Vùng biển không bờ duy nhất trên Trái Đất: Rộng 4,5 triệu km2, không gió không sóng, được mệnh danh là ‘biển nghĩa địa’

Biển Sargasso nằm ở phía đông của Hoa Kỳ, tại trung tâm lưu thông Bắc Đại Tây Dương. Đây là một khu vực biển dài khoảng 2.000 hải lý và rộng 1.000 hải lý, với diện tích tổng cộng hơn 4,5 triệu km vuông.

Biển Sargasso được bao quanh bởi bốn dòng hải lưu chính, bao gồm Gulf Stream ở phía tây, Bắc Đại Tây Dương ở phía bắc, Canary ở phía đông và Bắc Xích Đạo tại Đại Tây Dương ở phía nam. Nơi đây được cho là vùng biển không có bờ duy nhất trên Trái Đất với chiều dài khoảng 2.000 hải lý và rộng 1.000 hải lý, với diện tích tổng cộng hơn 4,5 triệu km2.

Biển Sargasso có nhiều thực vật nổi, chủ yếu là tảo sargassum, còn được biết đến với cái tên tảo mơ hoặc tảo đuôi ngựa. Đây tạo ra một cảnh quan giống như một thảm cỏ trên mặt biển. Tuy nhiên, khu vực này được gọi là "biển nghĩa địa". Tại sao lại như vậy?

Bởi vì mặc dù có các dòng chảy mạnh mẽ bao quanh, nhưng biển Sargasso không có gió, do đó sóng cũng rất yên ả. Thời xưa, trước khi có sự hỗ trợ từ máy hơi nước, thuyền phải phụ thuộc vào gió để di chuyển. Vì thế, trong hành trình của mình, cả nhà hàng hải Christopher Columbus cũng từng gặp khó khăn khi bị mắc kẹt ở vùng biển Sargasso trong một tháng nhưng cuối cùng đã thoát khỏi đây nhờ vào nỗ lực của tất cả các thủy thủ.

Môi trường nước của biển Sargasso

Vùng biển Sargasso có một môi trường độc đáo với nước lặng suốt cả năm, dòng hải lưu yếu và ít sự pha trộn giữa nước biển và các tầng nước khác. Điều này dẫn đến quá trình tái tạo chất dinh dưỡng ở tầng nước nông diễn ra rất chậm, khiến lượng sinh vật phù du sống ở vùng nước nông của biển Sargasso rất ít.

Kết quả là các loài cá lớn và động vật biển ăn sinh vật phù du gần như không thể sinh sống ở đây. Ngay cả khi có, chúng thường có hình dạng và màu sắc khác biệt so với các vùng biển khác. Điều này cũng làm cho sinh vật biển phổ biến ở các vùng biển khác hiếm khi xuất hiện ở biển Sargasso.

Với việc cách xa các cửa sông, biển Sargasso ít phù du sinh vật, nước biển trong suốt và có thể nhìn sâu xuống tới hơn 60m. Do đó, biển Sargasso được coi là biển nước trong nhất trên thế giới.

Sự phát triển tảo sargassum tại biển Sargasso

Sargassum là một loài tảo nâu sinh sôi ở vùng biển này và là loài thực vật có khả năng nổi trên mặt biển cùng khả năng thích nghi mạnh mẽ. Tảo sargassum có tốc độ tăng trưởng rất nhanh, có thể phát triển 2-3cm mỗi ngày và đạt đến tốc độ tăng trưởng hàng năm lên đến hơn 20m.

Với số lượng lớn và tốc độ phát triển này, các cụm tảo sargassum tại đây có diện tích rất rộng, ước tính là bằng tổng diện tích của Pháp và Tây Ban Nha.

Bởi vì chúng phát triển nhanh chóng, tảo sargassum có thể nhanh chóng bao phủ các phần sâu nhất của đại dương và thậm chí lấn át các loài sinh vật biển khác.

Đa dạng sinh học nghèo nàn

Sự đa dạng sinh học là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì hệ sinh thái của một khu vực nhưng biển Sargasso lại có sự đa dạng sinh học rất nghèo nàn. Với lượng chất dinh dưỡng ít và không có sinh vật phù du, các loài sinh vật phổ biến ở các vùng biển khác thường rất hiếm ở đây.

Các sinh vật tại vùng biển này đã thích nghi với điều kiện đặc biệt của biển Sargasso, hình thành một cộng đồng sinh vật đặc biệt gồm các loài phụ thuộc vào tảo sargassum và rong biển.

Ngoài các loài rùa biển, cá voi và một số ít loài cá, hầu hết không có sinh vật dưới nước sống ở đây. Tuy nhiên, khi cộng đồng sinh vật sargassum bị tổn thương có thể dẫn đến sự sụp đổ của toàn bộ hệ sinh thái.

Nghiên cứu của các nhà khoa học

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một loạt các nghiên cứu dài hạn về vùng biển Sargasso, với mục tiêu là tìm hiểu về đặc điểm độc đáo của tảo sargassum ở đây. Họ đã quan sát thấy rằng tảo sargassum ở vùng biển này có khả năng lan rộng cho đến khi phủ kín toàn bộ vùng biển.

Sau đó, chúng biến thành các mảng tảo màu nâu sẫm phủ trên bề mặt biển, thậm chí khiến cả một số tàu thuyền lớn nhỏ cũng bị mắc kẹt tại đây, tất cả các con tàu đều bị bao bọc bởi những đám rong biển màu nâu sẫm này và không thể di chuyển.

Ngay cả khi có các con tàu khổng lồ gặp nạn và tràn dầu trôi nổi trên vùng biển này, các vùng rò rỉ dầu sẽ nhanh chóng được che phủ bởi lớp tảo sargassum, giúp ngăn chặn dầu rò rỉ lan ra các khu vực khác.

Các hoạt động của con người

Mặc dù hệ sinh thái của biển Sargasso là rất độc đáo nhưng nó rất dễ bị tổn thương. Với nhiều nguyên nhân khác nhau, hoạt động của con người đã gây ra những mối đe dọa lớn đối với môi trường sinh thái của vùng biển này.

Vùng biển Sargasso đã từng được biết đến với biệt danh "vĩ độ Ngựa" (Horse Latitudes) vì có rất nhiều thuyền chở ngựa bị mắc kẹt tại đây trong nhiều tuần, buộc thủy thủ phải vứt bớt chúng xuống biển để giảm tải trọng.

Sự phát triển của ngành đánh cá cũng đã tác động mạnh mẽ đến cuộc sống của sinh vật biển ở biển Sargasso. Việc khai thác, sử dụng tài nguyên quá mức và xả thải gây ô nhiễm đều gây ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái của vùng biển này.

Kết quả là vùng biển này đã trở thành một khu vực bị ô nhiễm và phá hủy do hoạt động của con người, dẫn đến sự biến mất và suy giảm đáng kể của nhiều loài sinh vật biển tại đây.

Những người muốn khám phá vùng biển Sargasso cần phải cẩn thận với đảo rác Bắc Đại Tây Dương. Đây là một khu vực mà rác thải chật chội giữa các dòng chảy của Sargasso, với lượng rác lên tới 200.000 mảnh rác cho mỗi km2.

Nguồn: Zhihu, Missionblue