Siêu dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam với tổng chiều dài 1.541km được đề xuất đầu tư 60-70 tỷ USD sẽ được xây dựng với đường đôi, khổ 1.435mm, sử dụng điện khí hóa. Hạ tầng của tuyến đường sắt này được thiết kế cho tốc độ tối đa lên đến 350km/h.
Hiện tại, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thông qua chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Dự án này sẽ được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, dự kiến khai mạc vào ngày 21/10 sắp tới.
Với dự án này, giấc mơ "ăn sáng ở Hà Nội, ăn trưa tại TP. HCM" bằng đường sắt 350 km/h đang dần trở thành hiện thực. Thời gian di chuyển từ Hà Nội đến TP. HCM dự kiến chỉ còn 5 giờ 30 phút.
Các chặng khác như Hà Nội - Vinh, Hà Nội - Đà Nẵng, và Hà Nội - Nha Trang sẽ lần lượt mất 1,3 giờ, 2,7 giờ, và 4,3 giờ, nhanh hơn nhiều so với đường sắt hiện nay và ô tô khách. Thậm chí, trên một số chặng ngắn, việc đi tàu có thể còn nhanh hơn đi máy bay nếu tính cả thời gian chờ đợi tại sân bay.
Theo dự thảo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án do Bộ Giao thông Vận tải soạn thảo, giá vé sẽ được chia thành 3 mức, phù hợp với khả năng chi trả của người dân và mức độ tiện nghi khác nhau. Dự kiến, giá vé đường sắt cao tốc Bắc - Nam bằng khoảng 75% mức trung bình của vé máy bay hàng không giá rẻ và phổ thông.
Cụ thể, mỗi km vé hạng nhất (khoang VIP) dự kiến khoảng 0,18 USD, hạng hai là 0,074 USD, và hạng ba là 0,044 USD.
Như vậy, giá vé cho chặng Hà Nội - TP. HCM sẽ vào khoảng 6,9 triệu đồng cho hạng nhất, 2,9 triệu đồng cho hạng hai và 1,7 triệu đồng cho hạng ba.
Dự thảo cũng so sánh giá vé này với các tuyến đường sắt tốc độ cao tại các quốc gia có điều kiện tương đồng như Trung Quốc, Indonesia, và Nhật Bản.
Tháng 5/2024, Trung Quốc đã quyết định tăng giá vé tàu cao tốc cho các tàu chạy với tốc độ từ 300km/h trở lên. Giá vé sẽ thay đổi dựa trên các yếu tố như mùa, ngày, khung giờ và hạng ghế.
Ví dụ, giá vé ghế hạng hai trên chặng từ Vũ Hán đến Nam Quảng Châu (khoảng 1.000m, gần bằng khoảng cách từ TP. HCM đến Đà Nẵng) đã tăng từ 463,5 nhân dân tệ (64 USD, tương đương 1,6 triệu đồng) lên 553 nhân dân tệ. Trên chặng Bắc Kinh - Thượng Hải dài 1.214km, giá ghế hạng hai là 553 tệ (1,8 triệu đồng), ghế hạng nhất là 933 tệ (3,3 triệu đồng) và ghế hạng thương gia là 1.748 tệ (6,2 triệu đồng).
Tại Nhật Bản, tàu cao tốc Shinkansen, với tốc độ nhanh và độ an toàn cao, được nhiều hành khách ưa chuộng. Giá vé tàu Shinkansen phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại tàu, khoảng cách di chuyển, thời gian đặt vé, và các ưu đãi đặc biệt.
Ví dụ, tuyến Tokyo - Sendai dài khoảng 370km có giá vé từ 11.000-12.000 JPY (1,9-2 triệu đồng), còn tuyến Osaka - Hiroshima dài 331km có giá vé khoảng 15.000-17.000 JPY (2,6-2,9 triệu đồng).
Ở Hàn Quốc, tàu cao tốc KTX cũng là phương tiện di chuyển nhanh và thuận tiện nhất. Giá vé KTX dao động tùy thuộc vào thời gian tàu chạy.
Với các tuyến xuất phát từ ga Seoul, giá vé từ Seoul đến Busan (dài 323km) là 59.800 won (khoảng 1,1 triệu đồng). Từ Seoul đến Daejeon (139km) có giá 23.700 won (450.000 đồng) và từ Seoul đến Dongdaegu (khoảng 2 tiếng) là 43.500 won (818.000 đồng).