Vì sao nhiều nước nói không với Uber?

Theo thống kê, trên thế giới Uber đã từng hoạt động ở 400 thành phố trên thế giới, hiện tại 23 quốc gia đã cấm toàn bộ hoặc một số thành phố trong các quốc gia đó cấm hoàn toàn mô hình này hoạt động. Nguyên nhân là do giới tài xế taxi các nước này phản đối Uber quá mạnh mẽ, và các lãnh đạo nhìn thấy được sự tiêu cực và khó kiểm soát của Uber gây ra cho nền kinh tế nếu được chấp nhận hoạt động. Ở mô hình hoạt động của Uber tồn tại khá nhiều những bất ổn như: Tài xế chỉ làm việc dưới dạng “hợp tác” dẫn đến những rủi ro cho tài xế và người tiêu dùng; Uber từ chối là một hãng vận tải, do đó luôn đứng ngoài tránh né trách nhiệm trong các bất ổn của tài xế và người tiêu dùng; rất khó truy thu đủ thuế của hãng này.

Việc kiểm tra đối với hai loại hình taxi kiểu mới này là điều tương đối khó khăn đối với lược lượng chức năng.

Xét về lợi ích với nền kinh tế: Uber mang vào quốc gia đó rất ít vốn, có chăng chỉ là một phần nhỏ chi phí để thuê địa điểm cho văn phòng đại diện và một đội ngũ trên dưới vài chục người để quản lý thị trường. Phần còn dư sẽ chi cho khuyến mãi, miễn phí sử dụng dịch vụ để hút người tiêu dùng thời gian đầu. Sau đó, Uber mang ra 20% doanh số thị trường taxi vận tải truyền thống (lẽ ra số tiền đó sẽ được xoay vòng trong lãnh thổ) khi chẳng đưa vào bất cứ thứ gì có lợi cho nền kinh tế đất nước.

Nếu như các doanh nghiệp FDI khác mang nhiều tỷ USD vào Việt Nam giúp cân đối cán cân thanh toán hay tạo ra hàng chục ngàn việc làm và mỗi năm họ xuất khẩu ra thế giới hàng chục tỷ USD, thì Uber lại đang đi ngược lại điều đó.

Nguy cơ taxi truyền thống phá sản và hàng ngàn lao động mất việc làm cũng là một lý do mà các nước đã tính tới. Bởi thực chất loại hình hoạt động như hai loại dịch vụ này thì chỉ là tiền chảy từ túi các bác tài xế taxi - những người thu nhập thấp, trung bình sang người sở hữu xe riêng - những người thu nhập khá, cao. Đến khi các hãng taxi cạnh tranh không nổi phá sản thì hàng ngàn tài xế taxi mất việc, kéo theo đó là những hệ lụy xã hội.

Các thành phố lớn ở Việt Nam, việc ùn tắt giao thông chính là nỗi đau đầu của nhà quản lý. Và có thể khẳng định một điều rằng hai loại hình taxi kiểu mới này đang hiện diện cũng sẽ khiến cơ quan chức năng phải đưa ra nhiều giải pháp cho giao thông. Bởi ở Việt Nam, lưu lượng xe môtô vẫn chiến số đông và áp đảo so với xe ôtô. Mà những người sử dụng xe ôtô hạng sang thì họ không cần thiết phải kiếm tiền bằng việc đi làm tài xế. Có chăng những người nhìn thấy “lợi ích kếch xù” để câu người tiêu dùng trong thời gian đầu của hãng taxi kiểu mới này nên chấp nhận đầu tư kiếm lời. Và lúc đó lượng xe đổ ra đường sẽ nhiều hơn chứ không phải là hình thức “giảm thiểu ùn tắc giao thông” như họ quảng cáo.

Danh sách Uber bị cấm ở các nước trên thế giới

Thực tế đã chứng minh rằng taxi phi truyền thống không hề giúp giảm thiểu lưu lượng xe lưu thông ở các thành phố lớn, mà ngược lại lượng xe ôtô được nhập vào Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2015 tăng hơn 50% so với 9 tháng đầu năm 2014 (120.000 xe so với 80.000 xe).

Câu hỏi đặt ra rằng, đến một lúc nào đó taxi truyền thống phá sản thì cánh tài xế có còn được những lợi ích như hiện tại và người tiêu dùng còn hưởng được “taxi giá rẻ” nữa hay không? Tại sao các nước phát triển trên thế giới họ lại cấm taxi hoạt động kiểu này? Phải chăng họ nhìn thấy được những hệ lụy mà tương lai thách thức?!

Song Phương