Đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất và chất lượng vật liệu xây dựng

Thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông minh trong ngành vật liệu xây dựng

Việc đổi mới công nghệ trong sản xuất vật liệu xây dựng đang trở thành yếu tố then chốt giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững ngành xây dựng Việt Nam. Tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI) và các phần mềm quản lý thông minh đang từng bước thay đổi quy trình sản xuất truyền thống, giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng và tối ưu chi phí.

Tuy nhiên, ngành vật liệu xây dựng vẫn còn nhiều thách thức khi việc ứng dụng các công nghệ hiện đại chưa đồng đều. Nhiều cơ sở sản xuất nhỏ vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu, chưa khai thác được tiềm năng của chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, một số công nghệ tiên tiến chưa có khung tiêu chuẩn cụ thể để kiểm định và cấp chứng nhận tại Việt Nam, gây khó khăn trong việc áp dụng rộng rãi.

Theo TS Thái Duy Sâm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam, hai thách thức lớn nhất đối với các doanh nghiệp hiện nay là năng lực tài chính và trình độ nhân lực. Việc đầu tư công nghệ hiện đại đòi hỏi nguồn vốn lớn trong khi nhân lực có trình độ chuyên môn cao, tư duy số còn thiếu hụt nghiêm trọng ở nhiều địa phương.

Để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học công nghệ, cần có các chính sách hỗ trợ tài chính như tín dụng ưu đãi, miễn giảm thuế dành cho doanh nghiệp hiện đại hóa dây chuyền sản xuất. Đồng thời, công tác đào tạo nguồn nhân lực về khoa học công nghệ, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo cũng cần được tăng cường nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển ngành vật liệu xây dựng theo hướng bền vững và thân thiện môi trường.

Bộ Xây dựng đã chủ động xây dựng các giải pháp tiếp thu, làm chủ và chuyển giao công nghệ tiên tiến trên thế giới nhằm nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh của doanh nghiệp ngành xây dựng. Đồng thời, khuyến khích đổi mới công nghệ thông minh, mô hình quản lý hiện đại, ưu tiên phát triển vật liệu xanh, thân thiện môi trường và sản phẩm có giá trị kinh tế cao.

Nhiều doanh nghiệp chủ động đầu tư công nghệ, hướng tới sản xuất xanh và bền vững

Trên thực tế, một số doanh nghiệp tiên phong đã triển khai hiệu quả các giải pháp công nghệ hiện đại trong sản xuất vật liệu xây dựng. Nhà máy sản xuất nội thất 4.0 CIARA đã đầu tư dây chuyền tự động hóa Homag nhập khẩu từ Đức, kết hợp với phần mềm quản lý chuyên biệt Jega để tối ưu hóa quy trình từ thiết kế đến xuất xưởng. Nhờ đó, năng suất đạt 50.000 sản phẩm mỗi năm, sai số gần như bằng 0 và giảm thiểu lãng phí nguyên liệu, hướng tới sản xuất xanh.

Công ty CP Công nghiệp Á Mỹ (Amy Grupo) ứng dụng hệ thống ERP đồng bộ quản lý toàn bộ hoạt động từ tài chính, nhân sự đến sản xuất và chuỗi cung ứng. Dây chuyền tự động sử dụng robot, cảm biến IoT và hệ thống SCADA giúp giám sát sản xuất theo thời gian thực, nâng cao năng suất 15-20%, đồng thời giảm phát thải CO₂ thông qua việc tái sử dụng nhiệt thải và giảm chi phí nhân công gián tiếp.

Hay Tập đoàn Hoa Sen ra mắt sản phẩm tôn siêu bền Hoa Sen Mag Shield với công nghệ mạ nhúng nóng liên tục kết hợp hợp kim kẽm - nhôm - magie. Sản phẩm có khả năng chống ăn mòn gấp 3-5 lần, độ cứng gấp 2 lần so với tôn truyền thống và cơ chế tự phục hồi lớp bảo vệ tại các vết cắt, giúp tăng độ bền công trình trong môi trường khắc nghiệt.

Bên cạnh đó, Công ty CP Vật liệu Xây dựng Viglacera cũng không ngừng đầu tư vào công nghệ hiện đại với dây chuyền sản xuất gạch, ngói và vật liệu cách nhiệt được tự động hóa cao. Viglacera tập trung phát triển vật liệu xây dựng xanh, sử dụng nguyên liệu tái chế và giảm thiểu phát thải trong sản xuất, góp phần bảo vệ môi trường và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về bền vững.

Công ty TNHH Tập đoàn Tân Á Đại Thành cũng chú trọng đổi mới công nghệ với hệ thống dây chuyền sản xuất ống thép, bồn chứa, vật liệu xây dựng có độ chính xác và chất lượng cao. Họ đã áp dụng các giải pháp tự động hóa và công nghệ số trong quản lý sản xuất, giúp nâng cao năng suất, giảm lãng phí và tăng tính cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Ngoài ra một số doanh nghiệp trong ngành cũng đang tích cực đầu tư đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm điển hình như Viglacera Tiên Sơn đã ứng dụng công nghệ nung hiện đại và tự động hóa trong sản xuất gạch ngói đồng thời phát triển vật liệu thân thiện môi trường từ nguyên liệu tái chế và quy trình giảm khí thải hay Vicem Hoàng Thạch với các giải pháp công nghệ tiên tiến trong sản xuất xi măng tập trung vào giảm phát thải CO₂ tối ưu năng lượng và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng. Công ty Cổ phần Vật liệu Xây dựng Đồng Nai cũng đang đẩy mạnh áp dụng công nghệ số và hệ thống tự động hóa trong sản xuất bê tông và cốt liệu hướng đến giảm lãng phí và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Những thành tựu từ các doanh nghiệp điển hình cho thấy tiềm năng phát triển to lớn của ngành vật liệu xây dựng khi tận dụng thành tựu công nghệ. Tuy nhiên, để ngành phát triển đồng bộ, cần sự hỗ trợ đồng bộ từ phía nhà nước và các bên liên quan nhằm tháo gỡ khó khăn về tài chính, nhân lực và tiêu chuẩn kỹ thuật.