TP.HCM: Nguồn thu tiền sử dụng đất tụt xuống nhóm thấp nhất thập kỷ

Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa công bố báo cáo đánh giá thị trường bất động sản giai đoạn 2011-2020 và cảnh báo nguồn thu tiền sử dụng đất của thành phố trong năm 2020.

Theo dữ liệu thống kê từ Cục thuế TP.HCM, nguồn thu tiền sử dụng đất cho ngân sách thành phố năm 2020 chỉ ở mức 7.634 tỷ đồng, kém xa tất cả các năm suốt thập kỷ qua và chỉ nhỉnh hơn năm 2014 (thành phố thu được 6.037 tỷ đồng) vì giai đoạn này thị trường bất động sản ở cuối chu kỳ khủng hoảng.

Giai đoạn 2015 - 2018, các năm hồi phục mạnh mẽ sau chu kỳ suy thoái và bật tăng đỉnh điểm, thị trường bùng nổ với nguồn cung bất động sản dồi dào, thành phố ghi nhận nguồn thu tiền sử dụng đất dao động trong ngưỡng 15.727 - 21.706 tỷ đồng.

Năm 2019, dù thị trường bắt đầu xuất hiện một số dấu hiệu giảm tốc rõ rệt, việc cấp phép dự án mới chững lại, nguồn thu tiền sử dụng đất của TP.HCM vẫn đạt ngưỡng 14.684 tỷ đồng, cao hơn gấp đôi so với năm 2020.

Theo HoREA, việc thành phố bị giảm nguồn thu tiền sử dụng đất năm 2020 có liên quan mật thiết đến nguồn cung nhà ở trên địa bàn sụt giảm mạnh, đồng thời thị trường chịu tác động kép do đại dịch làm đình trệ thêm việc đầu tư xây dựng, mở bán dự án mới. Kết quả số thu ngân sách nhà nước từ thị trường bất động sản và từ nguồn đất đai, nhất là số thu tiền sử dụng đất, số thu thuế thu nhập doanh nghiệp từ kinh doanh bất động sản phản ánh đúng diễn biến của thị trường nhà đất thành phố suốt thập kỷ qua.

Tổng số thu tiền sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 đạt 125.270 tỷ đồng, chỉ chiếm 4,26% tổng thu ngân sách của thành phố. Số thu tiền sử dụng đất trong các năm 2011- 2014 bị giảm mạnh do hệ quả của thị trường bất động sản bị khủng hoảng "đóng băng".

Từ đầu năm 2014 thị trường tăng trưởng trở lại, nên số thu tiền sử dụng đất bật tăng kể từ năm 2015 đạt 16.073 tỷ đồng, gấp 2,66 lần so với năm 2014. Trong các năm 2016 - 2020, số thu tiền sử dụng đất đạt 75.372 tỷ đồng và bình quân chỉ chiếm tỷ lệ 4,15% tổng thu ngân sách của thành phố, giảm 0,11% so với giai đoạn 5 năm trước đó.

Theo ông Châu, Chủ tịch HoREA, từ năm 2017 trở đi là giai đoạn phát triển đỉnh cao của thị trường bất động sản, nên số thu tiền sử dụng đất cao nhất đạt 21.706 tỷ đồng (chiếm 6,19% tổng thu ngân sách thành phố). Số thu tiền sử dụng đất trong 3 năm gần đây từ 2018 - 2020 tiếp tục xu thế bị sụt giảm mạnh do thiếu nguồn cung dự án và sản phẩm nhà ở. Riêng số thu tiền sử dụng đất năm 2020 chỉ đạt 7.634 tỷ đồng, bằng một nửa số thu năm 2019 và chỉ bằng một phần ba số thu tiền sử dụng đất năm 2017 là do tác động kép vướng pháp lý và ảnh hưởng của COVID-19.