Xuất khẩu tôm có thể đạt 3,8 tỷ USD trong năm nay

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa công bố báo cáo xuất khẩu tháng 7/2025. Theo đó, kim ngạch xuất khẩu tôm tháng 7 đạt 410 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 7 tháng năm 2025, xuất khẩu tôm đạt 2,5 tỷ USD, tăng 24%.

Trong cơ cấu thị trường, Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu với kim ngạch 710 triệu USD, tăng 78% và chiếm 29% tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành. Riêng tháng 7 đạt 115 triệu USD, tăng 63% so với cùng kỳ nhờ nhu cầu tiêu thụ mạnh, đặc biệt với sản phẩm tôm hùm, cùng lợi thế địa lý và chi phí logistics thấp.

Khối CPTPP ghi nhận đạt 699 triệu USD, tăng 36% so với cùng kỳ, chiếm 28%. Trong đó, Nhật Bản là thị trường lớn nhất trong khối đạt 320 triệu USD (tăng 15%), song riêng tháng 7 giảm nhẹ 1,4% do đồng yên yếu, dù nhu cầu sản phẩm chế biến, giá trị gia tăng vẫn duy trì ổn định.

Xuất khẩu sang EU đạt 309 triệu USD trong 7 tháng đầu năm 2025, tăng 17%, riêng tháng 7 đạt 57 triệu USD, tăng 21%, hưởng lợi từ lạm phát hạ nhiệt và nhu cầu ổn định cho sản phẩm chế biến. Bên cạnh đó, thị trường Hàn Quốc đạt 203 triệu USD, chiếm 8% tổng xuất khẩu, nhờ nhu cầu tôm chế biến cho kênh HORECA và tiêu thụ nội địa ổn định.

Trong khi đó, xuất khẩu tôm sang Mỹ gặp nhiều khó khăn. Tháng 7 đạt 63 triệu USD, giảm 29% so với cùng kỳ; lũy kế 7 tháng đạt 404 triệu USD, chỉ tăng 3%. Sau giai đoạn tăng mạnh trong tháng 5-6 nhờ đơn hàng "né thuế", hoạt động xuất khẩu chững lại do mức thuế đối ứng 20% chính thức áp dụng, cùng nguy cơ thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp.

VASEP nhận định, điều này làm biên lợi nhuận thu hẹp, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh chiến lược giá và cơ cấu đơn hàng. So với các đối thủ như Ecuador (thuế 15%) hay Indonesia và Philippines (19%), tôm Việt Nam dần mất lợi thế cạnh tranh.

Về cơ cấu sản phẩm, trong 7 tháng đầu năm, tôm chân trắng đạt 1,6 tỷ USD (tăng 8%), chiếm 63% tổng kim ngạch; tôm sú đạt 260 triệu USD (tăng 5%); các loại tôm khác đạt 657 triệu USD, tăng mạnh 117% nhờ đơn hàng tôm đông lạnh từ châu Á.

VASEP dự báo cả năm, xuất khẩu tôm có thể đạt 3,6–3,8 tỷ USD trong kịch bản doanh nghiệp tiếp tục khai thác tốt thị trường châu Á, EU, các nước CPTPP và đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng sang Nhật Bản. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại trong nửa cuối năm nếu Mỹ tiếp tục giảm nhập khẩu từ Việt Nam do tác động của thuế đối ứng và các biện pháp phòng vệ thương mại. Trong khi đó, các đối thủ như Ecuador, Indonesia, Philippines đang duy trì mức thuế nhập khẩu thấp hơn, tạo áp lực cạnh tranh lớn hơn.

“Để giữ đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần chủ động đa dạng hóa thị trường, tăng tỷ trọng sản phẩm chế biến, đáp ứng yêu cầu chứng nhận khắt khe và xây dựng chiến lược giá phù hợp với biến động chính sách quốc tế” – VASEP nhận định.