Trong xu thế phát triển của nền kinh tế thị trường hiện nay, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm có vai trò rất quan trọng trong phát triển nông nghiệp, giúp nâng cao lợi ích của các tác nhân tham gia chuỗi giá trị, đặc biệt là đối với nông dân. Đây cũng là chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước nhằm khuyến khích phát triển hợp tác xã, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị kinh tế, đồng thời tăng quy mô sản xuất theo hướng hàng hóa, áp dụng các quy trình hiện đại, nâng cao năng lực quản lý, điều hành, tổ chức sản xuất cho các doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX) liên kết và trình độ của người nông dân.
Ngành Nông nghiệp đang hướng tới hình thành các HTX điểm ở mỗi địa phương về tổ chức sản xuất và liên kết với doanh nghiệp để nhân rộng.
Thay đổi tư duy nông nghiệp, người dân được tư vấn về chuyển đổi cây trồng phù hợp. Qua thời gian trồng thí điểm chanh leo tại huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị kết quả cho thấy, cây chanh leo rất phù hợp vùng đất của địa phương. Cây phát triển tốt, năng suất ước đạt trên 18 tấn/ha, có nơi đạt trên 20 tấn/ha. Hoạt động chủ yếu từ mô hình chanh leo có liên kết với thị trường. Năm 2024, sản lượng chanh leo thu mua liên kết cho các hộ dân, khoảng trên 1.000 tấn. Lúc được giá, chanh leo đạt trên 23 nghìn đồng/kg, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người trồng. Tính bình quân, 1ha chanh leo đem lại thu nhập trên 250 triệu đồng mỗi năm. Thấy hiệu quả nên cây chanh leo được người dân mở rộng diện tích trồng, đến nay, tổng diện tích chanh leo ở Hướng Hóa lên đến 42ha. Xác định được hiệu quả đem lại cho hộ dân trên mô hình chanh leo, hiện nay, HTX đã liên kết được với hơn 30 hộ dân để bao tiêu đầu ra cho bà con.
Nhờ mô hình liên kết hợp tác xã mà cây chanh leo huyện Hướng Hóa cho năng suất cao
Bà Lê Thị Huệ, Giám đốc HTX nông nghiệp Tân Hợp chia sẻ: Sắp tới, xã chúng tôi vẫn tiếp tục phát triển vùng trồng nguyên liệu cây chanh leo để đảm bảo đầu ra của mình. Nếu làm tốt thì chúng tôi vẫn làm thêm chanh hữu cơ để xuất khẩu đi các nước châu Âu hoặc Trung Quốc”.
Rõ ràng, việc tạo điều kiện cho người lao động có thêm việc làm đã góp phần nâng cao thu nhập từ hoạt động lĩnh vực kinh tế tập thể. Tổ hợp tác trên địa bàn huyện miền núi Hướng Hóa cũng đã thu hút được nhiều thành viên tham gia và có ý thức được trong canh tác, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, có lợi thế cạnh tranh. Cụ thể, có một số HTX như HTX nông sản Khe Sanh, người dân làm thành viên, đã xây dựng và phát triển mô hình cà phê sạch có liên kết, với mục tiêu là nâng cao giá trị nông sản chủ lực và có tính bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài, ổn định tại chính địa phương mình.
Ông Lê Phước Hiệp, Giám đốc HTX Hiệp Phát, huyện Hướng Hóa bày tỏ: “HTX Hiệp Phát và HTX Chân Mây đã có sự liên kết, gắn bó từ lâu. Từ khi phối hợp cùng nhau trồng nấm linh chi cho tới nay, chúng tôi cũng đang tiếp tục mô hình phát triển cây măng tứ quý được liên kết giữa HTX Hiệp Phát và HTX Chân Mây. Hiệp Phát thì có quỹ đất trồng, còn Chân Mây thì cung cấp cây giống. Hai bên cùng nhau hợp tác để làm thí điểm mô hình này”.
Ông Hoàng Đình Bình, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hướng Hóa cho biết: “Qua gần 4 năm triển khai thí điểm, kết quả bước đầu của mô hình chanh leo đã được khẳng định tại Hướng Hóa. Đặc biệt, mô hình này đã góp phần tạo việc làm, tăng năng suất chất lượng cây chanh leo và tăng thu nhập cho người dân. Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục chỉ đạo, vận động các thành viên tham gia vào các HTX, đó là một số cây trồng chủ lực của huyện như cà phê, chuối, chanh leo và một số sản phẩm chăn nuôi. Huyện sẽ tiếp tục hỗ trợ các HTX, doanh nghiệp liên doanh, liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm để ổn định đầu ra cho sản phẩm chanh leo ở địa phương”.
Để tiếp tục đẩy mạnh liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trong thời gian tới, huyện tăng cường chuyển giao, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất theo chuỗi liên kết đối với sản phẩm chủ lực, đặc trưng; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, cơ giới hóa khâu thu hoạch, sơ chế, bảo quản sau thu hoạch, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Nâng cao chất lượng hoạt động các HTX, tổ hợp tác, đặc biệt khâu quản lý, tổ chức sản xuất, định hướng thị trường tiêu thụ; tạo điều kiện tốt nhất để HTX, tổ hợp tác tích tụ đất, đầu tư sản xuất, từng bước hình thành vùng nguyên liệu đối với sản phẩm chủ lực, đặc trưng của huyện.
Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động sản xuất, dịch vụ của HTX đảm bảo uy tín với nông dân và doanh nghiệp; làm cầu nối trung gian tiêu thụ nông sản cho nông dân. Đồng thời, tạo điều kiện để các HTX có thể tiếp cận các nguồn vốn hỗ trợ, vốn vay; đầu tư cơ sở vật chất, chủ động đầu tư phát triển sản xuất sản phẩm an toàn đầu tư nâng cao chất lượng, mẫu mã, bao bì đóng gói sản phẩm nhằm tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.