Có yên tâm khi dự án gần 2 tỷ đô rơi vào tay nhà thầu Trung Quốc?

Trị giá 1,75 tỷ USD

Công trình được đầu tư theo hình thức xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT). Trong đó, liên danh hai nhà đầu tư Trung Quốc là Công ty TNHH Lưới điện Phương Nam và Công ty TNHH Điện lực quốc tế Trung Quốc góp 95% vốn. 5% còn lại do Tổng công ty Điện lực Vinacomin thuộc Tập đoàn Than khoán sản Việt Nam đối ứng.

Ngoài 20% là vốn góp của các nhà đầu tư, 80% số tiền còn lại (tương đương 1,4 tỷ USD) sẽ được thu xếp bởi 5 ngân hàng Trung Quốc. Dự kiến sau khoảng 4 năm xây dựng, các nhà đầu tư sẽ được vận hành, kinh doanh trong 25 năm, trước khi được “chuyển giao vô điều kiện” cho phía Việt Nam.

Trước đó, có  nhiều ý kiến lo ngại về vấn đề môi trường tại Vĩnh Tân 2, đại diện Sở TN-MT Bình Thuận cho hay Sở này đã kết hợp cùng Tổng cục Môi trường từng ba lần kiểm tra trong hai tháng qua và độc lập kiểm tra nhiều lần. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường không được khắc phục. Mỗi khi nhà máy hoạt động, ống khói (cao 210 m, đường kính 7 m) xả khói thẳng vào khu dân cư, khiến cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng nặng nề. Vấn đề nghiêm trọng thứ hai chính là bãi xỉ than của nhà máy này rộng tới 64,7 ha. Mỗi ngày, hai tổ máy của nhà máy thải ra ngót 4.000 tấn xỉ than. Tuy nhiên, quá trình vận chuyển không đảm bảo như: xe chở xỉ không có bạt che đậy, đổ xỉ không đúng nơi quy định. Quá trình vận chuyển rơi vãi trên đường, không tưới nước vào bãi xỉ, không có bãi rửa xe riêng… dẫn đến tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng cả khu vực.

Lo lắng là có cơ sở

Giải thích cho vấn đề TQ dễ trúng thầu tại VN, một chuyên gia kinh tế nhận định: “Một là , bởi vì họ tích cực tham gia dự thầu. Hồ sơ dự thầu của họ đáp ứng những tiêu chuẩn mình đưa ra ví dụ, tiêu chuẩn kỹ thuật, tài chính người ta đều đạt, giá thầu thì có cái thấp, cái cao nhưng nói chung họ luôn đưa ra giá thầu thấp so với giá chung. Theo luật đấu thầu thì người ta trúng.

Đối với các dự án đầu tư lớn, yêu cầu năng lực tài chính lớn, thêm nữa là đã phải thực hiện vài ba công trình có quy mô lớn tương đương, cho nên các nhà thầu trong nước đến đó thì gặp khó khăn”.

“Nguyên do thứ hai là , vấn đề năng lực kỹ thuật, các nhà thầu trong nước cũng rất khó khăn. Trong quá trình phát triển, các nhà thầu VN mới chủ yếu làm trong nước, trong khi, các nhà thầu TQ, hay các nhà thầu quốc tế khác đã làm các công trình lớn ở nước họ hay ở nước ngoài hàng chục năm nay, họ có tiềm lực kỹ thuật, tài chính hơn hẳn các nhà thầu trong nước.

Không chỉ tại Việt Nam, thế giới cũng chán ngán nhà thầu TQ

Như vậy, thì họ sẽ trúng thầu những công trình mà chúng ta yêu cầu cao về kỹ thuật, về tài chính là dễ hiểu. Trong thực tế cũng chỉ có cách chứng minh năng lực thật của các nhà thầu bằng cách nhìn vào các công trình DN đã thực hiện, đã hoàn thành phải là những công trình lớn, chất lượng tốt, làm đúng tiến độ, có quy trình quản lý chất lượng tiên tiến…

Nghĩa là Việt Nam đã đề ra những tiêu chuẩn cần thiết, nhưng các nhà thầu trong nước không đáp ứng được. Vì thế, các nhà thầu nước ngoài đặc biệt Trung Quốc trúng thầu“.

Hậu quả là, nhà thầu Trung Quốc có giá thấp nhưng sau đó viện nhiều lý do khác nhau để nâng giá lên, thi công chậm tiến độ khiến nhiều chi phí khác phát sinh, nên nhà thầu Trung Quốc bỏ thầu giá rẻ nhưng không hề rẻ.

Nhiều người cũng tự hỏi liệu có cơ chế nào đằng sau giúp cho nhà thầu Trung Quốc dễ dàng trúng thầu tại Việt Nam?

Mãi đến tháng 11/2013 mới có được luật đấu thầu mới, khắc phục được những hạn chế của luật cũ. Đặc biệt chỉ có nhà thầu nào đạt được yêu cầu về kỹ thuật mới được xem xét về giá.

Tuy nhiên Việt Nam vẫn phải chịu hậu quả của những nhà thầu Trung Quốc trúng thầu từ trước nhờ luật cũ.

Tin tức mới nhất về Kinh doanh độc giả đọc tại đây.

CP

Nên đọc

Hàng Trung Quốc "chiếm" thị trường: Chỉ lợi trước mắt

Trung Quốc: Hãi hùng cảnh cá nổi trắng xóa mặt nước vì ô nhiễm

205 tỷ phú Trung Quốc mất 195 tỷ USD vì chứng khoán lao dốc

Cảnh sát Trung Quốc tiêu hủy hàng trăm tấn thịt đông lạnh 40 năm