Cung – cầu đều tăng, giá cũng sẽ tăng theo
Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), thời gian qua, thị trường nhà ở Hà Nội tiếp tục đối mặt với tình trạng lệch pha cung - cầu khi sản phẩm chủ yếu thuộc phân khúc cao cấp và hạng sang, trong khi nhà ở bình dân vẫn thiếu vắng.
Mặc dù các dự án mới ghi nhận khả năng hấp thụ tốt nhờ sự trở lại của dòng tiền đầu tư, nhưng mặt bằng giá cao tiếp tục đẩy nhiều người mua nhà để ở vào thế “rượt đuổi nhưng không theo kịp”, buộc phải chuyển hướng sang những lựa chọn “cực chẳng đã” như đi thuê nhà hoặc “nhắm mắt” với nhà tập thể hoặc chung cư mini không sổ.
Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS nhận định, dù nguồn cung đang tăng lên, nhưng chưa đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao tại những đô thị lớn như Hà Nội.
Cung vượt quá cầu, cộng với chi phí đầu vào phát triển dự án tiếp tục tăng cao, bao gồm chi phí đất, vật liệu xây dựng, nhân công và vốn đầu tư, nên trong ngắn hạn, mặt bằng giá sơ cấp khó có khả năng điều chỉnh giảm. Bên cạnh đó, phần lớn sản phẩm mới hiện nay được phát triển theo tiêu chuẩn cao cấp, kéo theo mức giá chào bán tăng tương ứng.
Chủ tịch VARS cũng nhấn mạnh, từ nay đến cuối năm, giá căn hộ có thể tiếp tục đi lên do kỳ vọng sinh lời vẫn ở mức cao, trong khi phần lớn nhà đầu tư hiện nay không chịu áp lực tài chính lớn, đặc biệt là từ lãi vay.
Khảo sát mới đây của VARS còn cho thấy, 61% người được hỏi cho biết đã hoãn kế hoạch mua nhà từ 6 tháng đến 1 năm do lo ngại về khả năng tài chính.
Theo VARS, việc tốc độ tăng giá nhà nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng thu nhập khiến nhiều người dần từ bỏ kỳ vọng sở hữu nhà riêng và chuyển sang thuê lâu dài, nhất là nhóm người trẻ.
Tương tự, khảo sát của Batdongsan.com.vn đối với nhóm chưa sở hữu bất động sản cũng cho biết, 93% không tự tin vào khả năng mua nhà. Trong đó, 61% cho rằng gần như không thể mua hoặc vay mua với thu nhập hiện tại, 32% cảm thấy chưa chắc chắn về tài chính để thực hiện kế hoạch này.
Loay hoay với giấc mơ an cư
Dù hiện nay, các sản phẩm bất động sản liên tục được đưa ra thị trường, nhưng với tỉ lệ giá tiếp tục tăng cao, đây vẫn là một trong những nỗi lo đối với người dân, khách hàng có nhu cầu ở thực.
Bà Nguyễn Đình Hải My, Chuyên gia Nghiên cứu Tài chính (Dat Xanh Services - DXS-FERI) nhận định: "Với thu nhập bình quân khoảng 15 triệu đồng mỗi tháng (180 triệu đồng mỗi năm), người lao động tại các đô thị như Tp.HCM đang thuộc nhóm khó tiếp cận nhà ở nhất châu Á".
Theo bà My, chỉ với phân khúc căn hộ, giá trung bình hiện nay có mức từ 3 - 4 tỷ đồng (2 phòng ngủ từ 55 - 65m2) nếu vay trên 2 tỷ đồng (gói vay cho người dưới 35 tuổi) thì lãi suất đã giao động trên 15 triệu 1 tháng (sau ưu đãi).
"Giá nhà leo thang, điều này khiến những người trẻ, những người có nhu cầu sở hữu nhà càng khó khăn hơn, việc phải tính toán lại tài chính, tổng thu nhập của gia đình nếu muốn sở hữu nhà là rất cần thiết.
Ngoài ra, trong thời gian tới khu ranh giới địa phương đã bị xóa bỏ, thị trường dự kiến sẽ đón nhận nhiều nguồn cung trong phân khúc giá thấp hơn ở giai đoạn tới. Các dự án này đa phần sẽ nằm ở khu vực ngoài phạm vi 10km từ trung tâm.
Những chính sách bán hàng ưu đãi để đẩy mạnh kích thích nhu cầu người mua dự kiến cũng sẽ tiếp tục trong thời gian tới, đây là cơ hội để người dân nắm bắt. Không nhất thiết phải ở trung tâm, nếu muốn sở hữu nhà", bà My chia sẻ.
Để giấc mơ sở hữu nhà không chỉ là "đặc quyền" của một số ít, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ, đồng bộ từ phía Nhà nước, thị trường tài chính, và doanh nghiệp bất động sản.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã xây dựng các chính sách bài bản để giúp người trẻ an cư, TS. Cấn Văn Lực cho biết nhiều nước đã triển khai hiệu quả các mô hình hỗ trợ người dân an cư.
Singapore là ví dụ điển hình với hệ thống nhà ở công (HDB) chiếm hơn 80% nguồn cung, Chính phủ trực tiếp đầu tư xây dựng và trợ cấp cho người mua nhà lần đầu, đặc biệt là các cặp đôi trẻ, đi kèm chính sách vay ưu đãi.
Nhật Bản phát triển nhà cho thuê dài hạn, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia đầu tư và vận hành. Đức có mô hình quỹ nhà ở xã hội được vận hành bởi các tổ chức phi lợi nhuận.
Từ những kinh nghiệm này, ông Lực nhấn mạnh Việt Nam cần xây dựng một quỹ nhà ở quốc gia có vốn mồi từ ngân sách và cơ chế huy động xã hội hóa, tập trung hỗ trợ đúng đối tượng, minh bạch và có giám sát hiệu quả.