới và những kiến thức cơ bản để nắm bắt, thưởng thức và góp phần bảo tồn, phát triển di sản văn hóa phi vật thể này. Tính đến nay, CCD đã làm được 5 kỳ với đa dạng các chủ đề: Tổng quan về văn hóa Nam bộ (Kỳ 1), Hò - Lý phương Nam (Kỳ 2), Xướng Khúc Nghênh Xuân (Kỳ 3 - tục Hát sắc bùa), Xây chầu Đại Bội (Kỳ 4 - Hát bội) và Bóng rỗi, Địa - Nàng (Kỳ 5 - Tục hát bóng rỗi) và những kỳ tiếp theo sẽ là Đờn ca tài tử (Kỳ 6), Cải lương tuồng cổ (Kỳ 7) và Cải lương xã hội (Kỳ 8).

Bạn Lục Phạm Quỳnh Nhi (thành viên CCD) chia sẻ: “Các hình thức hò, lý, cải lương, tài tử... vốn không xa lạ với người dân Nam bộ nói chung và cho những ai quan tâm đến văn hóa nói riêng như là các thành viên của CCD. Bên cạnh một số hình thức ít phổ biến như “Hát sắc bùa” thì hầu như các thành viên đều đã thấy / xem /đọc/ tìm hiểu trước khi thực hiện chương trình. Các thành viên trong nhóm có bạn học nhạc cụ dân tộc, có bạn mở lớp dạy lịch sử - văn hóa và có bạn là thành viên của lớp đờn ca tài tử... Trước mỗi chương trình, CCD luôn trao đổi với nhà nghiên cứu và các nghệ sĩ, nghệ nhân để chắc chắn rằng kiến thức mình mang đến cho khán giả là tương đối chính xác, có cập nhật”.

Xướng Khúc Nghênh Xuân (Hát sắc bùa).

Tín hiệu đáng mừng đến từ khán giả

Diễn xướng Nam bộ là chương trình được làm theo format talk show - biểu diễn minh họa, nên không thuần túy về biểu diễn nghệ thuật. Đối tượng mà nhóm CCD hướng đến là các bạn trẻ có độ tuổi từ 15-35 và chưa có nhiều hiểu biết về các loại hình diễn xướng dân gian.

Trải qua 5 kỳ “Diễn xướng Nam bộ”, CCD cho biết, lượng khán giả trẻ mua vé chiếm 75%, và đây thực sự là một tín hiệu đáng mừng, không chỉ dành riêng cho nhóm CCD mà cho cả nghệ thuật văn hóa dân gian Nam bộ.

Bên cạnh đó, “Diễn xướng Nam bộ” còn thu hút được khá nhiều sự quan tâm của những khán giả lớn tuổi, có lẽ “Diễn xướng Nam bộ” là một không gian lý tưởng để tìm lại những ký ức đẹp nhất của thế hệ này.

Như vậy, thông qua các hoạt động giới thiệu về các loại hình nghệ thuật truyền thống, khán giả đã có những sự tiếp cận đầu tiên đầy “uy tín”, để từ đó cảm nhận được những giá trị của văn hóa dân gian, sau đó là yêu thích và tìm hiểu. Nhóm CCD đã phần nào hoàn thành được vai trò của một người “sứ giả” kết nối được văn hóa truyền thống với người trẻ, giúp cho người trẻ có thêm sự hiểu biết và giúp cho những người lớn tuổi có cơ hội hoài niệm về những ngày xa xưa.

Biểu diễn Hò - Lý phương Nam.

Mở rộng các hoạt động để duy trì CCD

Để lan tỏa tình yêu văn hóa truyền thống, CCD còn có một số các hoạt động khác để giới thiệu đến các bạn trẻ: Thư viện Lục tỉnh cầm ca (Facebook Page), lớp “Cảm thụ và diễn xuất cơ bản nghệ thuật Cải lương”, các lớp học /workshop về văn hóa... Các hoạt động này vừa mang đến lợi ích cho những người tham gia vừa mang lại lợi ích cho chính CCD về vấn đề này, bạn Quỳnh Nhi cho biết: “Bên cạnh chuỗi ‘Diễn xướng Nam bộ’, CCD còn thực hiện các workshop nhỏ có quy mô 30-40 khách, ‘lấy ngắn nuôi dài’. Ngoài ra, ‘Diễn xướng Nam bộ’ là chương trình bán vé nên có thể giúp nhóm trang trải chi phí thuê rạp cũng như cát xê cho nghệ sĩ, thù lao cho diễn giả. CCD cũng nộp hồ sơ và được dự án FAMLab của Hội đồng Anh (BC) tài trợ để lưu trữ thư viện ‘Diễn xướng Nam bộ’.”

Buổi diễn xướng Xây chầu Đại Bội.

Tìm và yêu nghệ thuật truyền thống Nam bộ

Qua nhiều biến đổi theo thời gian, nhiều loại hình nghệ thuật văn hóa truyền thống đã dần bị mai một. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy rằng, ngày nay có rất nhiều bạn trẻ đã chủ động tìm về và khôi phục những giá trị văn hóa xưa cũ bằng chính tình yêu của các bạn. Cải lương có thể không còn trong giai đoạn hoàng kim nhưng cải lương trong giai đoạn này đáng quý hơn cả. Cải lương tồn tại nhờ sự gắn kết giữa các thế hệ. Người đi trước tin tưởng trao truyền cho người đi sau và người đi sau đón nhận, phát huy bằng cả sự tôn thờ và lòng yêu mến.

Tin chắc rằng, bằng những nỗ lực và tình yêu chân thành của các bạn trẻ dành cho nghệ thuật truyền thống, trong tương lai không xa, những giá trị văn hóa tưởng chừng như mất đi sẽ “quay trở lại” và đồng hành cùng đời sống của con người hiện đại với những giá trị rõ nét nhất như cách chúng đã từng có mặt và đồng hành cùng đời sống ông cha.

Mong rằng, những bạn trẻ của nhóm CCD sẽ luôn giữ được lòng nhiệt thành để có thể tiếp tục cống hiến nhiều hơn nhiều hơn cho đời sống văn hóa dân tộc. Và sẽ có nhiều hơn những bạn trẻ không đơn thuần chỉ là sự yêu mến mà còn có cả sự dấn thân để làm những công việc mang lợi ích thiết thực cho xã hội. Hy vọng, sẽ có thêm những cá nhân, tổ chức dang rộng cánh tay để ủng hộ những bạn trẻ trong các hoạt động mang tính công đồng, để các bạn có thêm sức mạnh, niềm tin bước tiếp trên con đường đầy ý nghĩa này.

 Đức Tiến

Nên đọc

Công bố 20 tác phẩm vào chung khảo cuộc thi Văn học Tuổi 20 - lần 6

Văn học tuổi 20: Loại 2 tác phẩm vi phạm quy ước

Nhà văn Kazuo Ishiguro đoạt giải Nobel Văn học 2017

Bob Dylan cuối cùng cũng nhận giải Nobel Văn học