Giá nhà tăng gấp nhiều lần, vượt xa thu nhập
Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, chỉ trong 10 năm qua, giá căn hộ trung bình tại TP.HCM đã tăng gấp 3 lần, từ mức khoảng 25–30 triệu đồng/m2 vào năm 2013 lên mức 70–80 triệu đồng/m2 năm 2025, thậm chí những dự án trung tâm cán mốc 120–150 triệu đồng/m2. Tại Hà Nội, mức giá trung bình cũng tăng từ 20–25 triệu đồng/m2 lên khoảng 60–70 triệu đồng/m2.
Trong khi đó, thu nhập bình quân của người lao động tăng trưởng chậm hơn nhiều, trung bình chỉ khoảng 7–8%/năm. Điều này dẫn đến tỷ lệ giá nhà/thu nhập (price-to-income ratio) tại Việt Nam đang thuộc nhóm cao nhất khu vực, dao động từ 20–25 lần, trong khi tại Thái Lan hay Malaysia chỉ khoảng 10–15 lần.
Nói cách khác, nếu chỉ dựa vào thu nhập để tiết kiệm mua nhà, một người trẻ phải mất từ 15–20 năm, thậm chí lâu hơn, mới có thể sở hữu được một căn hộ trung bình tại đô thị lớn.
Theo thông tin từ Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cũng cho biết, trong nhiều năm qua, giá nhà tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh và Đà Nẵng liên tục leo thang, thiết lập mặt bằng mới, trong khi thu nhập của người dân tăng chậm hơn rất nhiều. Khoảng cách ngày càng giãn rộng này khiến việc sở hữu một căn hộ trở thành thử thách lớn, ngay cả với nhóm lao động có thu nhập cao.
Theo dữ liệu nghiên cứu của Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE), quý II.2025, chỉ số giá căn hộ chung cư tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM đã tăng lần lượt 87,7%, 69,8% và 48,3% so với năm 2019. Hiện tại, giá bán trung bình ở ba thành phố này đã lên tới 75,5 triệu đồng/m2 tại Hà Nội, 66,4 triệu đồng/m2 tại Đà Nẵng và 77,1 triệu đồng/m2 tại TP.HCM.
Trong giai đoạn 2014 đến giữa năm 2025, thu nhập bình quân đầu người tại Hà Nội tăng từ 4,11 triệu đồng/tháng lên 8,3 triệu đồng/tháng, tương ứng mức tăng trung bình 6,4% mỗi năm. Ngược lại, giá căn hộ chung cư trung bình lại tăng nhanh gấp đôi, khoảng 11,7%/năm, từ 25 triệu đồng/m2 lên tới 75,5 triệu đồng/m2.
Người trẻ vẫn tham gia mạnh mẽ vào thị trường
Bất chấp giá nhà tăng cao, kể từ năm 2019, tỷ lệ người trẻ tham gia thị trường nhà ở, đặc biệt là ở phân khúc căn hộ, lại có xu hướng tăng lên so với thế hệ trước.
Thông tin từ các sàn giao dịch BĐS là hội viên của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, tỷ lệ giao dịch từ các nhóm khách hàng trong độ tuổi 25-35 đang ngày càng tăng, và hiện chiếm trung bình khoảng trên 40% tổng lượng giao dịch. Đáng chú ý, tại một số dự án, nhóm thậm chí còn chiếm tới 70% lượng giao dịch.
Tỷ lệ này đang gia tăng bởi trước hết, Việt Nam đang trong thời kỳ dân số vàng, với hơn 50% dân số thuộc nhóm dưới 35 tuổi, có nhu cầu an cư và đầu tư BĐS rất lớn.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS, nhận định: “Người trẻ đang là lực lượng khách hàng chủ đạo trên thị trường, nhưng áp lực tài chính là rất lớn. Do đó, chính sách tín dụng cần linh hoạt hơn, đi kèm với việc phát triển mạnh nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở vừa túi tiền.”
Trong khi đó, bà Trần Thị Mỹ Linh – chuyên gia tài chính cá nhân – khuyến nghị: “Người trẻ cần có kế hoạch tài chính cụ thể trước khi mua nhà, không nên vay quá 40% giá trị tài sản. Ngoài ra, cần duy trì quỹ dự phòng ít nhất 6 tháng chi phí sinh hoạt để tránh rủi ro.”
Các chuyên gia dự báo, trong 5 năm tới, với việc quỹ đất trung tâm ngày càng hạn hẹp, các thành phố vệ tinh quanh Hà Nội và TP.HCM sẽ trở thành điểm đến chính của người trẻ mua nhà. Đồng thời, sự phát triển của hạ tầng giao thông (metro, đường vành đai, cao tốc) sẽ giúp rút ngắn khoảng cách, biến việc sống ở vùng ven thành lựa chọn hợp lý.
Ngoài ra, mô hình “sống thông minh” (smart living) với căn hộ tích hợp công nghệ IoT, năng lượng xanh, quản lý qua ứng dụng sẽ hấp dẫn thế hệ trẻ vốn quen với công nghệ và lối sống hiện đại.
Có thể nói, giá nhà tại Việt Nam đang tăng cao, vượt xa tốc độ tăng trưởng thu nhập, tạo ra nhiều thách thức cho thế hệ trẻ. Thế nhưng, thay vì bị loại khỏi cuộc chơi, người trẻ vẫn tham gia mạnh mẽ vào thị trường nhà ở với những chiến lược mới: tận dụng vay ngân hàng, chọn phân khúc vừa túi tiền, dịch chuyển ra vùng ven và coi bất động sản như kênh đầu tư an toàn.
Sự tham gia năng động này không chỉ phản ánh khát vọng an cư của thế hệ trẻ, mà còn định hình diện mạo mới cho thị trường bất động sản Việt Nam – nơi nhu cầu thật, tư duy tài chính mới và công nghệ sẽ cùng tạo ra những xu hướng phát triển trong thập kỷ tới.