Dẹp nỗi ám ảnh “giấy phép con”

(NTD) - Bộ Công thương đã ký quyết định cắt giảm 675 điều kiện đầu tư kinh doanh (giấy phép con) nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Sau cắt giảm, bộ này sẽ còn lại 541 điều kiện được áp dụng ở các ngành, nghề. “Đây là đợt cắt giảm lớn nhất trong lịch sử ngành công thương”- Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho báo chí biết sau khi ký Quyết định số 3610a hôm 21/9 vừa qua.

Trước đó, Bộ Công thương đã thực hiện các đợt rà soát từ năm 2016 và 6 tháng đầu năm 2017. Đợt cắt giảm này có nhiều thay đổi, chẳng hạn trong dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định số 19 về kinh doanh khí, gas, những vấn đề doanh nghiệp gas kêu nhiều nhất đã được Bộ Công thương bãi bỏ.

Ngoài ra, tại phương án cắt giảm điều kiện kinh doanh liên quan đến hoạt động sở giao dịch hàng hóa, nhượng quyền thương mại, Bộ Công thương cũng dự kiến không yêu cầu những vấn đề liên quan đến bằng cấp.

Trong việc sửa đổi các điều kiện liên quan kinh doanh thuốc lá, xăng dầu… những yêu cầu can thiệp sâu vào hoạt động của doanh nghiệp cũng được dỡ bỏ phần nào.

Không thể phủ nhận tinh thần quyết liệt và dũng cảm của Bộ Công thương, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho rằng đề xuất cắt giảm 675 điều kiện kinh doanh là động thái mạnh mẽ nhất, thể hiện sự gương mẫu trong thực hiện cam kết với Chính phủ.

Chia sẻ mới đây, chuyên gia kinh tế - TS.Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế, đánh giá: Điều kiện kinh doanh của Bộ Công thương nhiều nhất, trước đó chúng tôi đã nghĩ sẽ phải đề xuất phương án cắt giảm nhưng không nghĩ phương án cắt tới 50%. Thực sự tôi thấy cảm phục. Điều này là thể hiện sự tôn trọng doanh nghiệp.

Quyết định này của Bộ Công thương cũng làm nức lòng doanh nghiệp bởi sẽ góp phần đơn giản hóa được nhiều điều kiện không hợp lý.

Giấy phép con là nỗi ám ảnh của nhiều doanh nghiệp. ÔngTrần Hữu Huỳnh, nguyên Trưởng Ban Pháp chế của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) từng có nói một câu chua chát rằng: Tôi tham gia cải cách giấy phép kinh doanh từ khi tóc mình vẫn còn xanh giờ đã bạc trắng mà thực trạng giấy phép con không hề thay đổi.

Trưởng Ban Pháp chế VCCI, Đậu Anh Tuấn đã chia sẻ: Trước đây, Nguyên thủ tướng Phan Văn Khải từng ra 3 quyết định bãi bỏ gần 200 giấy phép kinh doanh khi thực hiện Luật Doanh nghiệp 1999, thời điểm trước Tết âm lịch, nhiều doanh nghiệp mừng rơi nước mắt. Họ gọi đó là món quà Tết quý giá của Thủ tướng.

Về động thái tích cực của Bộ Công thương, ông Đậu Anh Tuấn đánh giá để doanh nghiệp được thụ hưởng những thay đổi, phải sửa đổi các nghị định liên quan. Đồng thời, cần có cơ chế, giám sát thúc đẩy kế hoạch này để nó được thực thi chứ không phải kế hoạch “treo”. Bên cạnh đó, một vấn đề quan trọng hơn là kiểm soát việc đặt ra các điều kiện kinh doanh.

Chia sẻ mới đây, chuyên gia độc lập về tài chính, ông Nguyễn Quang Đồng đánh giá: Ngoài số lượng, quan trọng hơn cần chú ý đến chất lượng nữa. Việc cắt giảm phải đi vào thực chất, nghĩa là cắt giảm những điều kiện “làm khó” doanh nghiệp chứ không nên chạy theo số lượng, trong khi những “nút thắt” chính yếu làm khó doanh nghiệp thì vẫn còn tồn tại.

Ví dụ, trong điều kiện kinh doanh về xuất khẩu gạo, dự thảo sửa đổi của Bộ Công thương hiện nay đã bãi bỏ nhiều thủ tục, nhưng 2 vấn đề cốt yếu: Kho chứa và bắt buộc dự trữ thì “sửa chưa tới”.

Cắt giảm là cần thiết, nhưng chưa phải là cái gốc của vấn đề. Bởi, kinh nghiệm cho thấy, thường thì cắt giảm được 1 giấy phép, có đến 10 giấy phép khác sẽ lại “mọc” ra. Vì vậy giám sát việc ban hành văn bản đóng vai trò quan trọng không kém cắt giảm.

Vân Lam