Nhìn lại sau hai năm thực thi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được Quốc hội khóa 12 thông qua tại kỳ họp thứ 8 ngày 17 tháng 11 năm 2010 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2011. Trong hơn 2 năm triển khai,  Bộ Công Thương và Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền với nhiều hình thức và đối tượng khác nhau như: Tổ chức hội nghị, hội thảo, lớp tập huấn cho các cán bộ, công chức trực tiếp thực hiện hoạt động quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại địa phương trên cả nước.

Thực tế cho thấy, trong hơn 2 năm thực thi Luật bảo vệ quyền lợi NTD đã xuất hiện những hạn chế ngay trong  hệ thống pháp luật về bảo vệ NTD và những quy định liên quan khác. Sự nhận thức khác nhau trong các cơ quan giải quyết yêu cầu của NTD dẫn đến ảnh hưởng tới quyền lợi hợp pháp của họ. Đó là những vướng mắc trong hệ thống tổ chức bộ máy nhân sự và sự phân công công tác chuyên môn thiếu đồng nhất tại các địa phương. Thiếu ngân sách hoạt động không chỉ đối với cơ quan bảo vệ NTD Trung ương mà còn khiến hoạt động của các tổ chức tham gia bảo vệ NTD gần như không triển khai được hoặc thiếu hiệu quả.

Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã quy định về trách nhiệm của các tổ chức xã hội trong việc tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, được giao thực hiện một số nhiệm vụ gắn với nhiệm vụ của Nhà nước và được hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 01/2011/TT-BTC ngày 06 tháng 01 năm 2011 quy định việc hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước cho hội có hoạt động gắn với nhiệm vụ của nhà nước giao. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này việc triển khai các quy định nói trên vẫn gặp lúng túng và các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn trong quá trình hoạt động. Thêm nữa, quy định về cấp ngân sách cho các tổ chức XH tham gia hoạt động bảo vệ NTD hiện nay chưa có một trình tự, kế hoạch chặt chẽ. Điều này được minh chứng bởi việc cấp ngân sách cho các tổ chức XH này nhưng chưa hình thành được dự toán chi phí cho các hoạt động cụ thể, chưa xây dựng được những đề án, kế hoạch hoạt động và đánh giá hiệu quả hoạt động. Chính vì thế hoạt động của các tổ chức XH tham gia bảo vệ NTD đã có nhưng tính chủ động chưa cao.

Sau hơn hai năm Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực, các quy định của Luật đã đi vào cuộc sống, nhận thức về bảo vệ NTD được nâng lên một bước. Công tác quản lý NN về Bảo vệ NTD từ trung ương tới địa phương đã được quan tâm và hướng đến sự chuyên nghiệp, hiệu quả. Các tổ chức XH tham gia công tác bảo vệ NTD đã dần hình thành tới tận các cơ sở, mở rộng hoạt động và bắt đầu có tiếng nói trong cộng đồng. Hoạt động của các Hội đã phong phú hơn, biết tranh thủ sự hỗ trợ không chỉ cơ quan quản lý nhà nước mà còn của các cá nhân tổ chức kinh doanh để triển khai hoạt động bảo vệ người tiêu dùng.

Nhận thức của NTD đã từng bước được nâng cao, thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và các phương tiện truyền thông NTD đã bước đầu biết đến và đặt niềm tin vào các cơ quan, tổ chức xã hội bảo vệ NTD. 

                                                                                                                   TH.K