Cần tây không chỉ là rau mà còn là vị thuốc hữu ích

Ở Ai Cập, người ta đã biết cách dùng cần tây để chữa bệnh tim cách đây 3.000 năm. Rau cần tây cũng được người Trung Quốc sử dụng từ thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên. Từ thế kỷ 16, rau cần tây được chú ý trồng và chọn lọc dần để có giống cần tây hiện nay không mang vị chát, nồng quá như tổ tiên hoang dại của chúng.

Trong rau cần tây có chứa các chất vitamin A, B, C; các chất khoáng vi lượng như Ca, K, Na, Mg, Mn, Fe, Cu; một tinh dầu (1% trong cây và 3% trong hạt); các acid amin: Cholin, tyrosin, acid glutamic. Tinh dầu có mùi dịu mát nhưng không bền, thành phần chính là limomend, althydrid cedanomic. Theo Đông y, rau cần tây có vị chát, mùi thơm nồng, có tác dụngthanh nhiệt, trợ tiêu hóa, chỉ khái (làm ngưng ho), lợi tiểu, hoạt huyết trừ thấp.

Ngày nay, người ta ghi nhận rau cần tây có tính chất sau: Điều hòa huyết, bổ thần kinh, lợi tiêu hóa, giải nhiệt, lợi tiểu, kích thích tuyến thượng thận, dẫn mật, chống thấp khớp, kháng khuẩn, cung cấp chất khoáng, chống hoại huyết.

Thường được dùng chữa suy nhược cơ thể do làm việc nhiều, suy nhược thận , tiêu hóa kém, ăn không ngon, huyết áp cao, thấp khớp, thống phong, sỏi thận, sỏi niệu đạo, đau gan vàng da, chứng béo phì, trạng thái thần kinh dễ bị kích thích, cơ thể mất khoáng chất, dùng ngoài chữa mụn nhọt, vết thương, da nứt nẻ. Mỗi ngày ăn sống khoảng 20-40g rau cần tây trong các bữa ăn có thể giúp chữa chứng khó tiêu, ăn không ngon miệng và làm cho cơ thể béo phì.

Rau cần tây cũng được các bệnh nhân cao tuổi sử dụng hằng ngày, ngoài tác dụng điều trị cao huyết áp, còn giúp cho nước tiểu thông, sạch. Với những bệnh nhân tai biến mạch máu não (nhũn não), bán thân bất toại, trong quá trình điều trị, nên dùng rau cần tây giã nát lấy nước uống tươi, để giúp chữa bệnh tiến triển tốt hơn... Người bệnh viêm gan mãn, xơ gan cổ chướng, viêm hệ niệu bàng quang, tiền u xơ tuyến tiền liệt, phù chưa rõ nguyên nhân… dùng rau cần tây rất có ích. Thành phần kalium trong rau cần tây có tác dụng lợi tiểu rất nhanh, làm cho acid uric theo nước tiểu ra ngoài. Do đó, giải pháp tăng lượng rau cần tây sống trong bữa ăn hằng ngày, hoặc uống sinh tố cần tây giải khát, là rất tốt cho người bị gout.

Một số món ăn, thức uống có dùng rau cần tây:

- Nước ép rau hỗn hợp: Rau cần tây 50g, rau diếp quắn 100g, bắp cải 100g, ba thứ rửa sạch, xắt nhỏ. Ớt tây một trái xắt nhỏ. Chuối chín một trái (chuối xiêm hay chuối già đều được) xắt nhỏ. Cho tất cả vào máy xay, ép lấy nước , chia 2-3 lần uống trong ngày lúc đói bụng. Công dụng: Món này có tác dụng làm êm dịu thần kinh, rất tốt cho người bị ho đàm, di tinh, mất ngủ do tình trạng thần kinh dễ bị kích động.

- Nước cà chua - rau cần tây: Cà chua 1 trái, rau cần tây 100g, nước chanh vắt 1 muỗng, nước sôi để nguội 100ml. Cà chua rửa sạch, cắt miếng nhỏ. Rau cần tây rửa sạch, cắt từng đoạn ngắn. Cho cà chua, rau cần tây vào máy xay sinh tố cùng với nước để xay nhuyễn. Sau khi xay, thêm nước chanh vắt để uống. Công dụng: Bổ dưỡng, an thần, êm dịu thần kinh, có ích cho người suy nhược cơ thể, thần kinh bị căng thẳng, ho lâu ngày, ăn uống không tiêu, cao huyết áp, người nóng bứt rứt, đi cầu táo, tiểu vàng, đau nhức các khớp do phong thấp (những trường hợp không bị tiểu đường có thể thêm ít đường hoặc mật ong cho dễ uống).

- Trà rau cần, táo đỏ: Trà 3g, rau cần tây 150g, táo đỏ 2 trái. Rau cần tây rửa sạch xắt nhỏ, táo đỏ rửa sạch bỏ hột. Cho tất cả vào nồi nấu với 1lít nước, sắc còn 750ml, uống thay nước trà trong ngày. Công dụng: Êm dịu thần kinh, an thần. Thức uống này thích hợp với người suy nhược thần kinh, mất ngủ, tăng huyết áp thể can dương thịnh.

- Nước thơm, lê: Thơm ½ trái, lê 1 trái, đường cát hoặc mật ong vừa đủ, 1 ít muối, nước lọc. Thơm gọt bỏ vỏ và mắt, lê gọt vỏ, hai thứ xắt hạt lựu, thêm nước vào xay nhuyễn rồi thêm đường hoặc mật ong vào khuấy đều, thêm ít muối. Công dụng: Làm êm dịu thần kinh, thanh thử nhiệt, trừ ho đàm, giúp cơ thể chống được thử nhiệt của mùa hè, bổ sung nước và muối khoáng, sinh tố cho cơ thể, bảo vệ làn da luôn được mát mẻ.

- Món canh rau cần tây - thịt heo: Rau cần tây 100g (cả lá và thân) rửa sạch cắt ngắn. Nấm đông cô (nấm hương) 20g ngâm nước nóng có chút gừng, ngâm khoảng 15-20 phút rửa sạch, cắt nhỏ. Thịt heo nạc 100g rửa sạch cắt nhỏ, tỏi giã dập. Đun sôi thịt heo với 500ml nước, khi thịt chín cho cần tây + nấm đông cô + tỏi vào quậy đều, đến khi canh sôi chín là được. Nêm gia vị vừa ăn, dùng nóng trong bữa cơm. Những người ăn chay có thể thay thịt heo bằng đậu hũ miếng (hoặc bột đậu xanh), thay tỏi bằng tỏi tây (boireau). Công dụng: Rất có ích cho người cao huyết áp, suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể.

- Nếu bạn bị suy yếu chức năng gan, thận, suy nhược cơ thể, nên dùng món nước rau quả sau: Rau cần tây 100g rửa thật sạch, xắt nhỏ. Cà chua 1 trái, rửa sạch xắt lát, cho 2 thứ vào máy xay với nước lọc vừa đủ. Sau đó cho thêm 1 muỗng canh nước chanh vào để uống. Công dụng: Món này có tác dụng giải độc cơ thể, làm mạnh chức năng gan, thận, làm dịu thần kinh và tăng sức đề kháng. Ngoài ra, nước cốt rau cần tây dùng súc miệng (với chút muối) có thể chữa viêm họng, lở miệng, khản tiếng. Thoa lên da chữa mụn nhọt, lở loét, giúp lên da non. Nước sắc rau cần tây dùng gội đầu để dưỡng da đầu (gội lúc ấm), ngâm chân chữa nứt nẻ da chân. Dùng 250g cần tây, đun sôi với 1 lít nước trong 1 giờ.

Lưu ý:

Những người bị huyết áp thấp không nên dùng rau cần tây. Không cất giữ rau cần tây trong tủ lạnh quá 3 tuần, vì chất furanocoumarin (bergapten) có trong cần tây sẽ tăng gấp 25 lần, có thể gây ung thư cho súc vật trong thí nghiệm.

 Lương y Đinh Công Bảy

Nên đọc

Người dùng được tham gia nghiên cứu sức khỏe trên thiết bị của Apple

Các loại trái cây có lợi cho sức khỏe người dùng

Đến 2020, 80% người dân được lập hồ sơ sức khỏe điện tử

Củ khoai lang “vi diệu” đối với sức khỏe con người