Xuất khẩu cá tra bị ảnh hưởng bởi lạm phát

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), dường như lạm phát và sự mất giá tiền tệ tại nhiều thị trường nhập khẩu đã đến giai đoạn ngấm sâu và ảnh hưởng nặng nề đối với tầng lớp người tiêu thụ có mức thu nhập trung bình hoặc thấp, khiến họ phải cân nhắc, tính toán kỹ trong chi tiêu. Do vậy, đây là thời điểm lạm phát làm giảm nhu cầu đối với cả các mặt hàng thực phẩm có giá vừa phải như cá tra, vốn phù hợp với túi tiền của đại đa số người bình dân các nước. 

Xuất khẩu cá tra đi xuống ở hầu hết thị trường nhập khẩu chính, ngay cả thị trường “lạc quan nhất” với doanh nghiệp Việt là Trung Quốc.

Riêng trong tháng 9, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đạt 49 triệu USD, đi xuống so với tháng 8 song vẫn tăng 190% so với tháng 9/2021.

Tính đến hết quý 3, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đạt 590 triệu USD, tăng 111% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra.

VASEP đánh giá nhu cầu nhập khẩu của thị trường vẫn cao và gần như quay trở về mức như trước đại dịch, nhưng đồng Nhân dân tệ xuống mức thấp nhất 30 năm so với đồng USD khiến các nhà nhập khẩu cầm chừng hơn khi mua hàng từ nước ngoài.

Tương tự, thị trường Mỹ và EU càng khó khăn hơn khi lạm phát tăng kỷ lục. Theo đó, Cục dự trữ Liên bang Mỹ Fed liên tục nâng lãi suất để kiểm soát giá hàng hóa và lạm phát, điều này khiến đồng USD biến động mạnh, ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu.

Trong tháng 9 vừa qua, xuất khẩu cá tra sang Mỹ tăng 41% so với cùng kỳ năm 2021 nhưng vẫn thấp hơn so với tháng 8. Hết quý 3, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 454 triệu USD, tăng 83% và chiếm 23% giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam.

Còn với thị trường EU, lạm phát gia tăng, giá trị đồng Euro cũng xuống mức thấp nhất 20 năm so với đồng USD khiến nhu cầu tiêu thụ cá tại thị trường EU giảm mạnh, trong có cá tra.

Do vậy trong tháng 9, xuất khẩu cá tra sang EU giảm 3 triệu USD so với tháng 8. Song lũy kế 9 tháng, xuất khẩu cá tra sang EU đạt gần 160 triệu USD, gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021.

Tương tự như EU, thị trường Anh cũng phải vật lộn với lạm phát và chi phí năng lượng sau cuộc xung đột Nga - Ukraine. Đồng bảng Anh cũng tụt giá xuống mức thấp nhất kể từ năm 1985 tới nay khiến xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Anh trong quý 3 chững lại. Tuy vậy, tính chung 9 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt gần 50 triệu USD, tăng 30%.

Như vậy, xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong tháng 9 đã bắt đầu thấm đòn lạm phát. Tuy nhiên tính chung 9 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra của cả nước đạt gần 2 tỷ USD, tăng 83% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ mức tăng trưởng cao trong 8 tháng đầu năm.

Theo VASEP, dù diễn biến xuất khẩu trong quý cuối năm có thể không tích cực như những tháng đầu năm, nhưng dự báo xuất khẩu cá tra năm 2022 vẫn có thể đạt khoảng 2,5 tỷ USD, mức kỷ lục đáng ghi nhận của ngành cá tra Việt Nam.