Chuyện hàng tuần: Khi “một sợi bún ba bộ chịu trách nhiệm”…

Dẫn báo cáo của Chính phủ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Nguyễn Hoàng Mai cho hay hiện có 27% người dân không yên tâm về thực phẩm, 59% chưa yên tâm lắm, và trong 3 triệu cơ sở sản xuất kinh doanh thì trên 20% vi phạm an toàn thực phẩm. Còn đại biểu Phạm Trọng Nhân hỏi rằng “Liệu có quá khi nói rằng chúng ta đang tự đầu độc chính mình. Chúng ta nghĩ gì khi báo cáo của đoàn giám sát cho hay trên 70.000 người chết vì ung thư và hơn 200.000 ca phát hiện mới mỗi năm, có một phần nguyên nhân từ thực phẩm không an toàn”. Những con số và câu hỏi báo động đỏ ấy có lẽ không chỉ là bức xúc của riêng đại biểu quốc hội mà từ nhiều năm nay luôn là nỗi lo phập phồng của hàng chục triệu người dân. Đã có lúc người tiêu dùng đã phải gồng mình để thành khách hàng thông minh bất đắc dĩ hay chẳng đặng đừng tẩy chay những thực phẩm bẩn dù phù hợp túi tiền. Nhưng cuối cùng họ vẫn bị “trận đồ bát quái” thực phẩm bẩn bủa vây và tấn công trực diện!

Đây không phải là lần đầu, thực phẩm bẩn được đặt lên bàn nghị sự của nơi quyền lực nhất nước. TP.HCM đang thí điểm Ban An toàn thực phẩm, hàng loạt tỉnh thành khác đã, đang và sẽ ra quân quyết liệt. Nhưng “Chúng ta đã nhiều lần kêu gọi sự tử tế từ người sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Thế nhưng những gì chúng ta nhận được chỉ là sự phản hồi yếu ớt do cái bóng quá lớn của lợi nhuận đã bao trùm lên ý chí; chi phối dẫn đến hành động thiếu lương tri của họ” như đại biểu Nhân gay gắt ở nghị trường. Cho đến bây giờ, quản lý vẫn chưa chặt, hình phạt vẫn chưa nghiêm, ý thức vẫn còn thấp và thực phẩm bẩn vẫn hoành hành. Người tiêu dùng lại một lần nữa hy vọng sau kỳ họp Quốc hội này, những quyết sách khả thi sẽ trấn áp được thực phẩm bẩn. Họ cũng mong mỏi, những cái chết từ miệng dần dần sẽ biến mất và khi ăn thứ gì không còn phải dối mình hay tặc lưỡi cho qua.

Bộ trưởng Y tế cho rằng cần phải kêu gọi lương tri của người sản xuất để họ không vì lợi nhuận mà cố tình làm trái pháp luật, bất chấp đến tính mạng sức khỏe người tiêu dùng. Nhưng có lẽ kêu gọi không chưa đủ vì hàng chục năm nay điều đó không thiếu, nếu động lòng họ đã chẳng bất chấp. Có lẽ đề nghị sửa ngay một số nghị định, trong đó có nghị định về xử phạt vi phạm hành chính (hiện còn quá nhẹ, chưa nghiêm) và Luật Hình sự (để xử phạt vi phạm hình sự trong an toàn thực phẩm) xem ra sẽ có tác dụng hơn. Còn về phía người tiêu dùng, tôi ủng hộ ý kiến của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam “Chúng ta cũng phải tăng cường để có trang thiết bị kiểm định, kiểm chuẩn ở các chợ đầu mối và thậm chí ở các siêu thị để người dân có điều kiện được xác minh thực phẩm có an toàn hay không”. Nếu làm được điều đó thì dù cho người sản xuất hay buôn bán thực phẩm bẩn có mưu mô gì đi nữa thì khách hàng vẫn hạn chế tối đa được tác hại của chúng.

Hơi muộn để coi thực phẩm bẩn là tội ác, nhất là khi sự kiên trì của cả xã hội đã đến giới hạn thì đừng nương tay để có những trừng phạt nghiêm khắc nhất. Có tới 70.000 người chết vì ung thư mỗi năm, trong đó có một phần nguyên nhân là sử dụng thực phẩm không an toàn. Từ con số ấy tôi xin chép lại kêu gọi của đại biểu Phạm Trọng Nhân “Chúng ta không đủ giàu để lại vật chất cho con cháu nhưng chúng ta phải đủ lý trí hành động sáng suốt để trao lại đời sống tinh thần, thể chất khỏe mạnh cho các cháu. Đừng để sự yếu kém của chúng ta làm ảnh hưởng tới tương lai của các cháu”.

 Thiện Hiếu

Nên đọc

Chuyện hàng tuần: Giữ vỉa hè bền vững

Chuyện hàng tuần: Ra ngõ... gặp quan

Chuyện hàng tuần: Chủ đầu tư phá sản, thua thiệt rồi cũng thuộc về khách hàng?!

Chuyện hàng tuần: Khi minh bạch bị bỏ quên