Doanh nghiệp suy giảm lợi nhuận, chứng khoán gặp khó

Sàn Hà Nội mất điểm

Trong nửa năm qua, các chỉ số chứng khoán quan trọng của Mỹ đều tăng điểm mạnh 15-20%. Ông Donald Trump, Tổng thống Mỹ từng nói: “Nước Mỹ trở nên vĩ đại hơn” thì ít nhất đến giờ phút này, thị trường chứng khoán phản ứng tốt giống như điều ông Trump nói, có nghĩa là nước Mỹ thì vĩ đại, những nước khác thì ông không quan tâm. Chỉ số Dow Jones Industrial Average (INDU) đã lập kỷ lục lịch sử mới khi đóng cửa ngày 3/7 đạt 26.966 điểm.

Trong lúc các chỉ số chứng khoán quan trọng của thế giới đều tăng điểm mạnh thì VN-Index, VN30 lại tăng khá yếu lần lượt 7,6% và 1,7% từ đầu năm đến nay. Thậm chí chỉ số HNX-Index lại bị mất điểm 0,54%.

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Công ty TNHH MTV Chứng khoán Maybank KimEng, nhận định: Thị trường chứng khoán Việt Nam đã suy yếu từ hồi năm ngoái, dòng tiền tiếp tục bị giảm, thị trường có sự phân hóa mạnh. Chỉ số HNX-Index diễn tả thị trường chính xác hơn VN-Index hay VN30 bởi vì mặt chung của các cổ phiếu niêm yết ở sàn Hà Nội khá cân bằng nhau, không có những mã lớn nổi bật như sàn TP.HCM nên thị trường phản ánh trung thực hơn.

Tăng mạnh nhất trong nhóm VN30 là các các cổ phiếu DHG (35,32%), EIB (30,25%), VCB (30,06%) bên cạnh họ Vingroup là VRE (26,57%), VIC (21,09%), VHM (11,72%)... Đây là những cổ phiếu có mức tăng tốt hơn so với mức tăng chung của thị trường. Dẫn đầu nhóm cổ phiếu giảm giá là: CTD (-33,25%) DPM (-27,9%), ROS (-24,03%), TCB (-19,54%), CII (-15,21%)...

Tổng lợi nhuận ròng trong quý 1/2019 của các doanh nghiệp niêm yết chỉ tăng nhẹ 1,96% so với cùng kỳ năm trước, đạt 66.500 tỷ đồng. Thậm chí, lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết tại HOSE lại giảm 2,2%. Các nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường chứng khoán như ngân hàng, bất động sản, thực phẩm và đồ uống đều có mức tăng trưởng sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước đã ảnh hưởng rất lớn đến đà tăng của thị trường.

% tăng trưởng lợi nhuận sau thuế trong quý 1 so cùng kỳ năm trước của các doanh nghiệp niêm yết. (Nguồn: SSIResearch).

Bị cạnh tranh bởi lãi suất, vàng, bitcoin

Hiện nay, lãi suất huy động của các ngân hàng thương mại khá ổn định ở mức 4,1-5,5%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng; 5,5-7,45%/năm với kỳ hạn 6 tháng đến dưới 12 tháng; 6,4-7,8%/năm cho kỳ hạn 12, 13 tháng. Thậm chí, tại một số ngân hàng có lãi suất đến 8,6%/năm cho các khoản tiết kiệm trên 500 tỷ đồng với kỳ hạn 1 năm.

CTCP Chứng khoán SSI cho rằng, lãi suất huy động ổn định ở mức hiện tại vì các ngân hàng hàng cần bảo đảm đủ nguồn vốn, mục đích là thực hiện mục tiêu tăng trưởng tín dụng trong bối cảnh phải cạnh tranh với các kênh đầu tư khác đang phát triển nhanh và nhu cầu gia tăng số dư huy động để đáp ứng lộ trình tiếp tục giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn từ 40% hiện nay xuống 30%.

Khi lãi suất cho vay khó có thể giảm trong thời gian tới và điều kiện cho vay khó khiến nhiều doanh nghiệp tìm nguồn vốn thông qua kênh trái phiếu doanh nghiệp. Trong 5 tháng đầu năm 2019, có 61.037 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành, tập trung chủ yếu ở các ngành ngân hàng, chứng khoán, bất động sản với lãi suất tương đối cao như trái phiếu của CTCP Phát triển Bất động sản Phát Đạt lên tới 14,5%/năm. Một số chuyên gia tài chính nhận định: Kênh trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục thu hút dòng vốn từ các quỹ đầu tư, công ty chứng khoán và nhà đầu tư cá nhân vì lãi suất cao, độ an toàn, thanh khoản lớn.

Bên cạnh gửi tiền vào ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp thì vàng, bitcoin cũng đang trở thành những kênh đầu tư trú ẩn được nhiều nhà đầu tư lựa chọn. Ông Phan Dũng Khánh nhận định: Sau 8 năm im hơi lặng tiếng, vàng đã bắt đầu lấp lánh trở lại sau khi tăng 17% từ tháng 11/2018 đến nay. Giá vàng đã tăng 3 quý liên tiếp và vàng trở thành một sản phẩm tài chính tốt. Trong thời gian gần đây, quỹ SPDR Gold Trust liên tục mua vàng với khối lượng lớn, một khi quỹ này chưa bán ra thì xu hướng giảm chưa thể hình thành. Hiện nay, SPDR Gold Trust đang nắm 798,44 tấn vàng.

Mặc dù không được pháp luật Việt Nam công nhận hợp pháp nhưng tiền số đã thu hút rất nhiều người tham gia. Từ đầu năm đến nay, thị trường tiền số đã tăng nhiều lần, trong đó bitcoin tăng 3,1 lần kích thích dòng tiền đổ xô vào đây.

Ông Phan Dũng Khánh nhận định, thị trường chứng khoán những tháng cuối năm theo hướng tiêu cực nhiều hơn. Xu hướng thị trường có thể là chưa được tốt ngoài chuyện hạ lãi suất của FED trong thời gian tới chỉ mang tính nhất thời. Hiện nay, giới đầu tư đang lo sợ chiến tranh tiền tệ hơn là chiến tranh thương mại. Nhiều quốc gia đã chú ý việc giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế. Thông thường, hạ lãi suất sẽ là tốt nhưng ở đây các nước hạ lãi suất giống như chạy đua vũ trang.

Những yếu tố này chưa có chuyển biến tích cực thì nửa cuối năm nay, thị trường sẽ chuyển hướng xấu nhiều hơn. Trong trường hợp tốt nhất, thị trường sẽ đi ngang chứ rất khó để quay về đỉnh của năm 2018. VN-Index có thể đạt 970-980 điểm trong ngắn hạn và 1.000 điểm trong trung hạn. Tuy nhiên, khi thị trường xấu, VN-Index có thể về 890 điểm nếu mất mốc 940-950 điểm. Nhà đầu tư nên tránh nắm giữ cổ phiếu trong các ngành bất động sản, tài chính...

TRÍ NGUYỄN

Nên đọc

Nhiều hộ kinh doanh vẫn bán hàng kém chất lượng dù đã cam kết

Bình Dương: Phát hiện trên 3.300 vụ kinh doanh hàng lậu, gian lận thương mại

Công ty Phát Đạt đạt giải Top 50 công ty kinh doanh hiệu quả nhất 2018

Mô hình kinh doanh mới trong bối cảnh CMCN 4.0