Nữ anh hùng duy nhất Việt Nam trở thành huyền thoại với lời 'tiên tri' ứng nghiệm sau 7 năm, tên được đặt cho trường học ở Cuba, có nhiều đóng góp lớn lao cho đất nước

Bà Võ Thị Thắng (10/12/1945 – 22/8/2014) sinh ra trong một gia đình cách mạng đông con tại Bến Lức, Long An. Từ năm 16 tuổi, bà đã gia nhập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Chưa đầy một năm sau, bà được điều về Sài Gòn để hoạt động bí mật trong Phong trào Thanh niên – Sinh viên – Học sinh, sau đó là Phong trào Công nhân và tham gia lực lượng vũ trang ngay trong lòng đô thị.

Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, câu chuyện nổi tiếng nhất về bà gắn liền với một lời "tiên tri" đã ứng nghiệm sau 7 năm. Trong chiến dịch Tết Mậu Thân 1968, bà Võ Thị Thắng cùng nhiều đồng đội bị bắt, chính quyền Việt Nam Cộng hòa cáo buộc bà các tội danh "phản nghịch", "phá rối trị an" và "cố sát". Với lý do cho rằng bà "ngoan cố", họ đã kết án bà 20 năm tù. Trước lời tuyên án hả hê của một thành viên Hội đồng xét xử: "Vậy là cuộc đời cô nữ sinh từ đây sẽ chôn vùi trong ngục tối", bà đã đáp lại đầy kiên cường: "Liệu chính quyền các ông có tồn tại đến 20 năm để cầm tù tôi không?".

Không ai ngờ rằng lời "tiên tri" đó lại trở thành hiện thực đúng 7 năm sau. Trước khi chính thể Việt Nam Cộng hòa sụp đổ vào ngày 30/4/1975, bà Võ Thị Thắng cùng các đồng đội đã được trao trả cho Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại sân bay Lộc Ninh theo Hiệp định Paris ngày 7/3/1974. Hình tượng kiên trung, bất khuất của bà đã đi vào nhiều tác phẩm văn học, nổi bật là bài thơ của nhà thơ Trần Quang Long ca ngợi nụ cười đầy thách thức của bà:

"Chị là con người mang tên Chiến Thắng

Đã sinh ra và lớn lên từ mùa thu cách mạng

Hai mươi ba năm rực rỡ chiến công

Đã nở nụ cười tươi như một đóa hồng."

Sau khi đất nước giành độc lập, nữ anh hùng Võ Thị Thắng đã đảm nhận nhiều vị trí quan trọng. Bà từng là Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX và khóa X, Đại biểu Quốc hội khóa IX, X, XI; nguyên Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch, nguyên Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam-Cuba, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Bà đã có những đóng góp lớn lao cho đất nước trong suốt quá trình công tác.

Bà được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Lao động hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất, Huân chương Hữu nghị Cuba, Huân chương Ana Betancourt Cuba, Huân chương Oriente Cuba, và Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng.

Vào ngày 22/8/2014, bà qua đời sau một thời gian dài chiến đấu với bệnh tật, hưởng thọ 69 tuổi. Nhằm ghi nhận những đóng góp xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, năm 2015, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã ký quyết định truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho bà Võ Thị Thắng.

Tại thủ đô La Habana, Cuba, một ngôi trường tiểu học vinh dự mang tên bà. Bà Võ Thị Thắng từng có dịp đến thăm trường này và được Nhà nước Cuba trao tặng Huân chương Ana Betancourt - một danh hiệu cao quý dành cho những phụ nữ có nhiều cống hiến cho xã hội. Bà là một trong số ít những người ngoài Cuba được nhận phần thưởng danh giá này.

Trong không gian trang trọng của nhà trường, nhiều hình ảnh và hiện vật về Việt Nam được trưng bày, nổi bật là bức ảnh chị Võ Thị Thắng với "Nụ cười chiến thắng". Trường hiện có 530 học sinh từ lớp 1 đến lớp 6, thuộc hệ thống giáo dục tiểu học của Cuba. Bức ảnh "Nụ cười chiến thắng" đã được nhà trường lồng ghép vào chương trình giáo dục như một biểu tượng sáng ngời của tinh thần dũng cảm, kiên cường của thế hệ thanh niên trong kháng chiến chống Mỹ.

Hình ảnh này không chỉ truyền tải ý chí bất khuất mà còn khắc sâu vào tâm trí học sinh về cuộc đấu tranh kiên cường của nhân dân Việt Nam chống lại cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ.