Ưu tiên mục tiêu phục hồi kinh tế trong những tháng cuối năm

Thu ngân sách nhà nước 7 tháng ước đạt 62,7% dự toán năm trong điều kiện thực hiện các chính sách giảm, giãn, hoãn, miễn thuế, phí, tiền sử dụng đất, thuế giá trị gia tăng. Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại, xuất khẩu tháng 7 tăng 2,1% so với tháng 6; tính chung 7 tháng xuất siêu 16,5 tỷ USD. Sản xuất công nghiệp phục hồi, chỉ số sản xuất toàn ngành tháng 7 tăng 3,9% so với tháng trước. Đặc biệt, trong tháng 7, số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tăng 4,3%, số vốn đăng ký tăng 2,4% so với cùng kỳ. Trong tháng 7, dòng vốn FDI đã tăng trở lại sau nhiều tháng giảm, đạt gần 11,6 tỷ USD, tăng 0,8%.

Đánh giá về tình hình thu hút vốn FDI trong 7 tháng vừa qua, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Đỗ Nhất Hoàng cho biết, Việt Nam đã có những chỉ số rất tích cực như: tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đạt gần 16,24 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2022, tăng 8,8% so với 6 tháng đầu năm.

Trong tổng vốn đầu tư, có nhiều nhà đầu tư lớn nhưng phần lớn là các doanh nghiệp tầm trung và hầu hết tập trung vào các đối tác truyền thống trong khu vực của Việt Nam như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Singapore. Còn các nhà đầu tư nước ngoài ở châu Âu, Mỹ cũng đến đầu tư nhưng họ thường thông qua nước thứ ba, như có thể thông qua Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc) chứ không trực tiếp từ Hoa Kỳ hay châu Âu.

“Vốn đầu tư mới cũng như dự án đầu tư mới so với cùng kỳ tiếp tục tăng mạnh hơn so với các tháng đầu năm. Tốc độ tăng số dự án mới lớn gần gấp 2 lần tốc độ tăng tổng vốn đầu tư. Điều này cho thấy, các nhà đầu tư nước ngoài quy mô vừa và nhỏ tiếp tục quan tâm, tin tưởng vào môi trường đầu tư của Việt Nam”, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài cho biết.

Phát huy hiệu quả của các giải pháp hỗ trợ

Theo chuyên gia kinh tế, PGS.TS Ngô Trí Long, tiêu dùng trong nước, đầu tư công và xuất khẩu tiếp tục là “cỗ xe tam mã” thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những tháng cuối năm. Trong 3 động lực đó, cầu có ý nghĩa quan trọng, nên Nhà nước đã tìm mọi biện pháp để phục hồi cầu, kích cầu tăng trưởng. Vấn đề thứ hai là tăng cường đầu tư công. Chính phủ tập trung toàn bộ sức lực, sử dụng hệ thống chính trị đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, các ngành, các cấp. Động lực tăng trưởng thứ ba là cố gắng giữ vững thị trường xuất khẩu truyền thống và dần mở thị trường mới.

Đồng tình với quan điểm trên, TS Võ Trí Thành cho rằng triển vọng của quý 3 và 4 sẽ tốt hơn nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của các động lực tăng trưởng như xuất khẩu, tiêu dùng, đầu tư công. Để thúc đẩy tăng trưởng, cần tiếp tục thực hiện các giải pháp kích cầu tiêu dùng, nhất là thu hút khách du lịch quốc tế. Cùng với đó là giải ngân mạnh mẽ vốn đầu tư công thông qua việc tháo gỡ các điểm nghẽn từ cơ chế, chính sách đến tiến độ triển khai thực hiện các dự án, công trình trọng điểm có tính lan tỏa cao. Trong bối cảnh đầu tư của khu vực tư nhân gặp nhiều khó khăn, nỗ lực thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và nâng cao tỷ lệ vốn thực hiện cũng là giải pháp quan trọng góp phần vào tăng trưởng chung.

Còn theo bà Nguyễn Thị Mai Hạnh, Phó Vụ trưởng Hệ thống tài khoản quốc gia, (Tổng cục Thống kê), triển vọng của hoạt động xuất khẩu cuối năm sẽ tích cực hơn vì nhu cầu của một số thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản có dấu hiệu tăng trở lại. Bên cạnh đó, Trung Quốc là thị trường có thương mại hai chiều lớn nhất với Việt Nam đã thật sự mở cửa cũng sẽ là yếu tố tích cực cho xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam. Trong thời gian tới, cần có giải pháp nâng cao hiệu quả và điều tiết tốt tốc độ thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu thuộc biên giới giữa Việt Nam-Trung Quốc, nhất là đối với các mặt hàng nông sản, thủy sản có tính chất thời vụ, đồng thời thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương:

Chúng ta có niềm tin có thể giải ngân được hết 95% vốn đầu tư công

Thời gian qua Thủ tướng Chính phủ đã thường xuyên chỉ đạo rà soát các động lực tăng trưởng và những tác động chính sách cũng như giải pháp để kích thích động lực từ giải ngân vốn đầu tư công để có sự đóng góp nhiều hơn cho tăng trưởng kinh tế. Về đầu tư công như chúng ta đã biết, trong năm nay chúng ta phải giải ngân khoảng 700.000 tỷ đồng, tăng khoảng 25% (khoảng 140.000 tỷ đồng) so với kế hoạch năm 2022. Tính đến hết tháng 7, tỷ lệ ước giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng năm 2023 đạt 35,49% kế hoạch, vì vậy từ nay đến cuối năm nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công là rất nặng, nhưng không có nghĩa là chúng ta không thể làm được. Bởi thứ nhất, chúng ta đã có một quá trình rất dài để tập trung khó gỡ những khó khăn vướng mắc trong đầu tư công và sự quyết tâm của các cấp chính quyền, từ trung ương đến địa phương, từ các bộ, ngành đến các tỉnh, thành phố đều rất quyết liệt trong việc thúc đẩy giải ngân đầu tư công. Tôi cho rằng đây là những nền tảng động lực rất lớn để chúng ta có thể hoàn thành mục tiêu giải ngân đến cuối năm.

Thứ hai, cơ chế để phục vụ cho giải ngân đã rất linh hoạt, Quốc hội cũng đã thông qua và cho phép linh hoạt hài hòa giữa Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội với Kế hoạch đầu tư công hàng năm và 5 năm mà chúng ta đang triển khai. Có nghĩa là chúng ta có thể sử dụng cả 2 loại vốn này để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, làm sao để giải ngân hết được số tiền của cả chương trình phục hồi và Kế hoạch đầu tư công hàng năm và 5 năm.

Tôi cho rằng, chúng ta có niềm tin có thể giải ngân được hết 95% vốn đầu tư công trong năm nay, bởi xu thế các năm gần đây cũng cho thấy quy luật là các tháng đầu năm thường rất thấp, cuối năm thường rất cao. Đây là điều khó tránh đối với công tác đầu tư bởi đầu năm là công tác chuẩn bị, giữa năm tích lũy khối lượng để cuối năm hoàn thành.

TS Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia:

Quý 4/2023, nền kinh tế sẽ phục hồi rõ nét hơn

Kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi theo đáy hình chữ U, không thể phục hồi nhanh được. Bởi kinh tế thế giới cũng đang phục hồi từ từ, vừa phục hồi vừa phải cảnh giác với lạm phát (rủi ro từ xung đột, giá nhiên liệu, giá lương thực); xuất khẩu và nhập khẩu thời gian qua của Việt Nam giảm, song tốc độ giảm đã chậm dần. Đáng lưu ý, một số ngành xuất khẩu như: điện tử, nông sản có tốc độ phục hồi tốt. Về thị trường hiện nay, phần lớn đơn hàng xuất khẩu sang châu Âu phục hồi rất chậm do đòi hỏi tín chỉ carbon, trong khi các doanh nghiệp Việt Nam đều chưa có sự chuẩn bị. Việc xuất khẩu chỉ còn trông cậy vào các thị trường lớn là Mỹ và Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản; lĩnh vực dịch vụ (du lịch, ăn uống, đi lại) cũng đang phục hồi khá tốt. Vấn đề đáng ngại nhất hiện nay là cầu tiêu dùng nội địa vẫn yếu, phục hồi chậm. Tuy nhiên, dự báo khoảng quý 4/2023, nền kinh tế sẽ phục hồi rõ nét hơn.

Xuân Thảo (thực hiện)