Loạt cổ vật triều Nguyễn sắp được đấu giá ở Pháp: Kim bài bằng vàng được vua Khải Định đeo trong những dịp lễ lớn, thanh kiếm quý của vua Hàm Nghi

Ngày 30/3, ông Hoàng Việt Trung - giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế - cho biết hiện đang theo dõi thông tin về các cổ vật liên quan đến vua và hoàng tộc nhà Nguyễn (1802-1945) sắp đấu giá ở Pháp, trong phiên đấu của nhà Drouot có tên Collection Michel Gontier - Décorations De L'Empire D'AnNam.

Trong các cổ vật này, có nhiều món rất quý liên quan trực tiếp đến cuộc đời của các vị vua: Hàm Nghi, Khải Định, Bảo Đại, Kiến Phúc.

Theo thông tin từ nhà đấu giá Drouot, bộ sưu tập này có 273 cổ vật gồm những kim bài, thẻ bài, huân chương, tiền vàng, sắc phong… liên quan đến hệ thống cấp bậc quan lại trong triều đình, những vật dụng của vua ban cho triều thần và các khâm sứ Pháp tại Việt Nam.

Trong đó, kim bài của hoàng đế Khải Định (trị vì từ 1916-1925) hiện có mức giá khởi điểm ước tính 80.000-120.000 euro (2,1-3,2 tỷ đồng), cao nhất bộ sưu tập. Cổ vật bằng vàng được đính ngọc trai và kim cương, trên mặt khắc chạm hình rồng cùng chữ "Thái bình thiên tử" (''Con Trời bình an thịnh vượng''). Kim bài mô phỏng sợi dây lụa truyền thống của Việt Nam. Theo thông tin từ nhà đấu giá, kim bài thường được vua Khải Định đeo trong những dịp lễ lớn của triều đình hay các chuyến công du nước ngoài.

Cũng trong dịp này, chiếc ngọc khánh của vua Khải Định cũng được nhà đấu giá Drouot đưa lên sàn. Cổ vật được làm bằng ngọc trắng, viền xung quanh có trang trí hình rồng, khung khắc chữ mạ vàng ở mặt trước là Khải Định Trân Bửu, mặt sau khắc chữ “Thụ Thiên Vĩnh Mạng”. Giá khởi điểm của chiếc ngọc khánh này là 30.000 - 40.000 EURO (800 triệu - 1 tỷ đồng). 

Ngoài ra, đáng chú ý trong bộ sưu tập còn có thanh kiếm ghi thông tin vua Hàm Nghi (trị vì 1884-1885) tặng cho Brière de l'Isle - Tổng chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp ở Việt Nam, sau này là Thống đốc Senegal - vào năm 1885. Cổ vật ước tính 3.000-3.500 euro (80-93 triệu đồng).

Thanh kiếm dài 97,5cm, chiều dài lưỡi kiếm đo được là 70cm. Phần chuôi kiếm làm bằng bạc, có chạm khắc hình đầu hổ. Phần tay nắm ở chuôi làm từ ngà voi có chạm khắc họa tiết tinh xảo trong khi bao kiếm làm bằng gỗ, được khảm ốc xà cừ. Phần đuôi vỏ kiếm bịt bạc và chạm khắc hình rồng.

Cổ vật được đấu giá kèm một tờ giấy đỏ, trang trí họa tiết rồng vờn mây, đựng trong hộp tre, được cho là vua Hàm Nghi viết. Nội dung bản dịch cũng được chứng thực, có chữ ký của người chuyển ngữ chính: "Theo lệnh của hoàng thượng An Nam, các đại thần Cơ Mật viện hân hạnh gửi tới ngài Brière de l'Isle, Tướng sư đoàn, Tổng tư lệnh quân đội Bảo hộ Pháp ở Bắc Kỳ, một thanh kiếm có cán ngà voi, hình đầu hổ, trang trí bằng bạc; cũng như hai chiếc ngà voi. Ngày 16/1 năm Hàm Nghi thứ nhất (2/3/1885)".

Bên cạnh đó, các món đồ được đấu giá gồm ngọc bội của các thành viên trong hoàng gia triều Nguyễn, kim bài của thái tử Bảo Long và công chúa Phương Dung - hai con của vua Bảo Đại, kim khánh của vua Kiến Phúc ban tặng cho ông Félix Faure - sau là Tổng thống Cộng hòa Pháp (1895-1899), ngọc khánh của hoàng hậu Nam Phương.

"Ngoài ra, sắp tới một loạt tranh của vua Hàm Nghi cũng được đấu giá. Hy vọng có các nhà sưu tầm người Việt tham gia đấu giá và đưa số cổ vật về cố hương", ông Trung nói.

Tham khảo:
- Nhiều cổ vật triều Nguyễn dự kiến được đấu giá tại Pháp - Báo Thế giới và Việt Nam (30/03/2024)