Trong nỗ lực bảo vệ quyền lợi của họ, các hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) đã và đang đóng vai trò quan trọng như một cầu nối giữa người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà nước.
Bài viết này sẽ làm rõ vai trò của các hội trong công tác BVQLNTD, đồng thời đánh giá tiềm năng và thách thức mà họ đang đối mặt.
Đại diện BVQLNTD
Hội Chống gian lận thương mại và Hỗ trợ người tiêu dùng TP.HCM (AFCA), Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VICOPRO) cùng các tổ chức tương tự tại địa phương được thành lập với mục tiêu chính là đại diện cho tiếng nói của người tiêu dùng.
Họ tiếp nhận khiếu nại, tư vấn pháp lý và hỗ trợ người tiêu dùng trong các tranh chấp với doanh nghiệp.
Chẳng hạn, khi người tiêu dùng gặp vấn đề với hàng hóa kém chất lượng hoặc dịch vụ không đúng cam kết, các hội có thể đứng ra hòa giải hoặc hướng dẫn họ cách đòi hỏi quyền lợi chính đáng.
Vai trò này đặc biệt quan trọng khi mà nhận thức pháp luật của nhiều người dân còn hạn chế.
Nâng cao nhận thức cộng đồng
Một trong những nhiệm vụ nổi bật của các hội là tổ chức các chương trình tuyên truyền, hội thảo và chiến dịch giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về quyền và nghĩa vụ của mình.
Thông qua các hoạt động này, người dân được trang bị kiến thức để phân biệt hàng thật - hàng giả, hiểu rõ các quy định pháp luật và biết cách tự bảo vệ mình trước những hành vi gian lận thương mại.
Đây là bước đi quan trọng nhằm xây dựng một cộng đồng tiêu dùng thông thái và chủ động.
Giám sát và phản biện xã hội
Các hội BVQLNTD không chỉ hỗ trợ người tiêu dùng mà còn đóng vai trò giám sát hoạt động của doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Họ thường xuyên phản ánh những bất cập trong chính sách, đề xuất sửa đổi luật pháp để BVQLNTD tốt hơn.
Ví dụ, VICOPRO đã từng lên tiếng về vấn đề quảng cáo sai sự thật trên mạng xã hội, từ đó thúc đẩy các cơ quan chức năng siết chặt quản lý trong lĩnh vực này. Vai trò phản biện này góp phần tạo nên một thị trường minh bạch và công bằng hơn.
Hỗ trợ Chính phủ trong quản lý thị trường
Các hội còn là đối tác quan trọng của Chính phủ trong việc kiểm soát chất lượng hàng hóa và dịch vụ.
Thông qua việc thu thập thông tin từ người tiêu dùng, họ cung cấp dữ liệu thực tế giúp cơ quan chức năng phát hiện và xử lý các vi phạm như hàng giả, hàng nhái hay gian lận thương mại.
Sự hợp tác này không chỉ giảm tải cho các cơ quan Nhà nước mà còn tăng cường hiệu quả quản lý thị trường.
Thách thức và giải pháp
Mặc dù có nhiều đóng góp tích cực, các hội bảo vệ người tiêu dùng tại Việt Nam vẫn đối mặt với không ít thách thức. Nguồn lực tài chính và nhân sự hạn chế khiến hoạt động của họ chưa thực sự sâu rộng.
Bên cạnh đó, sự thiếu phối hợp giữa các hội địa phương và trung ương đôi khi làm giảm hiệu quả công việc. Để khắc phục, cần có sự đầu tư lớn hơn từ Nhà nước và xã hội, cùng với việc tăng cường đào tạo chuyên môn cho đội ngũ cán bộ hội.
Ngoài ra, việc ứng dụng công nghệ số cũng là một hướng đi tiềm năng. Các hội có thể xây dựng nền tảng trực tuyến để tiếp nhận khiếu nại, cung cấp thông tin và kết nối với người tiêu dùng nhanh chóng hơn.
Điều này sẽ giúp họ mở rộng phạm vi hoạt động và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân trong thời đại 4.0.
Như vậy, các hội BVQLNTD đang đóng vai trò không thể thiếu trong việc BVQLNTD trước những thách thức của thời đại 4.0. Từ việc đại diện, giám sát đến hỗ trợ Chính phủ, các hội BVQLNTD đã và đang góp phần xây dựng môi trường tiêu dùng lành mạnh và bền vững.
Tuy nhiên, để phát huy tối đa tiềm năng, các hội BVQLNTD cần được tiếp thêm nguồn lực và đổi mới phương thức hoạt động. Chỉ khi đó, quyền lợi của người tiêu dùng mới thực sự được đảm bảo một cách toàn diện.
Hội Chống gian lận thương mại và Hỗ trợ người tiêu dùng TP.HCM (AFCA)
Địa chỉ: 23-25 đường số 1, khu dân cư Tân Phong - Kim Sơn, P. Tân Phong, Q.7, TP.HCM.
Người tiếp nhận thông khiếu nại của người tiêu dùng: ông Lê Quyết Chí, Chánh Văn phòng Hội AFCA.
Hotline: 082 488 1088
Email: contact@afcavietnam.vn