TS. Cấn Văn Lực: Khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp mới quan trọng

Tại tọa đàm mới đây, các chuyên gia đều cho rằng, việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chuyển hướng chính sách tiền tệ từ "chặt chẽ, chắc chắn" đến nay sang hướng "linh hoạt, nới lỏng" hơn để ưu tiên cho tăng trưởng là phù hợp với bối cảnh, thời điểm và mức độ, "rất đúng trong yêu cầu hiện nay, rất đúng với nhu cầu".

Có thể nói, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã bắt mạch đúng và kê đơn đúng thuốc. Các chỉ đạo của Thủ tướng trong thời gian vừa qua phản ứng kịp thời với tình hình của đất nước và rất quyết liệt. Chỉ đạo này cũng được Ngân hàng Nhà nước triển khai từ chặt chẽ, chắc chắn đến nay sang hướng linh hoạt và có lẽ phải làm quyết liệt hơn nữa.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là, các ngân hàng sẽ triển khai chỉ đạo của Chính phủ như thế nào? "Thuốc thì kê rồi, bốc và triển khai thực tế có khó khăn gì không?"

Chia sẻ quan điểm của mình, TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, Ủy viên Ủy ban Quốc gia về Hợp tác Kinh tế Thái Bình Dương (VNCPEC) cho rằng: Thứ nhất là chúng ta còn dư địa, cả chính sách tiền tệ lẫn tài khóa. Thứ hai là về liều lượng. Tất cả chúng tôi đều thống nhất với nhau là liều lượng hiện nay là tương đối phù hợp. Thứ ba là phối hợp chính sách. Nếu chúng ta dồn dập quá vào chính sách tiền tệ chưa chắc đã đạt hiệu quả cao, nó phải đồng bộ các chính sách khác mới đảm bảo mức độ thẩm thấu của chính sách tốt hơn.

Riêng về câu chuyện chính sách tiền tệ, đặc biệt là lãi suất, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh đây là vấn đề rất quan trọng.

Ông chia sẻ, kết quả khảo sát dòng vốn cho đầu tư tổng xã hội, thì tín dụng ngân hàng chiếm khoảng 50%, cộng với trái phiếu doanh nghiệp chiếm khoảng 15%, thì suy ra việc giảm mặt bằng lãi suất sẽ là giảm lãi suất cho 65% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Cái đấy rất quan trọng để lượng hóa. Đương nhiên rất quan trọng đối với câu chuyện chi phí hoạt động của doanh nghiệp.

Ý thứ hai, "chúng ta đồng ý với nhau là phải có độ trễ chính sách. Tuy nhiên, tất cả đều mong muốn độ trễ đó ngắn hơn. Thông thường là 2-3 tháng nhưng giờ chỉ khoảng 1-2 tháng, nhanh nhất có thể thì mới kịp thời".

Vấn đề thứ ba là Thủ tướng và Chính phủ đã ra thông điệp rõ ràng là cố gắng giảm mặt bằng giảm lãi suất từ 1,5-2% cho đến cuối năm. Đây là một thông điệp rất mạnh dạn, rất rõ, cụ thể.

Thực tế thời gian qua ngân hàng cũng đã giảm lãi suất. Thống kê cho thấy lãi suất huy động đầu vào giảm bình quân khoảng từ 1-1,2%, lãi suất cho vay cũng giảm mức độ tương tự.

Bây giờ chúng ta tiếp tục phấn đấu để giảm tiếp lãi này theo chỉ đạo của Chính phủ. Điều này là phù hợp và khả thi trong thời gian tới.

Tuy nhiên, TS. Lực cũng khẳng định, giảm lãi suất chỉ là 1 vế của vấn đề, điều kiện cần thôi. Điều kiện đủ là khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp mới quan trọng. 

Theo ông Lực thì cần rất nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết phải giải quyết được sự trì trệ của bộ máy công - viên chức thì mới giải quyết được nhiều vấn đề pháp lý, thủ tục hành chính. Cuối cùng, phải khơi thông cả những kênh dẫn vốn khác, bởi vì kênh dẫn vốn trái phiếu doanh nghiệp rất quan trọng, 2 quý đầu năm chỉ bằng 60% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu chúng ta khơi thông được chỗ này thì rõ ràng dòng vốn trung và dài hạn sẽ khá nhiều.

TS. Lực cũng lưu ý một điểm là giảm lãi suất cũng không thể giảm quá nhiều, quá mạnh, quá nhanh được. Quan sát trong 2 tháng vừa rồi, chúng tôi thấy một số dòng tiền đã bắt đầu dịch chuyển từ kênh tiết kiệm riêng tư sang kênh chứng khoán.

Như vậy vẫn phải đảm bảo một mức độ hấp dẫn nhất định để dòng tiền tiếp tục vào ngân hàng, ngân hàng có thanh khoản cho vay, đảm bảo nguồn vốn đi vào kinh doanh thay vì chỉ đầu tư tài chính hay tồn kho bất động sản như thời gian vừa qua.

“Tôi nghĩ rằng phải đồng bộ chính sách như vậy thì mới đảm bảo mức độ thẩm thấu, việc giảm lãi suất, nới lỏng chính sách tiền tệ mới có hiệu quả”, TS Lực nhấn mạnh.