Đồng Nai: Doanh nghiệp ứng dụng sáng tạo công nghệ nâng cao chất lượng nông sản

Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất chế biến nông sản

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ XI nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra mục tiêu cụ thể: đến năm 2025, toàn tỉnh phải có ít nhất 40 mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Nhưng chỉ riêng trong lĩnh vực trồng trọt, Đồng Nai đã đạt 45 mô hình, vượt 12,5% kế hoạch. Thành tích này minh chứng cho nỗ lực đổi mới của tỉnh trong việc thúc đẩy ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp lớn mà nhiều hộ nông dân nhỏ lẻ cũng mạnh dạn chuyển đổi từ phương pháp truyền thống sang mô hình sản xuất hiện đại, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, các doanh nghiệp đầu tư vào chế biến nông sản trên địa bàn đang không ngừng đổi mới công nghệ, áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật tiên tiến như HACCP, ISO 22000, FFSC 22000, BRC, IFS... để đáp ứng yêu cầu về chất lượng và an toàn thực phẩm. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 100 doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, giúp nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp địa phương.

Doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, cùng quy trình quản lý chất lượng vào sản xuất, chế biến. Ảnh minh họa

Đồng Nai có nhiều lợi thế trong bảo quản và chế biến sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là trái cây tươi. Toàn tỉnh hiện sở hữu khoảng 87.000m³ kho lạnh để bảo quản sản phẩm nông nghiệp, đáp ứng tốt nhu cầu lưu trữ của các doanh nghiệp. Các ngành chế biến trọng điểm bao gồm sản xuất cà phê nhân, cà phê hòa tan, hạt điều rang muối, trái cây sấy khô và cấp đông, sản phẩm từ thịt như xúc xích, giò chả... Điều này không chỉ tăng giá trị gia tăng mà còn giúp sản phẩm địa phương vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.

Huyện Xuân Lộc đang nổi lên là điển hình trong ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Hợp tác xã (HTX) Thương mại Dịch vụ Nông nghiệp Xuân Tiến đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ giới hóa và các tiến bộ kỹ thuật. Theo ông Trần Quang - Giám đốc HTX, lợi nhuận từ mô hình sản xuất lúa đặc sản an toàn tăng từ 15-25% so với cách làm truyền thống. Trong khi đó, HTX Dịch vụ Nông nghiệp ca cao Suối Cát đã xây dựng thương hiệu "Ca cao Thành Ý", đạt chứng nhận OCOP 3 sao, khẳng định vị thế trong ngành ca cao Việt Nam.

Là “thủ phủ” chăn nuôi của cả nước, Đồng Nai đã sớm định hướng phát triển ngành này theo hướng công nghiệp hiện đại. Hiện tại, 21% trang trại chăn nuôi ở Đồng Nai sử dụng chuồng lạnh và chuồng kín. Trong số đó, các mô hình như HTX Nông nghiệp công nghệ cao Long Thành Phát đã hợp tác thành công trong xuất khẩu thịt gà an toàn sang Nhật Bản.

Ngành thủy sản cũng ghi nhận bước tiến lớn. Mô hình nuôi tôm công nghệ cao tại Nhơn Trạch và Long Thành không chỉ tăng năng suất mà còn giảm thiểu rủi ro môi trường. Ông Nguyễn Trường Đại, một trong những nông dân tiên phong, cho biết việc ứng dụng các hệ thống tự động hóa như máy cho tôm ăn tự động và hệ thống xử lý nước đã giúp tăng năng suất gấp nhiều lần, đạt mức 4-5 vụ/năm, cao gấp đôi so với phương pháp truyền thống.

Trong năm 2023, Đồng Nai đạt nhiều kết quả tích cực trong việc thực hiện kế hoạch phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Toàn bộ diện tích trồng mới và tái canh đều sử dụng giống chất lượng cao; hệ thống tưới nước tiết kiệm được áp dụng trên gần 59.754ha. Nhiều mô hình tiên tiến như nuôi tôm siêu thâm canh ở Long Thành, Nhơn Trạch đạt lợi nhuận từ 600-800 triệu đồng/ha/năm; mô hình trồng sầu riêng ở Cẩm Mỹ, Thống Nhất cho lợi nhuận 700 triệu - 1 tỷ đồng/ha/năm.

Động lực phát triển bền vững

Đồng Nai xác định phát triển nông nghiệp công nghệ cao là xu thế tất yếu để đảm bảo sự bền vững. Sự kết hợp giữa đổi mới công nghệ, đầu tư hạ tầng và xây dựng thương hiệu giúp tạo dựng hình ảnh nông nghiệp hiện đại, nâng cao giá trị và hiệu quả kinh tế. Điểm nổi bật là nông dân Đồng Nai không áp dụng công nghệ một cách rập khuôn mà rất sáng tạo, điều chỉnh phù hợp với điều kiện địa phương để tối ưu chi phí và hiệu quả.

Đồng Nai cũng thu hút được sự quan tâm lớn từ các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao. Điển hình là Công ty TNHH Thương mại Trang Trại Việt đã áp dụng công nghệ hiện đại từ xử lý chất thải chăn nuôi, sản xuất phân bón hữu cơ đến trang trại trồng trọt trong nhà màng. Tại trang trại rộng 13ha ở huyện Xuân Lộc, hệ thống nhà màng sử dụng robot tự động tưới nước và năng lượng mặt trời để vận hành, mang lại chi phí sản xuất tối ưu.

Trong thời gian tới, Đồng Nai tiếp tục ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng cho các vùng sản xuất tập trung, hoàn thiện vùng nguyên liệu để phục vụ chế biến và xuất khẩu. Công tác tuyên truyền, đào tạo nhằm nâng cao nhận thức của nông dân về tầm quan trọng của công nghệ cao cũng được đẩy mạnh. Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Văn Thắng khẳng định: "Ứng dụng công nghệ cao không chỉ là xu hướng mà còn là chìa khóa để đảm bảo sự tăng trưởng bền vững của ngành Nông nghiệp trong tương lai".

Những bước tiến mạnh mẽ của Đồng Nai trong ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn góp phần vào việc xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.