Dự án New Horizon 87 Lĩnh Nam: Nguy cơ thất thoát, lãng phí từ giao đất không qua đấu giá

Thực hiện và kinh doanh Dự án mà không cần thông qua đấu giá

Theo tìm hiểu của PV, phần diện tích thực hiện Dự án được Trung tâm ứng dụng Khoa học Kỹ thuật Hà Nội thuê của Nhà nước theo hợp đồng thuê đất số 164/24599 DC-HDTĐ với Sở Tài nguyên Môi trường và Nhà đất Hà Nội và Phụ lục số: 164/24599 DC-HDTĐ-PL1 ngày 27/7/1999. Sau đó không lâu, trung tâm này đã sáp nhập vào Công ty Sản xuất kinh doanh đầu tư dịch vụ Việt Hà (Công ty Việt Hà).

Ngày 18/4/2008, UBND TP Hà Nội có công văn số 2451/UBND-CN về việc di chuyển cơ sở sản xuất Văn Lập dự án đầu tư xây dựng tại số 87 đường Lĩnh Nam của Công ty Việt Hà. Ngày 20/5/2008 Công ty Việt Hà và Công ty cổ phần xây dựng và kỹ thuật Việt Nam (Công ty CP Việt Nam) ký Hợp đồng hợp tác kinh doanh số 127/2008/HTKD.

Ngày 13/02/2010, UBND TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đầu tư số: 01121000 881 Dự án cho liên doanh Công ty Việt Hà và Công ty CP Việt Nam. Ngày 6/1/2011, Công ty Việt Hà có giấy ủy quyền cho Công ty CP Việt Nam thực hiện quản lý kinh doanh dự án này.

Theo đó, nội dung ủy quyền ghi rõ: Với tư cách là đồng chủ đầu tư của Dự án, bên A (Công ty Việt Hà) ủy quyền cho bên B (Công ty CP Việt Nam) và bên B đồng ý nhận ủy quyền để làm đại diện cho chủ đầu tư thực hiện toàn bộ các thủ tục và triển khai đầu tư xây dựng theo hợp đồng Hợp tác Kinh doanh; Giấy chứng nhận đầu tư, các văn bản của cơ quan chức năng cũng như các quy định pháp luật của Dự án.

Không lâu sau, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 861/QĐ-UBND ngày 21/2/2011, về việc cho Công ty Việt Hà chuyển mục đích sử dụng 19,903m2 đất tại 87 đường Lĩnh Nam để thực hiện Dự án xây dựng trung tâm thương mại dịch vụ văn phòng và nhà ở để bán.

Đến ngày 29/11/2013, UBND TP Hà Nội có công văn số 9602/UBND – QHXDGT chấp thuận chủ trương điều chỉnh cơ cấu căn hộ Dự án này và được Sở QH&KT có văn bản chấp thuận phương án kiến trúc sơ bộ của dự án vào ngày 29/9/2014. Theo đó, tổng số căn hộ tăng 160 căn hộ so với số căn hộ xác định trước đó tại Công văn số 2048/QHKT-QLN ngày 30/7/2010.

Có thể thấy, từ một diện tích đất có nguồn gốc Nhà nước được thuê lại sản xuất và nghiên cứu khoa học kỹ thuật, sau 1 quyết định chuyển đổi mục đích của UBND TP Hà Nội và một văn bản ủy quyền (không có ý kiến của cơ quan chức năng), toàn bộ diện tích được “trao” cho một doanh nghiệp tư nhân (Công ty CP Việt Nam) toàn quyền quyết định thực hiện Dự án nhà ở thương mại mà không cần thông qua đấu giá.

Nhiều sở, ban, ngành liên quan vướng sai phạm

Ngày 10/5/2019, Sở TN&MT Hà Nội có văn bản số 4085/STNMT-VPĐKĐĐ về việc hoàn thiện các thủ tục về đầu tư, xây dựng, đất đai, nghĩa vụ tài chính tại Dự án này.

Nội dung văn bản nêu rõ: Thực hiện Văn bản số 734/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 9/3/2005, Bộ TN&MT đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo, yêu cầu các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở, sau khi hoàn thành xây dựng và bàn giao nhà cho người mua nhà có trách nhiệm báo cáo kết quả thực hiện dự án và nộp hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận thay cho người mua nhà hoặc cung cấp hồ sơ cho người mua nhà tự đi đăng ký cấp giấy chứng nhận theo quy định, kể cả trường hợp đang có vi phạm pháp luật đất đai, pháp luật xây dựng để nhà nước quản lý theo quy định của luật đất đai năm 2013.

Theo đó, Sở TN&MT Hà Nội đã thẩm định hồ sơ pháp lý dự án số 87 Lĩnh Nam, phường Mai Động, quận Hoàng Mai, Hà Nội tiến hành song song với việc cấp Giấy chứng nhận cho người mua nhà theo quy định kiểm tra lại hồ sơ. Tuy nhiên, sau khi rà soát, kiểm tra lại hồ sơ, Sở TN&MT nhận thấy việc Công ty CP Việt Nam làm đại diện chủ đầu tư liên doanh chủ đầu tư theo hợp đồng ủy quyền để ký hợp đồng mua bán với người mua nhà khi chưa có ý kiến của cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Mặt khác, ngày 4/9/2018, Thanh tra Chính phủ có kết luận thanh tra số 1468/KL-TTCP. Trong đó chỉ rõ Dự án 87 Lĩnh Nam có một số sai phạm:

Sở QH&KT chấp thuận phương án kiến trúc sơ bộ điều chỉnh dự án tại văn bản số 4008/QHKT-P8 ngày 29/9/2014 và Sở Xây dựng đã cấp phép xây dựng có thêm các tầng kỹ thuật chấp thuận cho chủ đầu tư xây dựng hay tầm trung liên thông của 4 tòa nhà vượt chỉ giới xây dựng 3m, vi phạm điểm B khoản 5, điều 3, Nghị định số 39/2010/ND-CP ngày 7/4/2010 của Chính phủ về quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị.

Chủ đầu tư xây dựng tầng kỹ thuật tại tầng 5 tòa HH1; tầng kỹ thuật tại tầng 2 Tòa nhà N03 chiều cao tăng 0,9m so với kiến trúc, vi phạm điểm d, khoản 2, điều 68 Luật Xây dựng năm 2003.

Liên ngành gồm các Sở: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng và Cục Thuế trình UBND TP Hà Nội duyệt tiền sử dụng đất tại quyết định số 3433/QĐ-UBND, ngày 21/72011 không đúng với quy định tại thông tư 145/2017/TT-BTC ngày 6/12/2007 của Bộ Tài chính với số tiền là 276.395,89 triệu đồng. Ngày 29/3/2019, Sở TN&MT có văn bản số: 2538/STNMT-VPDKDD gửi các Sở: KH&ĐT; Quy hoạch Kiến Trúc, Xây dựng, Tài chính, Cục thuế Hà Nội đề nghị hướng dẫn Công ty CP Việt Nam và Công ty Việt Hà hoàn thiện thủ tục về đầu tư xây dựng, đất đai, tài chính tại Dự án này.

Sở KH&ĐT xác định tư cách pháp lý của chủ đầu tư, có quyền được ký hợp đồng mua bán cho người mua nhà theo quy định kiến trúc xem xét lại về phê duyệt kế hoạch chi tiết hoặc nguyên tổng thể mặt bằng theo quy định cho xây dựng Hà Nội xem xét lại việc cấp phép xây dựng thẩm định thiết kế cơ sở công trình.

Sở Tài chính Hà Nội, Cục Thuế Hà Nội phối hợp với Sở TN&MT hướng dẫn chủ đầu tư xác định lại nghĩa vụ của chủ đầu tư khi thực hiện dự án và các nội dung khác theo thẩm quyền

Trong thời gian chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục, Văn phòng Đăng ký Đất đai Hà Nội tạm dừng tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho người mua nhà.

Cần phải đấu giá công khai theo đúng quy định pháp luật

Hiện nay, tình trạng giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, gây thất thoát tài sản nhà nước, khiến nhiều tổ chức, cá nhân có liên quan đã phải chịu chế tài pháp luật xử lý thích đáng.

Trao đổi với báo chí, Luật sư Hoàng Đức Anh (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội), cho biết, để quản lý quỹ đất công một cách hiệu quả khi tiến hành giao đất cho bất cứ tổ chức nào quản lý, sử dụng thì buộc phải tiến hành hoạt động đấu giá công khai theo đúng quy định của pháp luật. Khi đấu giá công khai có thể tìm ra được những đơn vị có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm và có phương án khai thác, quản lý, sử dụng đất công hợp lý nhất để giao, cho thuê.

Trong khi đó, GS. Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - cho rằng, các quy định về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình khá đầy đủ, song việc thực thi các quy định này rất hạn chế. Do đó, để nâng cao hiệu quả trong quản lý, sử dụng đất đai, phải thiết lập được cơ chế khả thi hơn, thuận lợi hơn để người dân thực sự giám sát được việc quản lý và sử dụng đất đai. Các cơ quan nhà nước, cán bộ thực thi công vụ phải thực hiện trách nhiệm giải trình về những vấn đề liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai khi được yêu cầu một cách kịp thời, nghiêm túc.

Công ty Việt Hà có địa chỉ tại Số 254, phố Minh Khai, Phường Minh Khai, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Doanh nghiệp này được thành lập ngày 17/11/2010. Khi thành lập, vốn điều lệ: 769.000.000.000đ (Bảy trăm sáu mươi chín tỷ đồng). Về cơ cấu vốn gồm nguồn vốn ngân sách nhà nước là 392,502 tỷ đồng (51,041% vốn điều lệ); nguồn vốn tư nhân là 376,498 đồng (48,959% vốn điều lệ). Đại diện pháp luật là ông Phạm Kim Sơn, sinh ngày 20/07/1966, Chủ tịch Hội đồng quản trị và ông Mai Xuân Sơn, sinh ngày 25/07/1974 là Tổng Giám đốc.

Tháng 7/2017 vốn điều lệ của doanh nghiệp này tăng lên 803,350 tỷ đồng. Nhưng ở thời điểm này, toàn bộ vốn của doanh nghiệp này là vốn ngân sách nhà nước. Và ông Mai Xuân Sơn vẫn là Tổng Giám đốc. Còn Chủ tịch HĐQT được thay bằng ông Vương Đỗ Hải?

Tiếp đó, tháng 8/2019 cơ cấu quản lý trở lại như thời kỳ đầu doanh nghiệp được thành lập. Ông Phạm Kim Sơn trở lại vị trí Chủ tịch HĐQT, còn ông Mai Xuân Sơn là Tổng Giám đốc.

Còn, Công ty CP Việt Nam có địa chỉ tại Tầng 17, tòa nhà Vinaconex, số 34 Láng Hạ, phường Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội. Doanh nghiệp này được đăng ký lần đầu vào ngày 11/10/2005; đăng ký thay đổi lần thứ 14 vào ngày 28/3/2014. Vốn điều lệ là 250 tỷ đồng. Trong đó, bà Lại Thị Huyền Trang có địa chỉ tại số 26B, Vân Hồ II, phường Lê Đại Hành, Hai Bà Trưng, Hà Nội; Bà Trần Thanh Huyền có địa chỉ tại số 58 Đông Các, Ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội và ông Trần Văn Thái tại Thôn Quảng Minh, xã Quảng Minh, Việt Yên, Bắc Giang. Bà Trang và bà Huyền mỗi người có 50.000 cổ phần, chiếm 0,2%. Số còn lại thuộc về ông Trần Văn Thắng 96% CP.

Hồng Liên