Mất 26 năm thế hệ 9x mới mua được nhà
Số liệu từ Global Property Guide cho thấy, giá bán bất động sản Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng so với thế giới Cụ thể, tăng trưởng giá bất động sản của Việt Nam trong 5 năm qua đạt mức 59%, cao hơn nhiều quốc gia khác như Mỹ (54%), Australia (49%), Nhật Bản (41%), Singapore (37%)… Mức giá tăng cao khiến lợi suất cho thuê bất động sản ở Việt Nam chỉ ở mức 4%, trong khi nhiều quốc gia khác như Philippines, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Anh, Australia, Mỹ có lợi suất cho thuê bất động sản giao động từ 5% – 7%.
Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn chỉ ra ba yếu tố chính tác động đến giá bất động sản tại Việt Nam là kinh tế, quản lý và xã hội.
Về kinh tế, Việt Nam có mức tăng trưởng GDP bình quân đầu người đạt 34,8%, cao hơn trung bình thế giới và các nước đang phát triển. Lạm phát cao cùng môi trường lãi suất đang dần ổn định cũng thúc đẩy nhu cầu đầu tư bất động sản. Ngoài ra, tỷ trọng tài sản tích trữ trong GDP của Việt Nam (32,8%) thuộc top 30 thế giới, cho thấy bất động sản là kênh đầu tư hấp dẫn với tỷ suất lợi nhuận vượt trội trong 10 năm qua: chung cư tăng 197%, đất nền tăng 137% từ quý I/2015 đến quý IV/2024.
Về quản lý, ông Quốc Anh nhận định, các quốc gia tiên tiến sử dụng thuế bất động sản để điều tiết thị trường và tối ưu nguồn thu. Tuy nhiên, Việt Nam cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh các bất cập khi áp dụng chính sách này.
Yếu tố xã hội cũng đóng vai trò quan trọng. Quá trình đô thị hóa, sự thay đổi cấu trúc gia đình, và văn hóa ưu tiên sở hữu bất động sản đều thúc đẩy nhu cầu nhà ở. Tuy nhiên, việc mua nhà vẫn là thách thức lớn, đặc biệt với người trẻ. So với năm 2004, thời gian cần thiết để thế hệ 9x sở hữu một căn hộ 60m² vào năm 2024 là 25,8 năm thu nhập, tăng đáng kể khi giá căn hộ tăng lên 3 tỷ đồng.
Tuy số năm thu nhập và lãi suất đã giảm dần theo thời gian nhưng nhìn chung, người trẻ thuộc các thế hệ vẫn cần nỗ lực trong thời gian dài mới có thể tự sở hữu nhà.
Dù vậy, ông Quốc Anh cho hay, người Việt Nam nói riêng và người châu Á nói chung vẫn kỳ vọng cao về việc sở hữu bất động sản trong đời, với các lý do phổ biến gồm lợi suất cao và ổn định, thị trường tài chính chưa phát triển, sự công nhận từ xã hội và tài sản - nơi sinh sống cho gia đình.
Do đó, Việt Nam lọt top quốc gia có tỷ lệ sở hữu bất động sản cao nhất thế giới với 90%, cao hơn một số nước trong khu vực Đông Nam Á như Singapore (88%), Indonesia (84%) và cao hơn Mỹ (66%), Úc (66%)...
Làm sao để bình ổn giá nhà?
Giải thích về nguyên nhân tăng giá nhà tại Hà Nội, Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (BĐS) cho rằng: Biến động tăng giá nhà tại Hà Nội thời gian qua có nhiều nguyên nhân khác nhau, thứ nhất chi phí đầu vào, đặc biệt tiền sử dụng đất, nhân công tăng làm giá nhà tăng.
Thứ hai, nguồn cung BĐS dù đã được cải thiện trong quý 3, tuy nhiên nguồn cung vẫn hạn chế, dẫn tới giới đầu cơ, môi giới tác động kích giá, thổi giá gây nhiễu loạn làm giá nhà tăng cao. Nguồn cung hạn chế cũng tác động đẩy giá nhà trên thị trường tăng.
Thứ ba, các kênh đầu tư khác chưa thuận lợi nên nhà đầu tư chọn BĐS để đầu tư, tích luỹ tài sản, sự dịch chuyển dòng tiền lớn vào thị trường cũng khiến giá nhà tăng thêm.
Ngoài ra, ông Dũng cũng cho rằng còn có các nguyên nhân khác đẩy giá nhà tăng thời gian qua.
Để kiểm soát giá nhà, ông Dũng cho hay, Bộ đã báo cáo Chính phủ một số giải pháp như: Tiếp tục thực hiện các giải pháp Chính phủ đã đề ra trong thời gian qua và trong nghị quyết 33 về tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS
Thực hiện có hiệu quả 3 Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn thi hành để tháo gỡ khó khăn cho thị trường.
Điều chỉnh, chấn chỉnh hoạt động đấu giá đất, có giải pháp ổn định khi ban hành bảng giá đất, tránh tác động tiêu cực đến thị trường.
Quản lý hoạt động kinh doanh BĐS của chủ đầu tư, sàn giao dịch BĐS, hướng tới giao dịch bất động sản qua sàn có sự quản lý của nhà nước để tránh thổi giá, kích giá.
Nghiên cứu sửa đổi chính sách thuế liên quan tới thị trường BĐS, hạn chế đầu cơ, mua đi bán lại bất động sản trong thời gian ngắn. Tình trạng "lướt sóng" BĐS thời gian qua cũng ảnh hưởng tới giá bán trên thị trường.
"Giải pháp này (đánh thuế BĐS) cũng được Bộ Tài chính, các bộ liên quan đồng tình nghiên cứu ban hành chính sách thuế với bất động sản", ông Vương Duy Dũng cho biết thêm.
Tuy nhiên, việc áp thuế với BĐS theo ông Dũng phải đánh giá kỹ, thấu đáo, toàn diện tác động của giải pháp này vì đây là chính sách mới.