Siết chặt quản lý, ngăn chặn buôn lậu và hàng giả trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ

Cụ thể, theo báo cáo, 9 tháng năm 2025, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp trên cả nước. Các đối tượng lợi dụng đường biên giới đất liền, cửa khẩu, đường biển, đường hàng không để vận chuyển hàng cấm, hàng lậu. Các mặt hàng vi phạm chủ yếu gồm: xăng dầu, vàng, rượu, bia, thuốc lá, đường cát, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng may mặc, điện tử, đồ gia dụng…

Quang cảnh buổi làm việc

Đáng chú ý, sự bùng nổ của thương mại điện tử kéo theo tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng nhái, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường số với quy mô ngày càng lớn, phương thức tinh vi, gây thiệt hại cho doanh nghiệp và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng.

Trong 9 tháng, lực lượng Quản lý thị trường và các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công Thương đã phát hiện, xử lý 15.544 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách nhà nước gần 216 tỷ đồng; trong đó xử phạt hành chính hơn 191 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm gần 211 tỷ đồng. Đặc biệt, có 133 vụ việc có dấu hiệu tội phạm đã được chuyển cơ quan điều tra xử lý.

Trong đợt cao điểm từ 15/5 đến 15/6/2025, hàng loạt vụ việc lớn đã bị triệt phá: thu giữ hàng nghìn sản phẩm giả mạo thương hiệu nổi tiếng tại Trung tâm thương mại Saigon Square (TP. Hồ Chí Minh); tạm giữ hơn 500 sản phẩm thời trang giả tại Đà Nẵng; phát hiện cơ sở sản xuất tất chân giả mạo xuất xứ tại Hà Nội… Trên môi trường thương mại điện tử, lực lượng chức năng đã xử lý 4.052 vụ, phạt gần 63 tỷ đồng, gỡ bỏ 44.446 sản phẩm, chặn 12.414 gian hàng có dấu hiệu vi phạm.

Theo Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước Trần Hữu Linh cho rằng, mặc dù số vụ xử phạt trong 9 tháng đầu năm vẫn ở mức cao, song số cuộc kiểm tra và xử lý vi phạm đã giảm 40% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ tình trạng chồng chéo trong công tác quản lý giữa các Bộ, ngành; tổ chức bộ máy thay đổi, nhiều Đội Quản lý thị trường chưa có chức năng, nhiệm vụ cụ thể, khiến công tác kiểm tra bị đình trệ.

Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước - Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương 

Từ những vấn đề trên, Cục trưởng Trần Hữu Linh kiến nghị Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia làm rõ thẩm quyền trong việc quản lý hàng hóa của bộ, ngành chủ quản. Đồng thời, cần chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố kiện toàn Ban Chỉ đạo 389 cấp tỉnh và cấp cơ sở để thống nhất và tăng cường hiệu quả phối hợp.

Phó Chánh Văn phòng Trần Đức Đông đánh giá cao báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương. Ông nhấn mạnh vai trò tham mưu của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, đề nghị tiếp tục chủ động nắm bắt tình hình, phát hiện sơ hở, khoảng trống pháp lý để kiến nghị giải pháp phù hợp. Đặc biệt, cần ứng dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật số trong truy xuất nguồn gốc hàng hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành, tăng cường chia sẻ thông tin và đẩy mạnh tuyên truyền để người tiêu dùng nâng cao ý thức chống hàng giả, hàng nhái.

Ông Trần Đức Đông yêu cầu các đơn vị tiếp tục chủ động nắm bắt tình hình, phát hiện sơ hở, khoảng trống pháp lý để kiến nghị giải pháp kịp thời. Cùng với đó, cần chú trọng truyền thông, nâng cao ý thức người tiêu dùng, phát huy vai trò cộng đồng trong việc phát hiện, tố giác hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.