Triển khai Cơ chế Một cửa quốc gia giúp thay đổi tích cực về thủ tục hành chính cho doanh nghiệp

Ngày 22/6 vừa qua, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp cùng Tổng cục Hải quan và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam công bố Báo cáo đánh giá mức độ hài lòng của doanh nghiệp và thời gian thực hiện thủ tục hành chính qua Cơ chế Một cửa quốc gia.

Báo cáo tổng hợp và phản ánh ý kiến của gần 3.100 doanh nghiệp về 12 thủ tục hành chính (TTHC) – dịch vụ công có tần suất thực hiện nhiều nhất trên Cổng thông tin một cửa quốc gia (MCQG). Những thủ tục trong diện đánh giá thuộc phạm vi quản lý nhà nước của 5 Bộ, ngành, bao gồm Bộ Công thương, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Y tế. .

Ảnh minh họa.

Kết quả khảo sát doanh nghiệp cho thấy đa số các chức năng cơ bản trên Cổng MCQG hiện hoạt động tốt. Tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá dễ/tương đối dễ thực hiện đối với các tính năng cơ bản như “tạo tài khoản và đăng nhập”, “xem và in hồ sơ” lần lượt là 95% và 93%. Dù vậy, vẫn có một tỷ lệ đáng kể doanh nghiệp gặp khó khăn khi sử dụng cổng thông tin, chẳng hạn như 27% doanh nghiệp chưa hài lòng với tình trạng hoạt động thiếu ổn định của Cổng do còn gặp những lỗi kết nối và khoảng 20% doanh nghiệp phản ánh tốc độ xử lý các tác vụ trên công còn chậm.

Các thủ tục thuộc Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn dễ thực hiện hơn so với các thủ tục thuộc 3 Bộ còn lại (Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Khoa học và Công nghệ).

Thủ tục “cấp chứng nhận xuất xứ ưu đãi C/O” và “Cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật nhập khẩu, quá cảnh và vận chuyển nội địa” là 2 thủ tục dễ tiến hành nhất với chỉ khoảng 15% doanh nghiệp cho biết có gặp khó khăn.

Có 26% doanh nghiệp gặp trở ngại với thủ tục “kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu. Các thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu trang thiết bị y tế” và “cấp số tiếp nhận Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu” của Bộ Y tế có tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn trong thực hiện lần lượt ở mức 34% và 29%. Nguyên nhân chính của những khó khăn bao gồm: hệ thống xử lý thủ tục của Bộ quản lý chuyên ngành chưa “điện tử” hoàn toàn; tình trạng một số doanh nghiệp bị yêu cầu sửa đổi hồ sơ nhiều lần; thời gian các Bộ ngành xử lý hồ sơ của một số doanh nghiệp tương đối lâu.

Về cơ bản, việc triển khai Cơ chế MCQG đã mang lại những thay đổi tích cực về thời gian và chi phí thực hiện TTHC cho doanh nghiệp, tuy nhiên sự thay đổi này không đồng đều giữa các thủ tục và các Bộ ngành.

Có 10 trong số 12 thủ tục hành chính ghi nhận thời gian doanh nghiệp phải dành ra cho thực hiện thủ tục đã giảm đi. Số ngày tiết kiệm được so với phương thức truyền thống dao động trong khoảng từ 1-3 ngày và số ngày giải quyết thủ tục nhìn chung đều nằm trong khoảng thời hạn theo quy định của các văn bản pháp luật. 8 thủ tục hành chính ghi nhận chi phí giảm đi đáng kể so với trước phương thức cũ. Tuy nhiên, có tỷ lệ đáng kể doanh nghiệp không nhận thấy thay đổi tích cực trong việc thực hiện thủ tục của Bộ Y tế trên Cổng MCQG so với phương thức cũ.

Xem xét mức độ tốn kém thời gian và chi phí ở mỗi khâu khi làm các thủ tục hành chính cho thấy “khai báo thông tin hồ sơ trên Cổng MCQG là khâu ít tốn kém cho doanh nghiệp nhất. Kế đến là khâu đánh giá sự phù hợp của nhà nước hoặc tư nhân cung cấp, trong đó về cơ bản dịch vụ đánh giá sự phù hợp do tư nhân cung cấp có mức tốn kém chi phí thấp hơn. Đáng lưu ý trong hầu hết các thủ tục, khâu tiếp nhận và giải quyết hồ sơ” thuộc trách nhiệm của các Bộ, ngành vẫn là khâu gây tốn kém thời gian và chi phí cho doanh nghiệp nhiều hơn cả.

Các doanh nghiệp cũng kiến nghị cần đẩy nhanh việc triển khai thanh toán điện tử, khắc phục các khó khăn của doanh nghiệp khi sử dụng chữ ký số và nâng cấp các chức năng giải đáp vướng mắc cho doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính và cung cấp thêm một số tiện ích hỗ trợ doanh nghiệp trên Cổng MCQG.

Dương Nhung