Nhà đầu tư F0 thích “săn” cổ phiếu tăng nhiều lần

Penny nổi sóng

Trong bất kỳ thời điểm nào của thị trường chứng khoán cũng luôn có những cổ phiếu tăng trần nhiều phiên liên tiếp, thu hút dòng tiền của nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu cơ hoặc nhà đầu tư lần đầu tham gia thị trường chứng khoán (F0). Số lượng cổ phiếu tăng giá 5-10 lần, thậm chí hàng chục lần trong năm 2021 diễn ra dày đặc, thường xuyên, tập trung ở những cổ phiếu có vốn hóa nhỏ (penny), số cổ phiếu sẵn sàng giao dịch ít.

Đầu năm 2021, rất nhiều cổ phiếu niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) có giá chỉ 1.000 - 2.000 đồng/cổ phiếu, thậm chí chỉ vài trăm đồng và sàn HOSE có 32 cổ phiếu với giá dưới 5.000 đồng/cổ phiếu. Nhưng đến cuối năm 2021, sàn HOSE không còn cổ phiếu nào có giá dưới 5.000 đồng/cổ phiếu, những cổ phiếu đó đã giá tăng vài lần, thậm chí vài chục lần trong khi chỉ số VN-Index chỉ tăng hơn 35%. Hiện tượng này cũng xảy ra ở các cổ phiếu niêm yết hay đăng ký giao dịch trên thị trường công ty đại chúng chưa niêm yết (UPCoM) của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Những cổ phiếu penny nổi sóng mạnh nhất trong năm 2021 là TGG tăng 6.811% (từ đáy 1.120 đồng/cổ phiếu đến đỉnh 77.400 đồng/cổ phiếu), LIC tăng 2.666% (từ đáy 6.100 đồng/cổ phiếu lên 168.700 đồng/cổ phiếu), ATA tăng 2.481% (từ đáy 200 đồng/cổ phiếu lên 5.500 đồng/cổ phiếu), SDA tăng 2.481% (từ đáy 3.100 đồng/cổ phiếu lên 80.000 đồng/cổ phiếu), APS tăng 1.404% (từ đáy 200 đồng/cổ phiếu lên 5.500 đồng/cổ phiếu), PVL tăng 1.394% (từ đáy 1.600 đồng/cổ phiếu lên 23.900 đồng/cổ phiếu), SJF tăng 1.124% (từ đáy 2.010 đồng/cổ phiếu lên 24.600 đồng/cổ phiếu), SPI tăng 1.122% (từ đáy 1.800 đồng/cổ phiếu lên 22.000 đồng/cổ phiếu), TNT tăng 1.084% (từ đáy 1.800 đồng/cổ phiếu lên 21.550 đồng/cổ phiếu)… Trong đó, có nhiều cổ phiếu của những doanh nghiệp thua lỗ triền miên thậm chí không có doanh thu.

Một điểm dễ nhận thấy ở các cổ phiếu này là lúc đầu có thị giá xoay quanh 1.000 - 5.000 đồng/cổ phiếu và vốn hóa chỉ vài tỷ đồng đến vài chục tỷ đồng, được ví như một chiếc lá. Còn cổ phiếu bluechips với vốn hóa trị giá hàng chục ngàn tỷ đồng như những hòn đá. Cơn gió nhỏ cũng đủ làm chiếc lá bay xa còn hòn đá vẫn đứng im. Khi có dòng tiền lớn của vài nhà đầu tư cá nhân cũng đủ năng lượng làm cổ phiếu penny “dậy sóng” còn đối với bluechips cần dòng tiền lớn từ những “cá mập” trên thị trường như quỹ đầu tư trong và ngoài nước, tự doanh...

Nhiều người thua lỗ

Nhờ phương pháp dòng tiền trong phân tích kỹ thuật và thấu hiểu những tài sản ẩn của doanh nghiệp cũng như kinh nghiệm về cổ phiếu penny, nhà đầu tư Nguyễn Thái Bình (TP.HCM) từng mua một trong những mã chứng khoán kể trên từ đầu chân sóng và kiếm lời rất nhiều lần. Trái ngược lại là nhiều nhà đầu tư khác, đặc biệt là F0 đu đỉnh những cổ phiếu tăng nóng dẫn đến thua lỗ lớn đâm ra sợ chứng khoán, nói thị trường chứng khoán là cờ bạc, lừa đảo vì sau khi tăng giá vài ngàn %, các cổ phiếu mang tính chất đầu cơ ở trên đều lao dốc, giảm giá 50-80% trong một thời gian ngắn.

Nhà đầu tư Nguyễn Thái Bình chia sẻ, không riêng gì penny mà các cổ phiếu bluechips cũng khiến bao nhiêu nhà đầu tư cháy tài khoản nếu mua đỉnh, bán đáy do tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội (FOMO), muốn làm giàu nhanh. Cổ phiếu ngành thép, phân bón, ngân hàng, chứng khoán… đều có tính chất chu kỳ tăng giá rồi giảm giá kéo dài trong nhiều năm. Cổ phiếu ngành thép như NKG, HSG, TLH, HPG từng tăng giá 536-1.448% trong giai đoạn 2020-2021 nhờ giá thép tăng nhưng giai đoạn trước đó 2018-2020, giá thép giảm khiến những cổ phiếu này đã lao dốc 59-86% khiến nhiều nhà đầu tư lỗ lớn nhưng nếu giữ đến thời điểm hiện tại vẫn đạt mức sinh lời tốt. Trong thời gian sắp tới, cổ phiếu ngành thép có khả năng lập lại chu kỳ giảm giá như giai đoạn 2018-2020.

Chuyên gia chứng khoán Nguyễn Hồng Điệp chia sẻ: “Bản chất tham gia thị trường chứng khoán đối với đa số nhà đầu tư cá nhân là tìm kiếm lợi nhuận trong một chu kỳ nào đó. Có nghĩa là, có thể họ cũng không cần quan tâm đến cơ bản hay đầu cơ, miễn là mua được cổ phiếu với giá tốt, sau một thời gian nắm giữ, nó tăng giá lên và chốt lời. Suy nghĩ này hoàn toàn đúng, không có gì phải che đậy. Vấn đề ở đây là liệu có giữ được đồng lời dễ dãi đó hay không? Có thể ăn lời chín lần, một lần vấp ngã là mất toàn bộ cả vốn lẫn lãi”. Cho nên, ông không bao giờ phản đối hàng đầu cơ và ông cũng có dành ra một tỷ trọng tài sản nhất định để tham chiến, nhưng luôn tuân thủ kỷ luật: "Nó cho ăn thì ăn non, không tắm hai lần trên một dòng sông".

Ông Nguyễn Hồng Điệp cho rằng, có câu nói "đầu cơ thì cờ đâu", có nghĩa là nếu chơi hàng đầu cơ, thuần túy không có bất cứ nội tại gì hoặc nội tại rất kém, thì phải có người phất cờ hay gọi là lái tàu. Nếu hiểu theo cách nghĩ dân gian, lái tàu là những tay to tham gia mua bán, có thể tác động giá vào những giai đoạn nhất định, thì hầu như toàn bộ các cổ phiếu đều có lái. Quan trọng là lái nào. Nếu lái đó họ chỉ quan tâm đến giá trị nội tại thực của cổ phiếu, thấp thì họ mua vào, cao quá thì họ bán ra, thì đó là lái có tâm, lái chính đạo. Còn nếu lái chỉ thổi giá nhằm đến động cơ tháo hàng vùng giá cao, "úp sọt" những con cừu non ngơ ngác, thì đó là tội ác cần lên án.

Cuộc chơi chứng khoán là khắc nghiệt, không thể đổ thừa cho ai. Dòng tiền thông minh sẽ tìm đến nơi có khả năng sinh lời bền vững và an toàn nhất. Không sớm thì muộn những cổ tốt, rẻ sẽ được dòng tiền chú ý và tăng giá trở lại đúng với lợi nhuận mà doanh nghiệp làm ra.