Phiêu lưu ký xuyên Việt lên Tây Bắc

Một đêm xuyên rừng Tà Tổng - Lai Châu

Từ phía nam, tức từ Điện Biên Phủ, theo quốc lộ 12 lên hướng bắc, đến ngã 3 Mường Chà sẽ quẹo trái vào quốc lộ 4H đi Chà Cang - Pa Tần - Quang Lâm - Mường Nhé, xong tiếp tục qua Chung Chải - Leng Su Sìn và đến đồn biên phòng 317 - A Pa Chải, dài khoảng 250km.

Từ phía bắc, hướng Sapa - Lai Châu và gần nhất là từ thị xã Mường Lay theo tả ngạn sông Đà và liên tục men theo bờ sông, đi 150km qua Mường Tè để đến Pắc Ma. Tại Pắc Ma ta vượt sông Đà và đi theo sông Nậm Ma qua Mù Cả - Phí Chi A - Nậm Khum, gặp quốc lộ 4H ở ngã 3 Chung Chải. Từ Chung Chải ta theo quốc lộ 4H về đến đồn biên phòng 317 - A Pa Chải, đường này dài khoảng 260km.

Tôi chọn con đường ở giữa, con đường này là đường nhỏ, cũ, hẹp và lộ trình hôm nay sẽ là: Vẫn ngược dòng sông Đà 20km, đến cầu treo Mường Khao, vượt sông Đà bằng cây cầu này, đi về hướng tây nam đến Tà Tổng, Nậm Dính, Mường Nhé rồi sẽ đi tiếp về A Pa Chải - ngã 3 biên giới Việt Nam - Lào - Trung Quốc.

Lý thuyết là vậy, con đường dù là đường nhỏ trong rừng nhưng vẫn thể hiện rõ trên bản đồ với tỷ lệ xích tương đối tốt là 1/400.000. Hỏi thăm bạn bè thông tin về con đường này rất mù mờ. Trên Google thì đường được hướng dẫn đi như thiệt. Sáng sớm dạo chợ, hỏi thêm thông tin thì được người ở tại Mường Tè chỉ dẫn khá nhiệt tình nhưng cũng rất mơ hồ.

Theo sông Đà đi về hướng biên giới Việt Nam - Trung Quốc chừng 20km, qua sông Đà bằng cây cầu Mường Khoa bên trái để đi về Tà Tổng. Ngang qua một khu tái định cư cho mấy bản làng người dân tộc thiểu số phải di dân để nhường đất phục vụ cho công trình thủy điện Lai Châu, đường bắt đầu khó đi và rất dễ bị lầm đường lạc lối. Vì có đường nhưng không có bảng chỉ đường, cũng chẳng gặp được ai để hỏi và có hỏi thì cũng bị ngôn ngữ bất đồng vì dân nơi đây không phải ai cũng hiểu và nói được tiếng Việt. Bà con cũng không có khái niệm rõ rệt về không gian, không có khái niệm về giao thông - đường xá - phương hướng nên cũng rất khó khăn để diễn tả cho cả hai bên hiểu.

Một bản người dân tộc H’mông.

Lạc đường đến bản người H’mông

Kết quả là tôi bị lạc đường nhiều lần. Đường xá thì mơ hồ mà mỗi lần bị lạc đường phải đi ngược lại mất nhiều thời giờ, sức lực và nhuệ khí nữa. Thêm vào đó là trời lại có mưa, dù là mưa nhỏ nhưng đủ để làm đường đất bùn trở nên nhão nhoẹt và trơn trợt vô cùng nguy hiểm.

Vượt qua nhiều đồi núi, bị lạc đường mấy lần, đã quá buổi trưa mà chỉ mới tới được Tà Tổng thôi, tính ra là chỉ được khoảng một phần ba lộ trình. Tà Tổng trước đây nổi tiếng là nơi có đất đai thổ nhưỡng khí hậu rất thích hợp để trồng cây anh túc. Vùng này núi rất cao, có những ngọn núi gần Tà Tổng cao đến hơn 2.000m, dân tộc sống ở nơi đây là người H’mông.

Đoạn đường từ Tà Tổng đi tiếp còn tệ hại hơn nhiều, đặc biệt là rất nhiều bùn lầy rất trơn trợt, rất dễ bị trượt té và sự thật là tôi đã bị té ngã nhiều lần, có cả những lần bị xe máy đè lên người, nguy hiểm vô cùng. Đường xấu, nhiều hố sâu và liên tục lên dốc cao, nước mưa làm cho đất bùn trở nên nhão nhoẹt, hai bánh xe bị bùn dính một lớp dày vào cản xe nên leo dốc khó khăn, tôi phải dùng hai chân để thêm sức cho xe và để giữ thăng bằng nhưng sức cùng lực cạn nên nhiều lần xe và người đều té ngã nằm chình ình trên đường bùn lầy lội, người một đằng xe một nẻo, tình hình rất là gian nan nguy hiểm.

Rồi cũng tới được Nậm Dính, cách Tà Tổng 27km, một bản người H’mông chỉ lèo tèo vài chục căn nhà, không phải là nơi “hấp dẫn” để xin ngủ nghỉ qua đêm. Rời Nậm Dính đã 15h và càng đi càng... sa lầy. Những tưởng tình hình sẽ khá hơn và sẽ đến được quốc lộ 4H hoặc một bản để tạm trú, nhưng đường này có vẻ như là đã bị bỏ phế từ lâu không được dùng nữa nên nhiều đoạn đã bị mưa lũ trong những năm vừa qua cắt đứt, xe ô tô từ nhiều năm nay đã không đi được trên con đường này.

Đêm không ngủ, một mình trong rừng vắng ở Nậm Dính

Đường rất xấu và nguy hiểm, có vô số đèo núi dốc cao gay gắt, thường thì 10%, cá biệt có đèo dốc đến 12%. Cả ngày vật lộn với đường xấu đầy sình lầy, sức lực đã cạn kiệt nên tôi bị té ngã đến hơn mười lần, xe một nơi và người một nơi, có lúc bị xe đè lên người. Cả thân người, nhất là hai cẳng chân đầy những vết bầm tím. Đến một điểm, mặt đường bị con suối cắt quá rộng, tạo thành hai bờ thẳng đứng cao ngang thắt lưng. Không cách nào cho xe qua được chướng ngại này.

Sau lưng là bản Nậm Dính cách gần 10km đường rừng đường đèo và đi mãi về phía trước mà vẫn không thấy gì. Cuối cùng tôi phát hiện xa xa dưới con suối có cái mái nhà nhưng sao không thấy đèn đóm, ánh lửa gì cả? Mừng quá, nhưng cũng phải len lỏi giữa đám cây cỏ và lối mòn sình lầy thì thấy có cái chòi nhỏ xíu, sơ sài mấy tấm phên nứa, chứa một chồng ván gỗ, có cả 3 tấm ván gỗ như là dọn sẵn dưới nền đất ẩm ướt. Vậy là cứ để nguyên bộ đồ đang mặc cộng với bộ quần áo che mưa dính bê bết bùn đất, giữ nguyên cả tất và giày dính bùn để ngủ.

Nhưng có ngủ được đâu vì lạnh!

Bài và ảnh: Nguyễn Chí Hoài Nhơn

Nên đọc

Sun World Fansipan Legend được vinh danh giải thưởng du lịch quốc tế

Quảng Nam đón hơn 3 triệu lượt khách du lịch lưu trú trong 10 tháng đầu năm 2019

Teaser Tập 6 HHHV 2019: Thử thách là vlogger quảng bá văn hóa du lịch

Du lịch Đà Nẵng và bài học từ nhiều việc... “không ai để ý”