Chứng khoán Việt Nam sau những cơn biến động

Tháng 8/2015 chứng khoán Việt Nam bất thần gặp một cú sốc ngay trước thời điểm các chính sách lớn về kinh tế có hiệu lực. Trước đó, từ 1/7, khi Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp mới có hiệu lực cùng với việc ra đời Nghị định về tăng sở hữu nước ngoài tại các công ty. Bộ Tài chính đã bôn ba sang tận Mỹ mở hội nghị kêu gọi đầu tư, một dòng vốn ngoại đến sớm đã kích giá những mã vốn lớn của thị trường ở các ngành ngân hàng, bảo hiểm. Nhà đầu tư nội cũng hưng phấn theo và VNI Index tăng vèo vèo từ 582 lên 639 điểm (tăng 9,8% trong chưa đầy một tháng).

Tuy nhiên, ngay sau đó, tin tức về thị trường chứng khoán Trung Quốc lao dốc mạnh, khiến các nhà đầu tư ngoại bắt đầu lo ngại và rút bớt vốn ở các thị trường mới nổi. Vào giữa tháng 8/2015 Trung Quốc lại bất ngờ thay đổi cơ chế điều hành tỷ giá theo hướng thị trường, khiến đồng nhân dân tệ mất giá 4,6% chỉ trong ba ngày. Các thị trường Việt Nam và thế giới đều bị ảnh hưởng nặng. VNI Index mất hơn 100 điểm, đạt đáy ở mức 527 trước khi phục hồi.

Thế giới lo ngại tin tức kinh tế suy giảm từ Trung Quốc, vì bản thân nền kinh tế này là một phần lớn của kinh tế thế giới, đây vừa là nơi sản xuất vừa là nơi tiêu thụ lớn hàng hóa thế giới. Nếu kinh tế Trung quốc suy giảm, dẫn đến các công ty trên thế giới sẽ giảm doanh thu bán hàng cho thị trường này. Hơn nữa các nước có thể sẽ phá giá đồng tiền để đối phó với sự giảm giá đồng nhân dân tệ, tức thì làm suy giảm giá trị các khoản đầu tư ở nước ngoài. Ở Việt Nam còn thêm yếu tố gia tăng đầu cơ đô-la Mỹ và vàng, mà mãi đến hai tháng sau mới dần dịu bớt.

Ảnh hưởng rút vốn ngoại có thể thấy ở khắp các thị trường mới nổi như châu Á. Tuy nhiên đặc thù của Việt Nam là một thị trường “biên giới”, vốn ngoại chưa vào nhiều, chủ yếu là các quỹ chỉ chuyên đầu tư vào Việt Nam, nên ảnh hưởng rút vốn thuộc loại thấp nhất, nếu có chủ yếu là một số nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ ngoại. Chỉ có hai quỹ lớn cho phép nhà đầu tư rút vốn tương đối dễ dàng là FTSE Vietnam ETF quy mô 8.000 tỷ đồng ở châu Âu, và Market Vectors Vietnam ETF quy mô 10.000 tỷ đồng ở Mỹ.

Thống kê từ Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM cho thấy trong tháng 8, vốn ngoại chỉ rút ròng 374 tỷ đồng, trong khi tính từ đầu năm là mua ròng hơn 4.200 tỷ đồng. Sang tháng 9, khối ngoại bán ròng thêm 947 tỷ đồng nữa nhưng chủ yếu là những giao dịch thoái vốn ở một số doanh nghiệp để chuyển sang đầu tư mã chứng khoán khác. Tuy nhiên họ rút vốn tiền đồng dưới dạng bán ròng hàng ngàn tỷ đồng trái phiếu chính phủ.

Nhìn lại thì các thông số của nền kinh tế Việt Nam đều cho thấy tiếp tục củng cố cho thị trường thời gian tới. Nền kinh tế đang hồi phục, tăng trưởng GDP ở mức cao nhất trong vòng 5 năm, các doanh nghiệp mạnh đã gia tăng lợi nhuận, người tiêu dùng đang gia tăng mua sắm. Việc nới tỷ giá tiền đồng vừa qua sẽ hỗ trợ rất lớn đầu ra cho nền kinh tế xuất khẩu, trong khi đồng nhân dân tệ giảm giá lại giảm chi phí đầu vào. Chính sách “mở room”, mở cửa cho nước ngoài mua cổ phần có thể lên mức tối đa 100% đang dần dần hoàn tất các văn bản chi tiết. Chúng ta lại vừa kết thúc đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương TPP, tạo thế tiến lên thành một “công xưởng thế giới”. Với tất cả những yếu tố cơ bản đó, thị trường chứng khoán Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục có năm thứ tư tăng liên tiếp.

Hình minh họa.

 Quang Anh

Nên đọc

Nhận định chứng khoán ngày 28/8: “Sẽ dao động và điều chỉnh”

Thủ tướng đánh cồng phiên giao dịch chứng khoán đầu xuân

Ngành xây dựng lỗ nặng trên sàn chứng khoán

Ban hành Nghị định về chứng khoán phái sinh