Quý I/2021: Tăng trưởng GDP cao hơn cùng kỳ nhưng chưa đạt kịch bản

Chế biến, chế tạo tiếp tục đóng vai trò động lực

Ngày 29/3, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã chính thức công bố tình hình kinh tế xã hội Quý I/2021. Tại cuộc họp báo,Tổng cục trưởng TCTK, bà Nguyễn Thị Hương cho biết, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2021 ước tính tăng 4,48% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng 3,68% của quý I/2020.

“Với kết quả tăng trưởng quý I cho thấy sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự nỗ lực của các cấp, các ngành, người dân và doanh nghiệp để tiếp tục thực hiện hiệu quả mục tiêu kép “vừa phòng chống dịch bệnh, vừa phát triển kinh tế",- Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương nhấn mạnh.

Chia sẻ về động lực tăng trưởng của Quý 1/2021, ông Lê Trung Hiếu, Vụ trưởng Vụ hệ thống tài khoản quốc gia (TCTK) cho biết, trong mức tăng chung của toàn nền kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,16% so với cùng kỳ năm trước (đóng góp 8,34% vào mức tăng trưởng chung); khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 6,3% (đóng góp 55,96%), trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục đóng vai trò động lực dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế với mức tăng 9,45% ; khu vực dịch vụ tăng 3,34% (đóng góp 35,7%), trong đó các ngành dịch vụ thị trường như: Bán buôn và bán lẻ tăng 6,45%; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 7,35%.

Về cơ cấu nền kinh tế quý I/2021, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 11,71%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 36,45%; khu vực dịch vụ chiếm 42,20%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 9,64% (Cơ cấu tương ứng của cùng kỳ năm 2020 là 11,66%; 35,86%; 42,82%; 9,66%).

Trên góc độ sử dụng GDP quý I/2021, tiêu dùng cuối cùng tăng 4,59% so với cùng kỳ năm 2020; tích lũy tài sản tăng 4,08%; xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 17,01%; nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 16,38%.

Bình luận về mức tăng trưởng GDP 4,48% trong Quý I/2021, ông Hiếu cho rằng mặc dù cao hơn hơn tốc độ tăng trưởng 3,68% của quý I/2020 , song GDP quý I/2021 vẫn chưa đạt được kịch bản (5.12%). “Kịch bản năm 2021 được xây dựng trong bối cảnh bình thường mới, tuy nhiên từ cuối tháng 1 đến đầu tháng 3, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại một số địa phương, ảnh hưởng tiêu cực tới tình hình kinh tế – xã hội cả nước. Do vậy, để đặt được mục tiêu tăng trưởng 6,5% năm nay thì tăng trưởng GDP các quý sau phải cao, ít nhất có một quý phải tăng trưởng trên 7%”-Vụ trưởrg Vụ Hệ thống tài khoản quốc gia quả quyết.

Cũng theo ông Hiếu, TCTK đang phối hợp với các bộ ngành để cập nhật điều chỉnh kịch bản các quý với  mục tiêu giữ vững mục tiêu tăng trưởng 6,5% năm nay. “Nhiều tín hiệu tốt kỳ vọng tăng trưởng các quý tiếp theo như triển khai tiêm vắc xin, lây lan cộng đồng được kiểm soát, các ngành kinh tế quan trọng có dấu hiệu phục hồi….”- Ông Hiếu kỳ vọng,

Chí số giá- Thấp nhất trong vòng 20 năm

Trong khi GDP quý I/2021 có sự tăng trưởng khá thì chỉ số giá (CPI) bình quân quý I/2021 tăng thấp nhất trong 20 năm qua với mức tăng 0,29%,. Trong mức giảm 0,27% của CPI tháng 3/2021 so với tháng trước có 7/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm, trong đó: Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm nhiều nhất với 1,46%. CPI bình quân quý I/2021 tăng 0,29% so với bình quân cùng kỳ năm trước; CPI tháng 3/2021 tăng 1,31% so với tháng 12/2020 và tăng 1,16% so với cùng kỳ năm 2020. Lạm phát cơ bản bình quân quý I/2021 tăng 0,67% so với bình quân cùng kỳ năm trước.

Bình luận về CPI bình quân Quý I/2021 tăng thấp nhất trong 20 năm qua, bà  Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, TCTK cho rằng mức tăng đó không áp lực vì nằm trong nền thấp của năm 2020 do giá xăng dầu năm 2020 chạm đáy. Trong khi đó, khả năng kinh tế toàn cầu đang có xu hướng phục hồi. “Khi đó nhu cầu hàng hóa của doanh nghiệp tăng lên, đẩy mặt bàng giá tăng lên, tạo áp lực cgo CPI 2021…”- Bà Oanh phân tích

Yếu tố thứ 2 được nhắc tới là diễn biến phức tạp của giá dầu. OPEC và đồng minh duy trì mức sản lượng thấp hơn so với nhu cầu. Trong Quý I/2021, giá dầu Brent  hơn 60 USD/thùng, tăng 20% so với quý 1/2020. Theo đại diện Vụ Thống kê Giá, nhu cầu dầu tỷ lệ thuận với mức phục hồi của nền kinh tế. Dự báo giá dầu Brent năm 2021 khoảng 60 USD/thùng, tăng 40% so với năm 2020. Dựa trên đó, giá xăng dầu trong nước tăng khoảng 25% so với 2020 và làm CPI năm 2021 tăng 0,9 điểm phần trăm…

Cùng với đó, Ngân hàng TW bơm ra hàng tỷ USD để hỗ trợ nền kinh tế phát triển, áp dụng chính sách nới lỏng làm áp lực lạm phát. Ngoài ra việc điều chỉnh giá theo lộ trình cũng tác động tới CPI. ..

“…Tuy nhiên, theo quan sát trong điều hành giá, và sự quyết liệu của Chính phủ, mục tiêu CPI năm 2021 dưới 4% mà Quốc hội đề ra có thể thực hiện được!”- Vụ trưởng Vụ Thống kê Giá quả quyết…

Động lực tăng trưởng những quý cuối năm chưa rõ nét

Trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho rằng mức tăng trưởng  4,48% của GDP quý I/2021 theo nhận định của cá nhân ông là thấp. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6.5% năm nay, Thứ trưởng cũng cho rằng ít nhất một quý phải có tăng trưởng trên 7%, “nếu không rất khó”- Lời Thứ trưởng.

Phân tích các động lực tăng trưởng, Thứ trưởng cho rằng mặc dù tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước, nhưng thấp hơn đáng kể so với mức tăng 2 con số đạt được ở những giai đoạn GDP tăng trưởng cao. “Điều này cho thấy sức tăng ở thị trường nội địa chưa rõ nét. Tâm lý tiêu dùng của người dân vẫn cầm chừng do lo ngại những tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19 vẫn kéo dài”- ông Phương chia sẻ.

Trong khi đó, mặc dù công nghiệp chế biến, chế tạo có sự phục hồi đáng kể với mức tăng 9,45% nhưng chỉ số này vẫn thấp hơn so với tốc độ tăng 2 con số của cùng kỳ các năm 2018 và 2019. Vốn đầu tư công vẫn chưa được đẩy mạnh vào nền kinh tế. “Vì vậy, động lực tăng trưởng những quý cuối năm vẫn chưa thực sự rõ nét”- ông Phương nhấn mạnh.

Một số chỉ tiêu kinh tế – xã hội chủ yếu quý I năm 2021 như sau:

– Tổng sản phẩm trong nước (GDP): + 4,48%

– Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP): + 5,7%

– Số doanh nghiệp thành lập mới: 29,3 nghìn doanh nghiệp

– Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng: + 5,1%

– Vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội: + 6,3%

– Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa: + 22%

– Tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa: + 26,3%

– Xuất siêu: 2,03 tỷ USD

– Khách quốc tế đến Việt Nam: -98,7%

– Chỉ số giá tiêu dùng bình quân: + 0,29%

– Lạm phát cơ bản: + 0,67%