Đề xuất 'nâng cấp' hai cây cầu đường sắt huyết mạch của miền Bắc, đầu tư hơn 400 tỷ

Mới đây, Cục Đường sắt Việt Nam đã có báo cáo gửi tới Bộ Giao thông Vận tải để đề xuất các giải pháp khắc phục những điểm yếu và xuống cấp. Trong báo cáo này, Cục đề nghị lập dự án cải tạo và sửa chữa hai cầu đường sắt, đó là cầu Long Biên (trên tuyến đường sắt Hà Nội - Đồng Đăng) và cầu Phú Lương (trên tuyến đường sắt Gia Lâm - Hải Phòng).

Theo đó, hai cây cầu sẽ được sửa chữa nhằm đảm bảo an toàn cho công trình cũng như an toàn để tàu có thể hoạt động, tổng mức đầu tư dự kiến cho hai dự án là 425 tỷ đồng, sử dụng nguồn kinh phí đầu tư công giai đoạn 2026-2031. 

Với cầu Long Biên, theo Cục Đường sắt Việt Nam, cây cầu đã đi vào khai thác được hơn 120 năm. Sau một khoảng thời gian dài sử dụng, hiện tại, cầu đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Ban đầu, cầu có 19 nhịp, tuy nhiên, trải qua hai cuộc chiến tranh, cầu Long Biên chỉ còn lại 9 nhịp ở phía Hà Nội và 3,5 nhịp phía Gia Lâm giữ được kiểu dáng cũ, các nhịp khác được thay thế bởi nhịp dầm T66 hoặc nhịp dầm YUKM.

Vào năm 2014, Thủ tướng đã giao cho Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam làm chủ đầu tư dự án khôi phục lại cầu Long Biên. Giai đoạn 1 của dự án này có mục đích gia cố cũng như đảm bảo an toàn cho cầu Long Biên để phục vụ vận tải đường sắt đến năm 2025, với tổng mức đầu tư gần 250 tỷ đồng.

Vào năm ngoái, công trình được kiểm định đánh giá tình hình kết cấu. Sau quá trình này, một số kết cấu không đảm bảo điều kiện ổn định đã được phát hiện. Cục Đường sắt Việt Nam cũng đã kiến nghị các đơn vị cần phải đánh giá hiện trạng kỹ lưỡng và xem xét khả năng đầu tư dài hạn nhằm có thể đảm bảo an toàn khai thác với nguồn vốn đầu tư phát triển trước khi tuyến đường sắt đô thị số 1 Hà Nội triển khai và khi tuyến đường sắt vành đai phía Đông chưa triển khai.

Cục đề xuất cầu Long Biên sẽ được thay mới và gia cố hệ dàn chủ, hệ dầm mặt cầu, hệ liên kết dọc dưới của hệ dầm Pháp. Bên cạnh đó, phần mặt trên mạ thượng và vị trí tiếp giáp đáy tà vẹt trên nhịp T66 sẽ được chống gỉ. Cây cầu hơn 120 năm tuổi này cũng sẽ được thay thế một số bộ phận kết cấu chống đỡ và thân trụ phụ bằng thép đã bị gỉ, đồng thời gia cố, sửa chữa và chống gỉ cho hệ cọc thép tại các trụ phụ trên cầu.

Về phần cầu Phú Lương Km 59+800 tuyến đường sắt Gia Lâm - Hải Phòng, đây là cây cầu thép bắc ngang qua sông Thái Bình, thuộc địa phận tỉnh Hải Dương. Cầu Phú Lương có thiết kế đường sắt chạy giữa và hai đường bộ hành hai bên.

Cũng giống như cầu Long Biên, theo Cục Đường sắt Việt Nam, cây cầu này hiện tại đã bị rỉ cũng như xuống cấp nghiêm trọng ở nhiều vị trí kết cấu thép, ảnh hưởng đến khả năng chịu lực của công trình. Các liên kết giữa dầm dọc và dầm ngang bằng liên kết ri vê và bu lông đã bị rỉ mọt và lỏng lẻo.

Bên cạnh đó, phần dầm ngang, dầm dọc cùng hệ thống giàn đã bị rỉ và thủng ở nhiều chỗ. Vị trí liên kết giữa thanh đứng cụt và dầm ngang bị rỉ và thủng, dẫn đến xê dịch so với vị trí ban đầu 50mm. Cục Đường sắt Việt Nam đưa ra ý kiến xây mới cầu với sơ đồ nhịp 5x75m và cần sớm có phương án cải tạo sửa chữa bằng nguồn vốn đầu tư công trung hạn.