Các tiêu chuẩn quốc tế đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo chất lượng sản phẩm, bảo vệ an toàn lao động, và nâng cao sức cạnh tranh cho ngành gia công cơ khí Việt Nam trên trường quốc tế. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này không chỉ giúp cải thiện hiệu quả sản xuất mà còn đáp ứng mong đợi của khách hàng, đối tác, và thị trường toàn cầu.
ISO 9001 – Hệ thống quản lý chất lượng: Đây là tiêu chuẩn quốc tế phổ biến nhất trong ngành gia công cơ khí. ISO 9001 cung cấp một khung quản lý chất lượng tổng thể giúp các doanh nghiệp cơ khí xây dựng quy trình sản xuất hiệu quả và đảm bảo sản phẩm đạt chuẩn chất lượng. Tiêu chuẩn này giúp giảm thiểu lỗi sản phẩm, tăng cường hiệu quả sản xuất và tối ưu hóa quy trình làm việc.
ISO 14001 – Hệ thống quản lý môi trường: Tiêu chuẩn này liên quan đến việc quản lý và giảm thiểu tác động của hoạt động sản xuất cơ khí đối với môi trường. ISO 14001 giúp doanh nghiệp cơ khí tại Việt Nam đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường, bao gồm việc quản lý chất thải, tiết kiệm năng lượng và tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.
ISO 45001 – Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp: Đây là tiêu chuẩn quốc tế về an toàn lao động, giúp bảo vệ sức khỏe và an toàn cho người lao động trong ngành cơ khí. ISO 45001 giúp các doanh nghiệp cơ khí xác định các nguy cơ tiềm ẩn trong môi trường làm việc và đưa ra biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu tai nạn lao động.
ISO 27001 – Hệ thống quản lý an ninh thông tin: Trong ngành gia công cơ khí, việc bảo vệ thông tin kỹ thuật và quy trình sản xuất là rất quan trọng. ISO 27001 giúp bảo mật thông tin quan trọng và ngăn chặn các rủi ro về an ninh thông tin trong doanh nghiệp.
ASME – Tiêu chuẩn kỹ thuật của Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí Hoa Kỳ: ASME được áp dụng rộng rãi trong ngành cơ khí, đặc biệt là trong việc sản xuất thiết bị áp lực, nồi hơi và đường ống. Tiêu chuẩn này giúp đảm bảo các sản phẩm cơ khí đạt độ an toàn cao và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật quốc tế.
DIN – Tiêu chuẩn của Viện Tiêu chuẩn Đức: Các tiêu chuẩn DIN được sử dụng rộng rãi trong ngành cơ khí tại Việt Nam, đặc biệt là về vật liệu, quy trình gia công và kiểm tra chất lượng sản phẩm. Việc áp dụng các tiêu chuẩn DIN giúp đảm bảo tính nhất quán và chất lượng sản phẩm cơ khí theo tiêu chuẩn châu Âu.
ANSI – Tiêu chuẩn của Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ: Tiêu chuẩn ANSI áp dụng cho nhiều khía cạnh trong gia công cơ khí, bao gồm sản xuất linh kiện, thiết bị và máy móc cơ khí. Các doanh nghiệp cơ khí tại Việt Nam áp dụng ANSI để đảm bảo sản phẩm phù hợp với yêu cầu của thị trường Hoa Kỳ.
Công ty Cơ khi TNT tech đã thành công trong việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, qua đó nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Công ty thiết lập hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001, giúp kiểm soát chặt chẽ mọi quy trình sản xuất từ nhập nguyên liệu, gia công, lắp ráp đến kiểm tra cuối cùng. Nhờ vậy, sản phẩm của họ đã đạt tiêu chuẩn chất lượng cao và xuất khẩu sang thị trường châu Âu.
Công ty thực hiện ISO 14001 bằng cách giảm lượng chất thải và sử dụng năng lượng tái tạo. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sản xuất mà còn đáp ứng nhu cầu của khách hàng quốc tế về sản phẩm thân thiện với môi trường.
Công ty CP cơ nhiệt nồi hơi Việt Nam đã áp dụng tiêu chuẩn ASME trong quy trình thiết kế, gia công và kiểm tra chất lượng. Nhờ tuân thủ tiêu chuẩn ASME, sản phẩm của họ đã đạt chứng nhận an toàn quốc tế và được sử dụng tại nhiều dự án lớn trong và ngoài nước.
Như vậy tiêu chuẩn không những làm thước đo chất lượng sản phẩm mà còn là yếu tố thúc đẩy sự phát triển sản xuất, hiện đại hoá các ngành công nghiệp cơ khí, chế tạo thiết bị của Việt Nam. So với các ngành công nghiệp khác, vai trò của tiêu chuẩn hóa đối với ngành cơ khí chế tạo máy đã thể hiện khác rõ nét hơn. Ví dụ: bulông, đai ốc có cùng kích thước lại không lắp lẫn được với nhau, xích xe đạp được chế tạo tại Trung Quốc hoặc Nhật Bản lại không lắp được với các xe đạp chế tạo tại Việt Nam hoặc đầu máy xe lửa chế tạo tại Ấn Độ lại không chạy được trên đường sắt của Trung Quốc hoặc bất kỳ quốc gia nào khác.
Như vậy việc nâng cao chất lượng sản phẩm cơ khí xuất nhập khẩu sẽ phụ thuộc phần lớn vào ý thức và hành động từ các doanh nghiêp. Vấn đề tận dụng các yếu tố để bảo hộ sản phẩm cơ khí về mặt rào cản (yếu tố kỹ thuật) là vấn đề khó và cần sự liên kết nhà nước với doanh nghiệp thông qua các Hiệp hội. Thời gian tới, chúng ta cần nỗ lực xây dựng tiêu chuẩn bắt kịp xu hướng quốc tế. Điều này cần sự phối hợp của các bộ ngành liên quan để xây dựng nên một danh mục cụ thể các sản phẩm cơ khí cần có tiêu chuẩn, quy chuẩn, xây dựng lợi thế của sản phẩm trong nước hạn chế những sản phẩm không đạt chất lượng.