Giải pháp nâng cao chất lượng nhà đầu tư chứng khoán tham gia thị trường

Việt Nam đang ở trong giai đoạn quan trọng của lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán từ hạng cận biên lên hạng thị trường mới nổi. Trong hành trình này, ngoài vai trò của cơ quan quản lý và doanh nghiệp niêm yết, thì nhận thức và hành động của nhà đầu tư – đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân – đóng vai trò then chốt.

Trong những năm qua, thị trường chứng khoán(TTCK) Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. Tính đến giữa năm 2025, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu đã tương đương hơn 55% GDP. 

Vị trí, vai trò, tác động tích cực của TTCK là thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, minh bạch hóa hoạt động doanh nghiệp, cải thiện năng lực quản trị và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vươn tầm khu vực và quốc tế.

‏Để thị trường phát triển đúng hướng và bền vững, một trong những yếu tố then chốt là truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của nhà đầu tư, lực lượng chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường hiện nay.‏

Chia sẻ tại Hội thảo ‏‏“Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán” do ‏‏Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức‏‏ sáng 17/7, Chủ tịch UBCKNN bà Vũ Thị Chân Phương cho hay trong thời gian vừa qua, TTCK Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ về quy mô, thanh khoản và chất lượng hàng hóa, dần trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế.

Chủ tịch UBCKNN bà Vũ Thị Chân Phương

"Tính đến phiên hôm qua, thanh khoản trung bình 10 phiên trên thị trường dẫn đầu thị trường Đông Nam Á, đây là thông tin quan trọng cho sự phát triển của thị trường vì các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài khi nhìn vào sự phát triển của thị trường, ngoài yếu tố như cơ chế, chính sách thị trường thì thanh khoản cũng rất quan trọng", bà Vũ Thị Chân Phương nói và cho biết nếu thị trường chứng khoán có thể thu hút được lượng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài, nhất là vốn đầu tư của các nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư lớn thì sẽ tạo tác động tích cực ở nhiều góc độ cho TTCK, qua đó giúp phát triển hơn nữa kênh huy động vốn quan trọng cho sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Theo Chủ tịch UBCKNN, trong các giải pháp thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán thì kinh nghiệm quốc tế cho thấy nâng hạng TTCK là giải pháp có tính hiệu quả cao. Chính vì thế từ năm 2022, Nghị quyết 86 của Chính phủ về phát triển thị trường vốn an toàn minh bạch, bền vững đã nêu mục tiêu rất cụ thể là phát triển TTCK trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ yếu cho nền kinh tế và giải pháp khẩn trương triển khai các giải pháp cần thiết để nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên.

‏Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Ngọc Linh Tổng giám đốc CTCP Chứng khoán DNSE cho hay, trong thời gian qua, các cơ quan chức năng và các định chế tài chính đã có nhiều sự chuẩn bị và động thái tích cực cho việc nâng hạng. Các buổi hội thảo giới thiệu tiềm năng của thị trường đã được tổ chức, giúp củng cố sự sẵn sàng của nhà đầu tư cá nhân trong nước. "Có thể nói rằng tâm trạng của nhà đầu tư cá nhân hiện tại đang rất háo hức và sẵn sàng cho giai đoạn mới này của thị trường", bà Linh chia sẻ.

Bà Nguyễn Ngọc Linh Tổng giám đốc CTCP Chứng khoán DNSE‏

Để góp phần nâng cao nhận thức và năng lực cho nhà đầu tư, đặc biệt là thế hệ nhà đầu tư mới, DNSE đã và đang triển khai những hoạt động cụ thể, mang tính đột phá. Thay vì chỉ dựa vào các phương thức truyền thống như hội thảo hay đào tạo offline, công ty đang làm mới cách tiếp cận bằng những định dạng (format) độc đáo.‏

‏‏Cũng theo đại diện DNSE, để đạt được mục tiêu nâng hạng, sự phối hợp đồng bộ giữa các công ty chứng khoán và cơ quan quản lý là yếu tố then chốt. Câu chuyện nâng hạng là "niềm vui chung" của toàn thị trường, do đó DNSE luôn mong muốn được đồng hành cùng cơ quan chức năng trong quá trình này.‏

‏“Các công ty chứng khoán cần chủ động hiểu và vận dụng hiệu quả hành lang pháp lý mới, đồng thời không ngừng nâng cao nghiệp vụ và nâng cấp hệ thống công nghệ để đáp ứng nhu cầu giao dịch ngày càng cao của thị trường.‏

‏Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, truyền thông đến toàn bộ nhà đầu tư trên thị trường (không chỉ riêng khách hàng của một công ty) về những lợi ích cũng như các điểm cần chú ý khi thị trường bước vào giai đoạn nâng hạng”, ‏‏Tổng giám đốc CTCP Chứng khoán DNSE nói và nhấn mạnh: ‏‏"Đây là lúc thị trường bước lên một tầm cao mới”.‏

‏Về phía cơ quan quản lý, ‏‏ông Phan Xuân Thuỷ, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương‏‏ đánh giá, trong thời gian tới, với quy mô thị trường ngày càng lớn, số lượng nhà đầu tư cá nhân ngày càng tăng, thách thức về kiểm soát thông tin sẽ càng phức tạp, đòi hỏi chúng ta phải có chiến lược phát triển linh hoạt, hiệu quả và đột phá.‏

‏Đầu tiên,‏‏ cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán cần tiếp tục tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí tổ chức truyền thông sâu rộng về các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế nói chung, đặc biệt là 4 Nghị quyết trụ cột hiện nay của Bộ chính trị là Nghị quyết 66, Nghị quyết 68, Nghị quyết 57, Nghị quyết 59 và lĩnh vực tài chính, chứng khoán nói riêng. Cùng với đó, cần liên tục đổi mới về nội dung và hình thức tuyên truyền nhằm đưa các thông tin chính thống thấm sâu vào đời sống, đến mọi nhà đầu tư trong và ngoài nước và các tầng lớp nhân dân.‏

‏Tiếp đó,‏‏ đối với các thành viên thị trường chứng khoán cần chấp hành nghiêm các quy định về công bố thông tin: (1) phải minh bạch, (2) phải chủ động, (3) phải kịp thời cung cấp thông tin khách quan, trung thực về hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp.‏

‏Đồng thời,‏‏ các cơ quan báo chí và các tổ chức, doanh nghiệp cần có chương trình ký kết, kế hoạch về thực hiện truyền thông chính sách. Đồng thời, các cơ quan báo chí cũng cần có lộ trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cũng như đạo đức nghề nghiệp đối với đội ngũ phóng viên, biên tập viên mảng/lĩnh vực tài chính, chứng khoán, bởi đây là lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn sâu, tính nhạy cảm cao và tác động trực tiếp đến hàng triệu nhà đầu tư.‏

‏Thêm vào đó, ‏‏cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán, các thành viên thị trường, các cơ quan báo chí cần tiếp tục nâng cao trách nhiệm, đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ cập kiến thức cơ bản, nâng cao về tài chính, thị trường, chứng khoán cho các nhà đầu tư cá nhân để họ có khả năng tự bảo vệ mình trước những luồng thông tin giả, cạm bẫy lừa đảo, từ đó có ứng xử chuyên nghiệp, văn minh trên thị trường, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.‏

‏Cuối cùng,‏‏ các cơ quan chức năng theo phạm vi, quyền hạn xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi phát tán tin giả, tin sai lệch, thiếu khách quan trên các phương tiện truyền thông đại chúng, nền tảng mạng xã hội gây lũng đoạn thị trường, ảnh hưởng xấu đến doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Nâng cao nhận thức nhà đầu tư không chỉ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần hơn đến việc được nâng hạng, mà còn mở ra cơ hội tiếp cận nguồn vốn quốc tế quy mô lớn, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững và hội nhập sâu rộng hơn với thế giới.‏