Kính xây dựng là loại vật liệu được sản xuất dành riêng cho các công trình, có thể là kính phẳng, kính cường lực, kính an toàn hay kính cách nhiệt. Nó không chỉ làm nhiệm vụ che chắn mà còn tạo độ sáng, mở rộng tầm nhìn và góp phần vào vẻ đẹp kiến trúc.
Trong thực tế thi công, kính được lắp theo hai tư thế chủ yếu: kính đứng – gắn thẳng đứng như vách, cửa sổ, mặt dựng và kính nghiêng thường dùng cho mái, giếng trời, lan can, khung che… Mỗi tư thế lắp đặt đòi hỏi cách thiết kế khung đỡ, gioăng, nẹp, miếng kê, thoát nước và tính toán tải trọng khác nhau để bảo đảm kính hoạt động ổn định, không nứt vỡ, không thấm nước và không gây nguy hiểm cho người sử dụng.
Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13964:2024 “Kính xây dựng – Yêu cầu và quy tắc lắp kính đứng và nghiêng” ra đời chính là để đặt ra những nguyên tắc chung đó.
TCVN 13964:2024 đưa ra các yêu cầu và quy tắc lắp kính đứng và kính nghiêng trong công trình xây dựng. Tiêu chuẩn này hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn BS EN 12488:2016. Nó áp dụng cho hệ thống kính được lắp đặt theo phương thẳng đứng hoặc nghiêng, kính đỡ bằng cạnh trong các khung cố định hoặc đóng-mở trong các tòa nhà.
Lắp đặt và kiểm soát chất lượng hệ thống kính đứng, kính nghiêng nên theo tiêu chuẩn. (Ảnh minh họa)
Phạm vi áp dụng bao gồm kính phẳng và cong, cả kính gia công, kể cả miếng kê kính, nẹp, khung và các bộ phận phụ trợ như gioăng, nẹp, các lỗ thoát nước trong khung kính. Các yêu cầu được đặt ra cho quá trình sản xuất, vận chuyển, lắp đặt và vận hành kính. Tuy nhiên, tiêu chuẩn không áp dụng với trường hợp như sàn kính, bloc kính, kính hình lòng máng, kính liên kết bằng keo kết cấu, lắp kính đỡ điểm hay kính trong các công trình nhà kính theo EN 13031-1.
Một trong các yêu cầu quan trọng là về khung đỡ, nẹp và các cấu kiện phụ trợ. Khung và nẹp phải đảm bảo độ ổn định và độ bền để chịu lực do gió, áp lực khác nhau và các tải trọng khác mà kính phải chịu trong thực tế. Các miếng kê kính phải được bố trí hợp lý để không gây áp lực tập trung lên mép kính, tránh vỡ, đồng thời đảm bảo độ kín khít, chống nước và điều kiện khí hậu.
Về chế độ lắp đặt, kính phải được lắp sao cho mặt kính không bị tác động bất lợi từ dao động khung, chuyển vị kết cấu, co giãn nhiệt. Việc lắp kính nghiêng có những yêu cầu bổ sung về thoát nước để tránh tích tụ nước trên bề mặt kính hoặc trong khe giữa kính và khung. Các khe hở và gioăng phải được thiết kế để ngăn nước thấm, bảo vệ cách nhiệt và độ bền của hệ thống kính.
Về yêu cầu kỹ thuật đối với kính, kính phải đáp ứng các tính chất cơ lý, cơ tính nhất định, ví dụ độ chịu lực, độ chịu uốn, kháng va đập, độ ổn định dưới tác động nhiệt độ, áp suất gió, ảnh hưởng môi trường. Đối với kính cong hay kính có hình dạng không phẳng, cần tính đến đặc tính riêng trong thiết kế và lắp đặt. Ngoài ra kính an toàn, kính chống cháy hoặc kính an ninh nếu sử dụng sẽ cần thỏa mãn các yêu cầu bổ sung theo các tiêu chuẩn riêng.
Một khía cạnh quan trọng là tính khả thi của thi công: kính và các phụ kiện phải được vận chuyển và bảo quản trong điều kiện đảm bảo, tránh gây hư hại mép kính, bề mặt kính; trong khi lắp đặt, phải sử dụng miếng kê (setting blocks), miếng chặn, gioăng nẹp đúng kỹ thuật. Việc đóng-mở kính (nếu là cửa hoặc khung mở) phải được thiết kế để tránh va đập, rung lắc trong quá trình sử dụng.
Cuối cùng, tiêu chuẩn này khuyến nghị lắp đặt kính đứng và nghiêng phải tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan khác (ví dụ các tiêu chuẩn về kính hộp, chất trám, gioăng, mặt dựng, cũng như quy định về an toàn, chống cháy nếu có liên quan). Việc phối hợp giữa các yêu cầu kỹ thuật, kiến trúc và môi trường là điều không thể bỏ qua để đảm bảo kính không chỉ đẹp, mà còn bền, an toàn và thân thiện với người sử dụng.