Mạng xã hội: Có thể thích viết gì thì viết?

Mạng xã hội đang bị lợi dụng để lừa đảo, trục lợi 

Ban đầu, các mạng xã hội đơn thuần là nơi chia sẻ thông tin, hình ảnh và cảm xúc của người dùng, kết nối và giữ các mối quan hệ được thường xuyên và “không biên giới” cùng nhiều tiện ích thú vị khác như giải trí, game,… Ngày nay, với sự bùng nổ về người dùng, mạng xã hội còn trở thành một kênh bán hàng phổ biến và “siêu” hiệu quả bởi “hiệu ứng lây lan” với tốc độ chóng mặt còn hơn cả virus, trở thành kênh tiếp cận vô cùng thuận lợi và nhanh chóng giữa người bán và khách hàng. Ví dụ, trong mạng xã hội Facebook khi bạn gửi thông tin cho một friend thì tất cả những friends hay fans của người đó cũng sẽ nắm bắt được thông tin của bạn.

Thật khó có thể phủ nhận “sức mạnh” lan truyền của mạng xã hội đối với đời sống và nó cũng chính là điều kiện thuận lợi cho rất nhiều kẻ lợi dụng để tung tin đồn thất thiệt với mục đích “chém gió”, câu like như những tin đồn: nữ sinh bị rạch đùi trên đường, cô gái có bầu khi đi bơi, có đỉa trong sữa và gần đây nhất là hai người tại Hà Nội đã tung lên Facebook cá nhân tin đồn về dịch bệnh Ebola xuất hiện tại Việt Nam,… đã gây hoang mang dư luận trong một thời gian dài, ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người. Rõ ràng cư dân mạng Việt rất dễ bị lừa, mặc dù là những tin đồn vô căn cứ nhưng cũng khiến nhiều người mù quáng tin theo. Chính sự dễ dãi khi tiếp nhận thông tin của phần lớn người dùng internet hay chỉ “lướt web” mà ít người thực sự đọc, đánh giá nội dung đó là thật hay “ảo”, đã tạo cơ hội cho nhiều người bán hàng thiếu lương tâm, lợi dụng mạng ảo để trục lợi, bán hàng kém chất lượng, giả danh, giả mạo giấy tờ cơ quan, tổ chức để “chiếm dụng” lòng tin của khách hàng.

Gần đây, Báo Người tiêu dùng phát hiện và phản ánh nhiều trang Facebook mang tên Kiều My Nguyễn (My Miu) với hơn 22.000 lượt theo dõi, Kiều My Nguyễn, Kem trắng da cao cấp My Miu, My Mius,… chuyên bán các sản phẩm kem trắng da, dưỡng da mang thương hiệu My Miu của công ty TNHH SX TM DV Mỹ phẩm My Miu (địa chỉ 346/7 Mã Lò, khu phố 6, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh, do Nguyễn Kiều My sinh năm 1994 làm đại diện pháp luật) với những hình ảnh quảng cáo mỹ phẩm My Miu hay Nguyễn Kiều My đã được cấp nhiều giấy tờ của nhiều cơ quan, tổ chức như: Giấy phép lưu hành sản phẩm do Cục quản lý dược – Bộ Y tế cấp, Giấy xác nhận đạt yêu cầu nhập khẩu – TT Y tế dự phòng Hải Phòng, Giấy chứng nhận đăng ký Nhãn hiệu hàng hóa – Cục sở hữu trí tuệ cấp, Giấy chứng nhận “Sản phẩm – Dịch vụ uy tín chất lượng 2013” do Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam, Báo Người tiêu dùng tổ chức.

Hình ảnh quảng cáo mỹ phẩm My Miu trên một trang FB

Theo xác nhận của các cơ quan, tổ chức có liên quan thì các giấy tờ nói trên đều là giấy tờ giả mạo. Khi phóng viên liên lạc với Nguyễn Kiều My, giám đốc công ty My Miu thì người này không ra mặt mà giới thiệu chúng tôi gặp luật sư đại diện. Làm việc với phóng viên, vị luật sư này luôn phủ nhận Công ty My Miu có bán hàng qua mạng, chưa có website, không có tài khoản Facebook và các giấy tờ giả mạo nói trên đều do các trang Facebook cá nhân đưa lên nên không liên quan đến Công ty My Miu. Nhưng khi phóng viên hỏi với những hình ảnh, thông tin chỉ có công ty My Miu mới có để “trưng” lên trên các trang mạng xã hội như Báo NTD đã phản ánh, phía công ty chối bỏ trách nhiệm thì chắc hẳn cá nhân Nguyễn Kiều My – người đại diện pháp luật của công ty My Miu là người phải chịu trách nhiệm thì vị này từ chối trả lời!

Hình ảnh hoạt động của công ty My Miu trên FB

Người dùng mạng xã hội phải chịu trách nhiệm về thông tin đăng tải 

Ngày 19/08/2014, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã ban hành Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT “Quy định chi tiết về hoạt động quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên trang thông tin điện tử và mạng xã hội” nêu rõ, các cá nhân có quyền chia sẻ thông tin không vi phạm quy định tại Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP trên trang thông tin điện tử cá nhân, nhưng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung các thông tin được đăng tải, chia sẻ đó. Đây là Thông tư được ban hành để hướng dẫn thi hành Nghị định 72 của Chính phủ về Quản lý Thông tin trên Internet, sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 3/10/2014 để thay thế Thông tư số 14 do Bộ TT&TT ban hành trước đây về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin điện tử trên Internet, cũng như thay thế Thông tư số 07 về hoạt động cung cấp thông tin trên trang cá nhân. Trở lại với vụ việc ngày 11/08/2014 tại Hà Nội có hai người đã tung tin đồn về dịch bệnh Ebola xuất hiện tại Việt Nam, sau khi các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra và làm rõ, mặc dù không bị xử lý hình sự nhưng hai người này sau đó đã bị phạt tiền 20.000.000đ.

Theo quy định tại Điều 267 Bộ luật Hình sự Việt Nam, người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu, giấy tờ đó nhằm lừa dối cơ quan, tổ chức hoặc công dân thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Mức hình phạt thấp nhất là phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến ba năm. Với hành vi làm giả giấy tờ của nhiều tổ chức, cơ quan Nhà nước để tung lên các trang mạng xã hội nhằm lừa dối khách hàng, nhanh chóng tạo dựng lòng tin của khách hàng để bán hàng, trục lợi bất chính như đã phản ánh thì công ty My Miu hay Nguyễn Kiều My phải chịu trách nhiệm trước pháp luật?

Hình ảnh chứng minh giấy tờ, chứng nhận (giả) cấp cho mỹ phẩm My Miu trên trang FB Kiều My Nguyễn

Để bảo vệ mình trước những trò gian thương, lừa bịp trên mạng xã hội, người dùng hãy tỉnh táo, sàng lọc và học cách phán đoán về những thông tin đó, đồng thời ý thức về những gì mình chia sẻ để không phải hứng chịu “gạch đá” của dư luận cũng như vi phạm pháp luật. Không phải “mạng ảo” mà thích viết gì thì viết.

 La Giang – Anh Nguyễn