Giải cứu hàng trăm dự án bất động sản ‘đắp chiếu’

Tại hội thảo mới đây về định giá đất, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) cho biết, hiện TP. HCM vẫn còn hơn 58.000 sổ hồng chưa được cấp. Việc này khiến các chủ đầu tư không thu được 5% số tiền còn lại của hợp đồng, còn người dân sở hữu bất động sản không yên tâm, bất động sản không giao dịch được trên thị trường hoặc phát sinh giao dịch ngầm…

Chuyên gia cho rằng, trong các nhóm nguyên nhân gây vướng mắc cho công tác cấp sổ hồng thì tắc định giá đất dự án là lý do hàng đầu. Nghị định 44/2014 của Chính phủ đã quy định các phương pháp định giá đất tuy nhiên thực tế các tiêu chí để thực hiện định giá đất bị vướng, chủ yếu là phương pháp thặng dư.

Đại diện phòng Kinh tế đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP. HCM cho biết, thành phố có hàng trăm dự án "trùm mền" do vướng xác định giá đất. Trong số này, có những dự án đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển quyền sử dụng đất từ nhiều năm trước nhưng do pháp lý về đất đai có sự điều chỉnh nên nay muốn định giá phải rà soát lại. Các chỉ tiêu kiến trúc, cơ cấu sử dụng đất cũng phải rà soát lại cho phù hợp quy định pháp luật về định giá.

Có những dự án chủ đầu tư có ít nhiều vi phạm trong quá trình triển khai xây dựng như xây thêm tầng hầm, chuyển đổi công năng không đúng quy hoạch. Trường hợp này không nhiều nhưng cần các cơ quan quản lý rà soát, có hướng xử lý. Có những dự án thay đổi chủ đầu tư, thành viên góp vốn…

Đặc biệt, khoảng 125 dự án đang chào thầu đơn vị tư vấn. Trong đó có những dự án đã chào không dưới 30 lần vẫn không thuê được đơn vị tư vấn. Có dự án đã thuê được đơn vị tư vấn nhưng tư vấn bỏ cuộc nên buộc phải chào lại. Hay có dự án đã thuê tư vấn, đã lập chứng thư lại bị hội đồng thẩm định giá đất trả về.

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn, Phó vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, trong quá trình sửa đổi từ Nghị định 44 tới Nghị định 10, Nghị định 12 và tới nay khi soạn thảo quy định Nghị định về giá đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cố gắng bám sát thực tế để điều chỉnh, bổ sung các điều khoản sao cho phù hợp với thực tiễn. Tuy nhiên, "mũ" là Luật Đất đai thì chưa xử lý hết nên thực tế, quy định vẫn còn những bất cập.

Theo ông Nhẫn, trong quá trình tính giá đất vẫn còn tình trạng lúng túng về lựa chọn phương pháp định giá. Cùng với đó, lực lượng thực hiện hạn chế cả về số lượng và chất lượng. Các đơn vị tư vấn không dám làm vì cơ sở dữ liệu yếu, nhân lực mỏng... dẫn đến kết quả cuối cùng không mang tính khách quan, trung thực. Bộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo Nghị định quy định về giá đất, hướng dẫn thi hành luật Đất đai 2024 dự kiến có hiệu lực vào đầu tháng 8 tới.

Trong đó, phương pháp định giá đất đã được đưa vào luật cụ thể trường hợp nào áp dụng phương pháp nào, điều kiện nào... giúp các đơn vị không còn lúng túng. Bên cạnh đó, các số liệu đầu vào, chất lượng, tính trung thực, đầy đủ... cũng được hướng dẫn.

Các quy định về Hội đồng thẩm định giá đất, các tổ chức có chức năng và chuyên môn định giá, việc đào tạo bồi dưỡng cho lực lượng làm công tác định giá đất, tiêu chuẩn của cơ sở đào tạo định giá viên,... cũng được quy định cụ thể, chặt chẽ, qua đó sẽ đảm bảo chất lượng đầu ra của công tác định giá đất.