Mát lành những hồ treo trên cao nguyên đá

– Đối với người dân vùng
núi đá Hà Giang, nước là một nỗi ám ảnh kinh hoàng. Chính vì lẽ đó, giữa vùng
bạt ngàn xám xịt núi đá tai mèo, những chiếc hồ nước ngọt “treo” trên độ cao gần
2.000m đã trở thành niềm ước mơ.

Khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, những bản làng diễm tình, những cung đường ôm
theo nách núi, miệt mài khúc khuỷu theo những triền núi đá; phiên chợ vùng cao;
phố cổ Đồng Văn, phố Cáo; những thung lũng bằng phẳng hiếm hoi, những loài cây
cỏ bản địa… làm mê say những người khách lạ…

Thế nhưng, với người dân ăn đời ở kiếp, “cắm rễ” với vùng núi đá qua bao thế
hệ, với họ, nỗi bỏng rát, niềm ám ảnh trong cả giấc ngủ, đó là nước sinh hoạt.

Trong những cố gắng để khỏa lấp sự thiếu thốn nước ngọt cho đồng bào cao
nguyên đá, những dự án xây dựng “hồ treo” nhân tạo đã được tiến hành, phần nào
làm vợi bớt nỗi niềm cho bà con bản địa.

Từ năm 2006-2010, Chính phủ đã phê duyệt cho xây dựng thêm trên 40 hồ treo
tại các huyện vùng cao nguyên đá Hà Giang.

Trong 28 hồ đã thi công, đến đầu năm 2010, 11 hồ hoàn thành đưa vào sử dụng.
Các hồ còn lại bị chậm tiến độ phải ngừng, thiết kế lại… do tính chất phức tạp
của địa hình núi đá vôi.

Hồ Sà Phìn được chọn xây ở độ cao 1.300m. Phương án ban đầu được thiết kế
theo hướng trải bạt chống thấm dưới đáy, nhưng khi thử nghiệm thu nước, áp lực
nước quá mạnh đã xé bung bạt, buộc nhóm thiết kế và thi công phải chuyển sang đổ
bêtông.

Toàn bộ vật liệu xây dựng đều phải chở từ thị xã Hà Giang (nay là TP Hà
Giang) lên.

Tháng 5-2002, hồ bắt đầu thu nước. Với sức chứa 3.000m3, hồ Sà Phìn đã cung
cấp cho mấy xã.

Hồ treo Tà Lủng (Mèo Vạc) có quy mô lớn gấp 10 lần hồ Sà Phìn, cũng “mọc” ở
độ cao 1.200m; hồ treo Pải Lủng…, những cái hồ được đặt tên theo địa danh xã -
nơi mà nó được xây dựng.

Đi trên con đường hạnh phúc, giữa bạt ngàn núi đá xám xịt, những chiếc hồ
nhưng một dấu chấm nhỏ bé giữa vùng biên viễn, nhưng là ước mơ của biết bao
người vùng núi đá nhọc nhằn.

Kiên Trung

Nguồn: vietnamnet.net