Giải cứu nông sản, cuộc chiến kéo dài

Chuyện nông sản được mùa, rớt giá và được giá, rớt mùa là bi kịch muôn thuở, khiến cuộc sống của bà con nông dân quanh năm chìm trong ế, lỗ, nghèo.

Nhờ truyền thông và cộng đồng mạng, những năm gần đây, nhân dân cả nước đã nhiều lần chung tay tiêu thụ nông sản ế cho bà con. Năm 2014 là các "chiến dịch giải cứu" khoai tây, cà chua Đà Lạt. Từ đầu năm tới nay, các đợt kêu gọi mua khoai lang, dưa hấu, hành tím, hành tây ủng hộ bà con miền Trung, miền Tây diễn ra mạnh mẽ.

Tuy nhiên, nông dân cả nước liên tục gặp các vụ được mùa, ế và mất giá. Miền Bắc đến mùa lại ế vải, miền Trung và Nam ế cà chua, khoai, dưa hấu, hành... là hiện tượng "có vấn đề". Điều này cho thấy kế hoạch phát triển và tiêu thụ hàng nông sản chưa ưu việt. Chính phủ cần có giải pháp lâu dài, một mặt khuyến cáo và định hướng người dân đầu tư vào loại cây trồng hợp lý. Mặt khác, nhà nước cũng cần lên kế hoạch dự phòng nhằm hỗ trợ nông dân giải quyết nông sản ứ đọng kịp thời như tích trữ, chế biến, mở kênh tiêu thụ...  Chứ làm sao để tình trạng giải cứu tự phát của cư dân mạng tồn tại mãi được?

Giải cứu nông sản cần một kế hoạch bền bỉ

Trước đó, tại trụ sở Bộ Công Thương (54 Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hà Nội), Công đoàn Cơ quan Bộ phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu đã tổ chức chương trình thiện nguyện mua dưa hấu hỗ trợ cho nông dân miền Trung. Sự kiện ghi nhận, 14 tấn dưa bị ùn ứ ở cửa khẩu Lạng Sơn đã được mua và và tập kết ngay tại trụ sở của Bộ để bán giúp bà con nông dân. 

Trong bối cảnh cùng nhân dân cả nước tham gia chiến dịch chung tay tiêu thụ nông sản gặp khó cho nông dân, đây được đánh giá là nghĩa cử đẹp của CBNV Bộ Công Thương. Tuy nhiên, dưới góc nhìn của các chuyên gia kinh tế, hành động trên dù đẹp vẫn chỉ là biện pháp tình thế, tạm thời. 

Tuy nhiên, theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, giải quyết câu chuyện ách tắc cửa khẩu cũng cần thiết, nhưng việc điều tiết đầu ra cho nông sản ở thị trường trong nước còn quan trọng hơn. “Nông sản vượt đường xa, chờ đợi nửa tháng ròng ở cửa khẩu, giá xuất sang vẫn chỉ 3-7 nghìn đồng/kg, trong khi ở trong nước bán rẻ nhất cũng 10 nghìn đồng/kg. Vậy tại sao, chúng ta không giải bài toán kéo dài nhiều năm này ngay trên “sân nhà”?”, ông Long đặt vấn đề.

Theo ông Long, chuyện nông sản cứ được mùa là mất giá, phải đổ bỏ là điệp khúc đã tồn tại bao năm nay. Nguyên nhân xuất phát từ vấn đề tổ chức các kênh phân phối hàng nông sản chưa tốt. “Nông sản từ ruộng tới chợ hoặc siêu thị hiện nay phải qua quá nhiều kênh trung gian, người dân vì thế thường bị ép giá ở mức thấp nhất, lợi ích thuộc về nhà buôn, thương lái. Điều này cho thấy kế hoạch phát triển và tiêu thụ hàng nông sản của quốc gia chưa chuẩn”, ông Long nói.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cũng cảm thấy khó hiểu khi Bộ Công Thương với vai trò chủ trì trong đàm phán thương mại, điều tiết thị trường, mà năm nào cũng để xảy ra tình trạng ùn ứ, ách tắc nông sản. “Nếu đàm phán rồi mà việc tiêu thụ vẫn khó khăn thì phải cảnh báo,thu hẹp lại phạm vi sản xuất hoặc tìm kiếm thị trường khác”, Bà Lan nói.

Tin tức mới nhất về thị trường độc giả có thể đọc tại đây.

Cao Phong

Nên đọc

Nông sản ùn ứ do thương lái Trung Quốc

Phó thủ tướng chỉ đạo đổi mới kinh doanh nông sản

Xuất khẩu nông sản giảm mạnh: Không thể ngồi một chỗ đợi tăng giá

Quý I: Kim ngạch XK nông sản giảm 13,2%