Chuyên gia: Muốn giảm giá nhà, phải “cắt tận gốc” chi phí

Thị trường đã “đổi chiều” từ đầu 2024

Theo ông Châu, thị trường bất động sản đã chính thức bước vào chu kỳ phục hồi và tăng trưởng trở lại kể từ quý I/2024. “Xu thế này không đảo ngược. Chúng ta có thể đặt niềm tin vào sự hồi phục từ phân khúc nhà ở xã hội”, ông nói.

Dẫn số liệu từ Bộ Xây dựng, ông cho biết hiện cả nước có 692 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai, tương đương hơn 600.000 căn hộ. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu 1 triệu căn vào năm 2030, vẫn cần bổ sung thêm trên 300.000 căn nữa. “Đây sẽ là nền tảng tạo nên làn sóng nguồn cung mới trong thời gian tới, đồng thời giúp giải quyết nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp và trung bình”, ông nhấn mạnh.

Gói tín dụng 145.000 tỷ: “Chìa khóa” vẫn bị kẹt vì thủ tục

Một trong những công cụ quan trọng thúc đẩy thị trường là gói tín dụng thương mại tự nguyện trị giá 145.000 tỷ đồng từ 9 ngân hàng thương mại, trong đó riêng Vietcombank đăng ký tham gia 30.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến nay, gói này vẫn chưa thể giải ngân do vướng mắc pháp lý ở nhiều dự án. Ông Châu tin rằng khi các nghị quyết đặc thù, thí điểm và sửa đổi luật liên quan được ban hành, gói tín dụng này sẽ sớm được giải ngân, tạo lực đẩy lớn cho thị trường.

Liên quan đến chính sách nhà ở xã hội, ông Châu bày tỏ sự ủng hộ với đề xuất điều chỉnh chuẩn thu nhập mà Bộ Xây dựng đưa ra: cá nhân có thu nhập đến 20 triệu đồng/tháng, vợ chồng đến 40 triệu đồng/tháng và cá nhân nuôi con dưới 18 tuổi đến 30 triệu đồng/tháng đều đủ điều kiện tiếp cận nhà ở xã hội.

Về lãi suất vay, ông kiến nghị nên khôi phục mức ưu đãi 4,8%/năm như giai đoạn 2021 đến tháng 7/2024, thay vì mức 6,6%/năm hiện nay của Ngân hàng Chính sách Xã hội – vốn cao hơn cả lãi suất thương mại của một số ngân hàng như Vietcombank (5,9–6,1%). “Hà Nội và TP.HCM có thể áp dụng khung lãi suất cao hơn, phù hợp với đặc thù địa phương”, ông đề xuất.

Muốn giảm giá nhà, phải “giải phóng” chi phí – đặc biệt là chi phí tuân thủ pháp luật

Theo ông Châu, để kéo giảm giá nhà, cần giảm đồng loạt các chi phí như: tiền sử dụng đất, chi phí xây dựng, giá vật liệu (cát, sỏi, thép, xi măng), chi phí năng lượng (điện, xăng dầu)... Nhưng đặc biệt, phải giảm “chi phí tuân thủ pháp luật” – tức là chi phí cơ hội do thời gian chờ đợi, trì hoãn kéo dài trong quá trình xin cấp phép, phê duyệt dự án.

“Thủ tục hành chính kéo dài không chỉ làm đội vốn, mà còn làm mất cơ hội của doanh nghiệp và làm chậm nguồn cung nhà ở ra thị trường”, ông nói thẳng.

Bên cạnh đó, ông cũng kêu gọi các doanh nghiệp bất động sản chia sẻ trách nhiệm xã hội bằng cách điều chỉnh kỳ vọng lợi nhuận về mức hợp lý. “Không thể kỳ vọng biên lợi nhuận hai chữ số trong mọi hoàn cảnh. Muốn thị trường phát triển bền vững, doanh nghiệp cần đồng hành cùng chính sách”, ông khuyến nghị.

Cũng tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nêu rõ rằng cấu trúc phân khúc trên thị trường nhà ở hiện nay đang lệch, khi chủ yếu là sản phẩm cao cấp – trong khi nhu cầu thực lại nằm ở phân khúc trung cấp và nhà ở xã hội.

Thủ tướng yêu cầu làm rõ liệu có tình trạng thao túng thị trường hay không, đặc biệt là hiện tượng găm hàng, đẩy giá, làm méo mó cung cầu. “Giá nhà chung cư cứ 70 triệu, 100 triệu đồng/m2 thì ai mua nổi? Bao nhiêu người cần nhà nhưng giá quá cao không thể tiếp cận được”, Thủ tướng nói.

Ông cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của bất động sản trong nền kinh tế, là kênh huy động và phân bổ vốn hiệu quả, có sức lan tỏa lớn đến nhiều ngành nghề khác. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, đấu thầu, tái định cư và pháp lý đất đai cần phải tháo gỡ.